Ищу любые упоминания фамилии Целицо (Целица)

БСРГ, Глыбоцкі р-н

Беларуская сялянска-рабочая Грамада была створана ў чэрвені 1925 года, яна была масавай легальнай арганізацыяй нацыянальна-вызваленчага характару. Яе кіраўнікамі былі вядомыя беларускія дзеячы Браніслаў Тарашкевіч, Сымон Рак-Міхайлоўскі, Пётр Мятла, Пётр Валошын.
Праграма Грамады запатрабавала рэвалюцыйна-дэмакратычных пераўтварэнняў, свабоды нацый, канфіскацыі зямель памешчыкаў. Грамада аб'яднала бяднейшых і сярэдніх сялян, гарадскую беднату і прагрэсіўную інтэлігенцыю. У Дзісненскім павеце ў чэрвені-лістападзе 1926 года было створана 138 гурткоў Грамады, якія аб'ядноўвалі 9980 членаў. Тут мелася больш 50 упаўнаважаных Цэнтральнага Камітэта Грамады. Гэта была самая шматлікая арганізацыя ўсіх 27 паветаў Заходняй Беларусі, дзе ўсяго налічвалася 62118 членаў БСРГ.
На тэрыторыі Дзісненскага павета яшчэ адчувалася разарэнне з часоў імперыялістычнай вайны, тут пражывала значная частка праваслаўнага насельніцтва, якое менш паддалася ўплыву і агітацыі польскіх улад і каталіцкагадухавенства.
Пытанне аб падрыхтоўцы да стварэння ў Павеце арганізацый Грамады абмяркоўвалася яшчэ ў снежні 1925 года на нарадзе мясцовага актыву ў Глыбокім з удзелам паслоў сейма С. Рак-Міхайлоўскага і П. Мятлы. Яны ў ліпені 1925 г. сумесна з пасламі Б. Тарашкевічам і П. Валошыным выйшлі з баларускай фракцыі польскага сейма і стварылі пасольскіклуб БСРГ. Яны актыўна скарыстоўвалі трыбуну сейма, разгарнулі работу па стварэнні арганізацыі працоўных.
У канцы красавіка 1926 г. у Глыбокім зноў адбылася нарада актыву.
15 жніўня 1926 года на з'ездзе членаў БСРГ у Глыбокім быў створаны павятовы камітэт Грамады, старшынёй якога быў выбраны Міхась Нікіфароўскі з Празарок, сакратаром камітэта — Архім Цяліца, скарбнікам — Сцяпан Стоцік. Лепшымі актывістамі Грамады былі Кастусь Лабунька, Міхась Шэвель, Аляксандр Артаеў, Іван і Фёдар Баранковічы, Іван Снітко, Васіль Скурко, Вера Дрозд і інш.
А першы гурток Грамады быў створаны 21 чэрвеня 1926 г. у вёсцы Празарокі, яго ўзначаліў М. Нікіфароўскі, дарэчы, ён быў зяцем нашага земляка, бацькі «нацыянальнага тэатра» Ігната Буйніцкага.
У вёсцы Вуглы гуртком кіраваў Пётр Савіцкі, тут часта збіраліся гурткоўцы на свой сход, абмяркоўвалі пытанні абнавучанні дзяцей на роднай мове, раздзеле панскай зямлі. Тут распаўсюджваліся беларускія газеты і кнігі.
У Зябках гурткоўцы праводзілі значную работу, распаўсюджвалі сярод насельніцтва газету «Беларуская ніва» ііншыя. Партыйны білет члена гуртка БРСГ Кастуся Сінкевіча і цяпер захоўваецца ў гісторыка-этнаграфічным музеі ўГлыбокім.
Вялікай папулярнасцю карысталіся выданні Грамады — газета «Беларуская ніва», у перыяд з лістапада 1925 г. па сакавік 1926 г. выйшла яе 35 нумароў. 3 ліпеня па снежань 1926 года выдавалася газета «Народная справа» (выйшла 39 нумароў).
Адказным выдаўцом газет быў П. Мятла, які быў родам з вёскі Кухцінцы Дзісненскага павета. У рэдакцыі газет ішлі тысячы пісьмаў, рэзалюцый сходаў сялян з розных куткоў Заходняй Беларусі.
У перыяд з 1 снежня 1926 г. па 1 лютага 1926 г. колькасць гурткоў Грамады ў Дзісненскім павеце павялічылася з 138 да 159 чалавек. Дзісненскі стараста ў снежні 1926 г. аштрафаваў на 5-15 злотых і на 30-60 дзён арышту 20 удзельнікаўафіцыйна дазволенага органамі ўлады сходу членаў Грамады ў вёсцы Брусава.
У Глыбокім быў адкрыт філіял Беларускага кааператыўнага банка і кааператыва «Сноп». Мясцовыя актывісты выкарыстоўвалі іх для палітычнай работы, тут захоўвалі грашовыя сродкі.
У кастрычніку 1926 г. член Грамады з Дзісненскага павета Юдзенін забіў правакатара Івашкевіча. Буржуазная прэса і яе рупар у ваяводстве «Дзённік Віленьскі» адкрыта аб'явілі, што вінаватым у забойстве з'яўляецца павятовы камітэт. У адказ на гэты паклёп Дзісненскі павятовы камітэт 22 кастрычніка 1926 г. звярнуўся з адозвай, у якой рашуча асудзіў і адхіліў правакацыйныя абвінавачванні Грамады ў падбухторванні да насілля. Камітэт заклікаў членаў арганізацыі і працоўных да вытрымкі, стойкасці і арганізаванасці ў барацьбе.
Ноччу з 14 на 15 студзеня 1927 г. пачаліся арышты членаў Грамады і яе кіраўнікоў.
У 1928-1929 гг. адбылося некалькі працэсаў па справе Грамады. 3 23 лютага на 22 мая 1928 г. у Вільні прайшоў працэс над 56 кіруючымі дзеячамі і актывістамі, членамі павятовых і гмінных камітэтаў. Сярод асуджаных быў і К. Лабунька з Глыбоччыны. Галоўныя кіраўнікі Грамады Б. Тарашкевіч, С. Рак-Міхайлоўскі, П. Валошын і П. Мятла былі асуджаны на 12 год цяжкага турэмнага зняволення.
Па ўзгадненню Савецкага ўрада з польскім аб абмене зняволенымі 1931 г. яны пераехалі ў БССР, дзе працавалі ва ўстановах Мінска. Але ў канцы 1933 г. у Мінску іх зноў арыштавалі. Пасля яны трагічна загінулі ў засценках НКУС.

Я. БУНТО, краязнаўца
Copyright © ГУ "Витебская областная библиотека им. В. И. Ленина", 2006 – 2012
http://vlib.by/pridvinie/index...-glub-raen

Елена! Возможно, это Вам давно известно, но обе черейские церкви до 1839 года были униатскими. См. прикрепленный файл.

Елена! по CtrlF проверить всю тему теперь невозможно.
Знаю, что у вас в теме попадались Целицо - Леопольдовичи и Иосифовичи.
Но есть ли у вас сведения о самих Осипе и Леопольде?
Мне они попались в ПК за 1854 г. по Мог. губ.
Жалко пропускать, верно?
Поэтому укажу, а вам решать, нужны, аль нет.
Заседатель уездного суда в Климовичах кол. рег. Леопольд Егорович Целицо.
Уездный землемер в Могилеве губ. секр. Осип Иванович Целицо.
Акцизный надзиратель 1-го округа Степан Иванович Целицо (в Гомеле) (с.42-43)

Конрад Леопольдович наш... Воспитатель Царскосельского лицея...
Arkhiv Imperatorskago Aleksandrovskago lit︠s︡ei︠a︡, vremenno khrani︠a︡shchiĭsi︠a︡ v Korolevskom voennom muzei︠e︡ v Bri︠u︡sseli︠e︡
Nikolaĭ Nikolaevich Flige, T. P. Mitrofanov
Izd-ie Lit︠s︡eĭskago obʺedinenīi︠a︡ vo Frant︠s︡ii, 1937 - Всего страниц: 48

elena_krd

Не знаю, есть ли у Вас такая информация, но вот попалась мне:

ВСЯ РИГА. 1914г.

стр.188 – Целицо Архип Степанович, неим. чина., помощник бухгалтера 1 разряда, Рижское отделение крестьянского поземельного Банка. Ревельская, 42. кв. 29-

http://gramatas.lndb.lv/period...ssueType:B

С уважением – Ludvika.