Tomek7 Новичок
Northampton Сообщений: 16 На сайте с 2021 г. Рейтинг: 12 | Наверх ##
9 мая 2024 17:11 Рекомендую интересное описание Бакшты и окрестностей из книги: «Литовский языковой ареал в Польском государстве». Мужская линия Микутели происходит от балтийского населения (что подтверждено тестом ДНК). Возможно, эти литовские острова — не что иное, как балтийское население, которое после поражения от Тевтонского ордена переселилось в глубь Великого княжества Литовского. Мой друг из Налибоков, сдавший тест ДНК, тоже оказался балтийцем. Я настоятельно рекомендую вам проверить себя.
GMINA BAKSZTY
Miejscowości całkowicie lub częściowo litewskie
od 91 do 100% Posele w. 75. Dawniej dwie miejscowości Posele i Soły, stąd nieraz Posele nazywają Sołami. Litewszczyzna dosyć silna, ale być może nie sięga 91% i wieś zaliczyć należy raczej do następnej kategorii.
od 51 do 90% Dewergi w. i Dewergi Nowe z. 253 +10; Downary w. 192; Jancewicze w. 59; Osigiry (Wosigiry) z. 30; Nowe Miagowicze z. 52 (nowsza osada, której ludność pochodzi przeważnie z Osigir; nie ma jej u Platera).
od 11 do 25% Szaszki w. 69 (kilkanaście osób [17] mówi po litewsku); Zamosze I w. 30 (zapewne nie więcej jak 8 osób mówi po litewsku); Zamosze II w. 57 (ok. 10 osób mówi po litewsku).
od 1 do 11% Żydziewicze w. 130 (niewiele ponad 10 osób umie mówić po litewsku, wśród nich kilku prawosławnych Litwinów). Podobno w zaścianku +Borysówka 20, kilka osób (przybysze) mówi po litewsku.
Miejscowości białoruskie Bakszty m‑ko 1320 (w tym według informacji urzędu gminy ok. 13% Żydów); Bakszty z. 58; Borsuki w. 52; Grabowo w. 249; Gudziszki w. 228; Kozinowo Stare i Nowe w. 89 +54; Kruple w. 308 (podobno kilka osób mówi po litewsku); Sotra z. 33; Szczuczy Bór w. 78; Trybunowo z. 39. Miejscowość żydowska Borysówka k. 84.
wyspa łazduńska
Wyspa łazduńska, nazwana tak od największej wsi tego obszaru – Łazduny, znajduje się w powiecie wołożyńskim na obszarze gminy ługomowickej i baksztańskiej i jest najdalej na południowy wschód wysuniętą wyspą litewską, odległą od wyspy dziewieniskiej o przeszło 30 km, od zwartego obszaru litewskiego (orańskiego) o przeszło 80 km. Stanowi ona w otoczeniu białoruskim zwartą grupę kilkunastu wsi w różnym stopniu litewskich. W gminie ługomowickiej położone są następujące miejscowości litewskie: Bobrowicze, Gudzienięta, Jaśkiewicze, Łazduny, Woldziki oraz mające poniżej 10% mówiących po litewsku Bieżemce. W gminie baksztańskiej: Dewergi, Downary, Jancewicze, Nowe Miagowicze, Osigiry (Wosigiry), Posele oraz z mniejszością litewską: Szaszki, Zamosze I i Zamosze II. Prócz tego w gminie juraciskiej znajdują się jeszcze wśród najstarszego pokolenia jednostki mówiące po litewsku we wsi Zubowicze, a poza tym i w kilku innych wsiach okolicznych wspomnianego obszaru. Liczba ludności litewskiej dochodzi na tym obszarze do 2500 osób.
Wyspa łazduńska jest pozostałością większego obszaru, na którym litewszczyzna powoli, ale stale zanika na rzecz białoruszczyzny, jak to widać z zestawienia stanu obecnego ze spisem Platera z 1890 roku, w którym to spisie jeszcze jako litewskie: Bieżemce, Zabieławce, Zubowicze i Żydziewicze, wsie leżące na obwodzie wspomnianego obszaru, dziś już prawie całkowicie zbiałoruszczone, w których tylko część najstarszych ludzi umie po litewsku. Natomiast wszystkie inne miejscowości wymienione w spisie Platera zachowały przynajmniej częściowo język litewski (sprostować tylko należy: Dowszary na Downary, Ożgiry na Osigiry, Pasickie na Posele, Wołkowy na Woldziki, Żydowicze na Żydziewicze, co uczynił już na swej mapie Rozwadowski).
Prócz tego powstał nowy zaścianek Nowe Miagowicze, którego ludność pochodzi przeważnie z sąsiednich Osigir. Na całym zresztą obszarze w życiu domowym ludności litewskiej panuje dwujęzyczność z przewagą białoruszczyzny, zwłaszcza w młodszym pokoleniu. Dzieci bowiem na ogół uczy się przede wszystkim języka białoruskiego i to nie tylko w rodzinach mieszanych, ale i czysto litewskich, wskutek czego najmłodsze nie umieją zwykle po litewsku, jakkolwiek w poszczególnych rodzinach, zwłaszcza w Bobrowiczach i Poselach, i do małych dzieci mówi się po litewsku. Starsze dzieci uczą się później litewszczyzny, ale oczywiście nie wszystkie opanowują język w całej pełni. Przyczynia się to do osłabienia tradycji językowej i do stopniowego wygasania języka litewskiego na wspomnianym obszarze. Okoliczna ludność białoruska, podobnie jak i gdzie indziej, odnosi się do litewskiego z lekceważeniem, nazywają go „żaguńskim”, a ludność litewską „żagunami”. Nazwa ta rozpowszechniona jest również w gminie dziewieniskiej.
Прикрепленный файл (Obszar jezykowy litewski w panstwie polski.pdf, 1509814 байт)--- Томаш Микутель, потомок бояр с 1796 г., живший в Застянек-Шешково в имении Бакштанских (Виленская губерния). |