Воскресенская церковь, д. Черея Могилевской губ.
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
10 августа 2010 16:47 10 мая 2014 23:19 Сюда я попытаюсь свести всю информацию, которую мне удастся найти о некогда существовавшем в белорусской деревне Черея православном храме - Воскресенской церкви, одним из настоятелей которой был мой прапра- Леонтий Дмитриевич Целицо (как минимум, с 1857 1861 года и по день своей кончины - 30 апреля 1888 года). Пока никак не получается переосмыслить - утрачена эта церковь или нет. Слишком противоречивы все сведения...Уважаемые коллеги! Помогите, пожалуйста, с этим разобраться!На сегодняшний день в д. Черея значатся два старых храма - церковь св. Архангела Михаила и Троицкий храм (географически второй из них находится в соседней д. Белая Церковь). [ Изображение на стороннем сайте: 5233a0d3f835t.jpg ] [ Изображение на стороннем сайте: 6051695f2bf2t.jpg ] [ Изображение на стороннем сайте: 189ec064ae03t.jpg ] [ Изображение на стороннем сайте: 220f7a2e56aet.jpg ] Храмы св. Архангела Михаила и Троицкий. (За озером - Троицкий). ( фото взяты с Бродилки от AD: моя Беларусь и прилегающие окрестности и из Фотогалереи города Чашники и окрестностей , карта с "Белорусского Посейдона") ___________________________________________________________________________________________________ Оффтопом: ЧАРЭЙСКАЕ ВОЗЕРА, Чарэя, у Чашніцкім р-не. Пл. 3,38 км2. Найбольшая глыбіня 17 м. Даўжыня 6,71 км. Найбольшая шырыня 1,12 км. Даўжыня берагавой лініі 17,3 км. Аб′ём вады 18,96 млн. м3. Пл. вадазбору 17 км2. У бас. р. Лукомка, за 26 км на ПдУ ад г. Чашнікі, каля в. Чарэя. Схілы катлавіны вышынёй да 10 м (на Пд да 18 м), разараныя. Берагі нізкія, пясчаныя, пад хмызняком, месцамі на Пн, ПнЗ і 3 зліваюцца са схіламі, абрывістыя, абразійныя, на Пд і ПдУ сплавінныя. Дно ў прыбярэжнай частцы выслана глінай, пясчанымі і пясчана-ілістымі адкладамі, глыбей — ілам. У цэнтры востраў пл. 0,02 км2. Зарастае да глыбіні 4 м. Злучана пратокай з азёрамі Галаўня і Чамярыца, упадаюць болып за 10 ручаёў і меліярацыйных каналаў, выцякае ручай у воз. Родамля. Источник: Блакiтная кнiга Беларусi. - Мн.:БелЭн, 1994. Белорусский Посейдон Черейское (Черея)Расположено в Витебской области, Чашникском районе, в 0,1 км к ССВ от д. Черея. Площадь зеркала 3,38 км2, объем водной массы 18,96 млн. м3. Озеро сложного типа. Длина озера 6,71 км, максимальная ширина 1,12 км. Максимальная глубина 17 м средняя 5,6 м. Склоны котловины невысокие. Местами повышенные. Суглинистые и глинистые. Преимущественно распаханы. На 9,7% заняты лесом. Береговая линия равна 17,32 км. Берега низкие. Местами совпадают со склонами. Песчаные и песчано-глинистые. Закустарены. Впадает проток из оз. Головня. Вытекает проток в оз. Радомля, проток в озеро без названия. Водосбор площадью 16,98 км2 имеет среднехолмистый и плоско-волнистый рельеф. Сложен моренными суглинками. Распахан. Леса и кустарники занимают 9,7% от площади водосбора. Озеро эвтрофное. Ширина зарастания надводными растениями составляет 5 – 50 м. Общая ширина полосы зарастания равна 10 – 150 м. Используется для промышленного лова рыбы. Для бытовых нужд. Водоприемник осушительной сети. Сбрасываются стоки с ферм и д. Черея. Источник: Научно-исследовательская лаборатория озероведения Белорусский Государственный Университет http://www.brik.org/showthread.php?t=16742Черея Прямо у дороги, на горке, стоит церковь. Построил ее в 1601 - 1604 годах канцлер Лев Сапега. А коммунисты в ХХ веке приспособили храм под склад, полностью уничтожив внутреннее убранство, разделив зал на два этажа. Сегодня церковь восстанавливается - сюда приехал молодой батюшка. Делается все на энтузиазме верующих. Вместо колоколов пока используются старые ржавые баллоны без дна. Если пройти чуть дальше за церковь, то можно увидеть маленький магазинчик XIX века.
Кстати, сама Черея упоминается в летописях с 1066 года - на год раньше, чем Минск! Когда-то через эту деревню проходил путь «из варяг в греки». http://www.kp.ru/daily/23975.3/146239/___________________________________________________________________________________________________ Троицкая церковь (1599 г.) строилась как храм-монастырь. Существенной особенностью храмовых сооружений того времени были такие характерные для оборонительного зодчества черты, как встроенные и пристроенные к стенам башенные объемы, арочные ярусы машикулей и бойниц. Толщина стен башни-колокольни достигает 2-х метров. Боковые фасады и ярусы колокольни имеют узкие и высокие арочные оконные проемы. В настоящее время церковь находится в полуразрушенном состоянии. Сведения из Православной энциклопедии и Посещения Сапеговских мест Троицкий храм, собственно, в Белой Церкви до революции и был... С ним, вроде, все ясно... Насколько понимаю, храм св. Архангела Михаила - это бывший католический костел [ Изображение на стороннем сайте: 5906593dd11at.jpg ] [ Изображение на стороннем сайте: b668e09bb392t.jpg ] [ Изображение на стороннем сайте: 5233a0d3f835t.jpg ] Как оказалось, странички из книги "Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыклапедычны даведнік" Кулагіна А.М. Изд-во: Белорусская Энциклопедия, 2008 г., 488 стр. Вот здесь globus.[ресурс заблокирован]/chereya/index.htm пишут, что "в 1828—1839 гг. при активной поддержке польской общественности в Черее был возведен большой костел. Униаты к тому времени мирно разделились на две общины — православную и католическую, и Михайловский храм стал православной церковью." В дореволюционное время в Черее было два православных храма - Воскресенская и Успенская церкви. Никакой Михайловской не упоминается... Вопрос: так храм св. Архангела Михаила - это какая-то из этих двух дореволюционных или нет. Вообще-то вроде не переименовывали церкви. Или Воскресенская и Успенская не сохранились? Вот здесь Посещение Сапеговских мест: Островно, Черея, Друцк (фото) упоминается Козловская Татьяна Михайловна - библиотекарь и краевед Череи. Не слышали случайно этого имени? Вдруг у кого есть ее контактные данные? Собственно, меня очень интересует судьба Воскресенской церкви... И совершенно непонятно с этой Михайловской ____________________________________________ На сегодняшний день (5.06.2012 г.) сомнений в том, что нынешний храм св. Архангела Михаила и упоминаемый со второй половины 19 века Воскресенский храм - один и тот же храм, у меня практически не осталось. Документальных подтверждений тому, однако, по-прежнему нет. Править непосредственно в ветке, конечно же, ничего теперь не буду, иначе все рассуждения и процесс поиска утратят осмысленность.
--- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | Лайк (1) |
GrayRamVita sine libertate nihil В Молдове ППЖ Сообщений: 11447 На сайте с 2009 г. Рейтинг: 7250 | Наверх ##
29 апреля 2013 21:40 Россия: Полное географическое описание нашего отечества: Настольная и дорожная книга для русских людей/ Под ред. В.П. Семенова; Под общим руководством П.П. Семенова и академика В.И. Ламанского. Т.9: Верхнее Поднепровье и Белоруссия,
--- Сведения о моих предках размещены для восстановления истории семьи.
Мой дневник | | |
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
4 мая 2013 21:21 18 мая 2018 20:24 Вот такая любопытная книжица стряслась. Естественно, недоступна, лишь клоками из Гугла. Но даже эти клоки любопытны крайне. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej Łańcut - Kotań, 17 - 18 kwietnia 2004 roku, Jarosław Giemza, Muzeum Zamek w Łańcucie, 2004 - Всего страниц: 622
Скорее всего - это статья Paweł Sygowski (Lublin): Unicka archidiecezja „Polskopołocka" w świetle wizytacji z lat 1789-1790 Странички в книге 385 - 466. Среди источников упомянут Archiwum Państwowe w Lublinie (dalej: APL), Chełmski Konsystorz Greckokatolicki (dalej: ChKGK)
460 dekanat czerejski Czereja – Uspenia Preswiatyia Bohorodycy [Черея - Успения Пресвятыя Богородицы] Czereja – Zmartwychwstania Pańskiego (cerkiew Woskreseńska) [Черея - Воскресения Господня, церковь Воскресенская]
18. Nizhołowo (1. fil. - "przy Dworze Nisholowskim"), 19. Susza (1. fil. - Susza, 2. fil. - „nad przewozem"), 20. Usaja, 21. Kraśnica [ob. Iwańsk]. 6) dekanat borysowski 1 . Szyjka (1 . fil. - ,JCaplica w Pańskim o ćwierć milC), 2. Krupka, 3. Hapono- wicze, 4. Borysów - „Przemienienia Pańskiego" (1. fil. ,Żychowska" [Żytko- wo?], 2. fil. - Borysów „Sgo Jerzego", 3. fil. - Subotowszczyzna), 5. Borysów - „Zmartwychwstania Pańskiego" (1. fil. - kaplica „przy plebanii"), 6. Borysów - „Św. Trójcy i Św. Mikołaja" (1. fil. - Uchołoda, 2. fil. - Podberezie), 7. Bytcza (1. fil. - Bytcza, 2. fil. - Sciudzionka, 3. fil- Trościenica), 8. Rohatka (1. fil. - Kryczyn, 2. fil. - Kościuki, 3. fil Ziębin „z Nierzycy przeniesiona", 2. fil. - Zabołocie, 3. fil. - Korszewica). 7) dekanat czerejski 1 . Zameczek (1 . fil. - Truchanowicze, 2. fil. - .Żuki, 3. fil. - Słoboda), 2. Cze- reja- „Uspenia Preswiatyia Bohorodycy", 3. Czereja- „Zmartwychwstania Pańskiego" (1 . fil. - Hora, 2. fil. Czemeryca[ob. Pierwomajskaja], 3. fil. - „we wsi Chanczach"), 4. Obczuha (1. fil. - Szarniewo, 2. fil- Borsuczyn „w Dworze"), 5. Chudowo, 6. Kołodnica, 7. Proszyca, 8. Chudowce, 9. par. Kaleczańska (1. fil. - ?), 10. Hryckowicze (1. fil. - Wołosacz, 2. fil. - Łużki, 3. fil. - Struga). 1 1 . par. Hruszecka, 1 2. Bóbr (1. fil- „za miastem Bobrem"), 13. Plissa, 14. Cho- łopienicze (1. fil. - Chociuchowo, 2. fil. - Trojanówka, 3. fil. - Bohdanowo), 15. Szczawry (1. fil. - Peresieka), 16. Butory, 17. . par. Juikirzyńska, 18. Smoro- dynka, 19. Lisiczyn, 20. Łukoml (1. fil. - Łukoml „S. Spasa", 2. fil. - Łukoml „S. Jerzego", 3. fil. - Łukoml „S. Praksedy", 4. fil. - Łukoml „S. Mikołaja", 5. fil. - Slidce, 6. fil. - Rotnica). 8) dekanat ciecierzyński 1 . Kosienicze, 2. Malawka ( 1 . fil. - Hlinniki, 2. fil. - Awguty, 3. fil. - Jellany, 4. fil. - Nowiaski), 3. Płoskie, 4. Budówka (1 . fil. - Trojanówka), 5. Słowieny (1. fil. - ?, 2. fil. - ?), 6. Druck, 7. Wielka Orawa, 8.
386 Przed rozbiorami na terenie archidiecezji połockiej według badań W. Kołbu- ka było 601 parafii i 95 ich filii, podzielonych na 27 dekanatów: bielecki, bie- szenkowicki, bobynicki, borysowski, brasławski, bychowski, ciecierzyński, czasznicki, czerejski, dąbrownicki, hołowczyński, hołubicki, horecki, horodec- ki, lepelski, mikuliński, mścisławski, opłocki, oświejski, siebieżski, smolański, tołoczyński, wielaszkowicki, wieliżski, witebski, zapolański (z siedzibą dziekana w Czerykowie) i zasożski (z siedzibą dziekana w Klimowiczach). Były tu także 23 monastery bazyliańskie. Opró cz tego na terenie tym znajdowała się jedyna prawosławna diecezja przedrozbiorowej Rzeczypospolitej - mohylewska, licząca 267 parafii i siedemnaście monastyrów7. Współcześnie tereny, na których znajdowała się przedrozbiorowa unicka archidiecezja połocka znajdują się głównie na terenie Białorusi, w jej północno- -wschodniej części. Część dekanatów znajduje się na terenie Rosji - dawny dekanat siebieżski (pskowska obłast' ), dekanaty wieliżski i mikuliński (smoleńska obłast) oraz być może fragmenty innych dekanatów Niewielkie fragmenty dekanatu brasławskiego są obecnie na terytorium Łotwy (sześć “kaplic”) I Litwy (jedna parafja – w Wesołowie [Veselava]). Po pierwszym rozbiorze, w częśći diecezji zachowanej w Rzeczypospolitej - wspomniana diecezja „PolskoPołocką" - zostało 179 parafii i 141 ich filii8, podzielonych na dziesięć dekanatów: bieszenkowicki, brasławski, bobynicki, borysowski,
401 Puciacin, Porzecze, Czerstwiaty), a jedną jako „Starą ruynującą się" (Biedrzyca). Cztery cerkwie były nowe (Barany, Brodówka, Ozdziatycze, Nacza w dekanacie borysowskim), cztery z jedną kopułą dużą i dwoma małymi (Krupka, Wielatycze, Zamosze, Ikaźń ). Trójkopułowość sugeruje trójdzielność tych świątyń w planie. Były jednak wśród nich cerkwie o bardziej skomplikowanych planach -jedna cerkiew krzyżowa (Świadzica) i trzy z pięcioma krzyżami (Kosienicze, Uchwały, Bytcza - „nowa"). Cerkiew w Dawidkowiczach określono jako „nie wielką".
- cerkwie czterokopułowe Wśród tego typu cerkwi siedem było określonych tylko jako czterokopułowe - w Babczu, Chołopieniczach, Naczy (dekanat bobynicki), Orzechownie, Wiażyszczu, Wołosewiczach i we wsi Buj (określona jako „stara"). Trzy cerkwie miały trzy kopuły duże i jedną małą (Wietrzyno, Zawierz i Błoszniki - ta ostatnia „krzyżowa"), a jedna- jedną kopułę dużą i trzy małe (Druja - „S. Spasa").
- cerkwie pięciokopulowe Wśród ośmiu świątyń pięciokopułowych trzy – w Zbuszynie, Niesinie i miasteczku Bóbr - były... ... jedną kopułą dużą i czterema małymi" -jedna z nich staław miasteczku Uła (Ułła), zaś dwie „krzyżowe" - w Kowalach i Świle.
408 - sygnaturka Ciekawym zagadnieniem jest występowanie dzwonka sygnaturki. Wydaje się, że dzwonek ten wraz z wieżyczką pojawia się w cerkwiach w pierwszej połowie XVIII w.44 Sygnaturki są wspominane w ponad dwudziestu cerkwiach (naj sygnaturka Ciekawym zagadnieniem jest występowanie dzwonka sygnaturki.więcej w dekanacie brasławskim - w dziewięciu) i zazwyczaj umieszczana była „w kopule", czyli tak jak w kościołach - w niewielkiej wieżyczce, usytuowanej najczęściej na dachu nad nawą, na środku linii kalenicy, jak np. we wspomnianej już wyżej Czeressie, gdzie była cerkiew „z dwoma kopułami na wieżach [...] a trzecią małą". Sygnaturka umieszczona była „w srzedniej Kopule" - czyli właśnie jak się wydaje w specjalnie skonstruowanej wieżyczce na sygnaturkę. Dość interesującym problemem jest sposób umieszczenia sygnaturki w cerkwiach kopułowych. Wydaje się, że w niektórych cerkwiach mogły być one umieszczane w latarniach kopuł lub w nadbudowanych nad kopułami wieżyczkach na sygnaturkę. W Dziśnie cerkiew miała jedną „kopułę dużą", w której umieszczony był „dzwonek". Podobnie było w Pohoście, Wesołowie, Fabianowie, Obczusze i cerkwi cwiecińskiej. Stara, „o jedney kopule" cerkiew Przemienienia Pańskiego w Borysowie, miała w „kopule Sygnaturkę". Bliższe usytuowanie sygnaturki jest trudne do określenia tam, gdzie jest więcej kopuł: jak np. w Bobrze w cerkwi pięciokopułowej, w Zawierzu w czterokopułowej (trzy kopuły, „a czwarta maleńka"),w cerkwiach trzykopułowych (Ikażni - jedna kopuła duża i dwie małe; Nacza – dekanat borysowski; Czereja – cerkiew „Uspenia"), dwukopułowej (Brasław, Soroczyno, Sołoniewicze, Czereja - cerkiew „Zmartwychwstania Pańskiego", Horodyszcze, Chocino - „w kopule Większych 2. trzeci duży"). Nie wiadomo, w której dokładnie kopule była umieszczona sygnaturka w cerkwi w Uźmionach. Cerkiew ta z jedną tylko wymienioną „Kopułą nad Wielkim Ołtarzem" sygnaturkę miała „w kopule nad Cerkwią"" - chyba jednak to właśnie ta nad prezbiterium, choć określenie „cerkiew" w opisie odnosiło się zazwyczaj do nawy. Przypomnieć... В церквях трехкуполовых (... Черея - церковь Успения...), двукуполовых (... Черея - Воскресения Господня...)
410 wiszącym, do Cerkwi takoż drzwi dwoje jedne z zamkiem wiszącym, w Zakry- styi drzwi dwoje jedne z zasowką Żelazną". Drzwi mogły być „pojedynkowe", np. w cerkwi „S. Ducha" w Drui (zarówno do babińca, jak i docerkwi), bądź „podwoyne", np. w Szarkowszczyźnie Nowej - „Drzwi do Cerkwi dwie Fugowane podwoyne, w Babińcu drzwitakoż Fugowanych dwoje, w posrzodku jdąc do Cerkwi z babincu drzwi podwoyne, wszystkie na zawiasach żelaznych z zawałami”. Niektóre drzwi były „filtrowane" (m. in. w Kozianach, Hołomyślu, Dziśnie, Puciacinie); w Krasnołukach „żelazem nabijane"; przy niektórych drzwiach zaznaczono, że były one malowane (Czeressa, Przebrodzie, Leonpol, Jazno).
okna Mniejsza ilość okien - trzy do pięciu - jak wydaje się wskazuje na bryły cerkiewne prostsze (kaplica wianużska) i czasem na starsze (Zalesie). Nie musiała być to reguła, gdyż w starej cerkwi w Zawierzu - z trzema dużymi kopułami i jedną „maleńką" - było „Okien dużych w drzewo robionych 4." Również tylko cztery okna były wymienione w trzykopułowej „okrągłej" cerkwi w Czemiewiczach, zaś w dwuwieżowych cerkwiach w Kubliczach
Okna „podwoyne" były w Kozianach (pięć a także jedno okrągłe) i w Woroniczach (dwa). Okien oprawnych w ołów było zdecydowanie mniej niż oprawionych w drewno, m. in. w Białem, Niesinie, Szarypinie, Czerei, Czasznikach, Porzeczu, Wia- żyszczu. Szyby w oknach były przeważnie ze „skła białego" - m. in. w Nizhoło- wie, Suszy, Chudowie, Hryckowiczach, Budówce, Wiaciorze, Jesmonie. W Ko-...
416 ... w południowej i wschodniej części archidiecezji: czerejskim - osiem, ciecierzyńskim - pięć (w tym trzy w cerkwiach w Ciecierzynie), bieszenkowickim - cztery, borysowskim - trzy. W dziewięciu cerkwiach był tylko sam ikonostas i ołtarz główny, w pięciu cerkwiach oprócz tego układu był ponadto jeden ołtarz boczny, w jedenastu - dwa ołtarze, w jednej - trzy i w trzech - cztery ołtarze boczne. Niektóre ołtarze boczne mogły być dodatkowo tworzone poprzez dostawienie mens do ikon namiestnych, np. w Czerei w cerkwi „Uspenia" wymieniono „Obrazów namiestnych 2 z mensami, z jednej strony Spasitela z koroną srebrną, z drugiey strony Nayświętszey Panny z Panem Jezusem Korony Srebrne 2". W cerkwi czerejskiej - „Zmartwychwstania Pańskiego" - było „Ołtarzów namiestnych 2 Pana Jezusa i Nayświętszey Panny", podobnie jak i w Wiażyszczu.
Некоторые из приделов могли быть созданы посредством размещения алтарей у икон, как например в Черее в церкви "Успения" wymieniono "Образов 2 с алтарями, с одной стороны Спасителя в серебряной короне, с другой - Богородицы с Иисусом в серебряных коронах". В церкви черейской Воскресения Господнего было два алтаря namiestnych - Господа Иисуса и Пресвятой Богородицы....
W Drui w cerkwi „S. Spasa" były cztery obrazy namiestne z mensami, natomiast w cerkwi „S. Ducha" cztery obrazy namiestne nie miały mens, tylko były z „przypra- wionemi descułkami tuwalenkami zaslanemi". Mensy miały ponadto ikonostasy w Dziśnie, Starym Leplu, Obczusze, Bobrze, Chołopieniczach i Ozieranach. Ikonostasy były albo „snycerskiey roboty", „rznięte" i malowane – w ośmiu cerkwiach (Czereja - Zmartwychwstania Pańskiego, Obczuha, Łukoml, Ciecierzyn - Św. Mikołaja, Pawłowicze, Bieszenkowicze - Św. Eliasza Proroka, Wiażyszcze, Sokoły), albo dodatkowo jeszcze złocone - w sześciu cerkwiach (Druja - Przemienienia Pańskiego [,,S. Spasa"], Czaszniki, Borysów - „Zmartwychwstania Pańskiego", Nacza, Czereja - „Uspenia", Bóbr, Ciecierzyn - „Spaski".
Иконостасы были или ручной работы, резные и окрашенные (среди др. восьми названа черейская Воскресенская), или дополнительно еще золоченые (черейская Успенская).
W Szepielewiczach ikonostas był „rznięty od części malowany", a w Drui (Św. Ducha) i Dolcach Wielkich - snycerski, niemalowany W Chołopieniczachikonostas określono jako „prostey roboty z obrazów złożony". O pozostałych brak informacji - być może ze względu na zredukowaną ich formę. Niekiedy informacja o ikonostasie była bardzo ogólna, jak np. w Dolcach Wielkich, gdzie był „Ikonostas snycerskiey roboty niemalowany w nim Obrazów 14". Jak można sądzić na podstawie pozostałych opisów, ikonostasy były bądź bardziej pełne, bądź mniej pełne - zredukowane. Pełniejszą realizacją był „Ikonostas we trzy Kondygnacye" (w cerkwi wiażyskiej). Takich pełnych ikonostasów było jeszcze dwa: w Drui w cerkwi św. Spasa („Konostas") oraz w miasteczku Bóbr w cerkwi Św. Mikołaja - „Ikonostas snycerskiey roboty malowany miejscami pozłocony z carskiemi drzwiami. ...taki jak w Ciecierzynie w cerkwi „Spaskiey"- „Ikonostas Rznięty
417 malowany i pozłacany, Obrazów Namiestnych 4. [...] Drzwi Carskie rznięte i złocone [...] w Drugiey Kondygnacyi Obrazy SS Apostołów i De Jsus". Takich ikonostasów było trzynaście - w Drui (Św. Ducha - „niemalowany"), Dziśnie, Starym Leplu, Dolcach Wielkich, Czasznikach, Ozdziatyczach („nowy [...] nie okon- czony"), w Czerei (w cerkwi “Uspenia Preswiatyia Bohorodycy"), Ciecierzynie (we wszystkich trzech cerkwiach), w cerkwiach: jekimańskiej, świeczańskiej, i w najbardziej wysuniętej na południe parafii tej diecezji - w Ozieranach nad dolną Drucią. Nie wszystkie ze wspomnianych ikonostasów były kanoniczne. W cerkwi „Staro Lepelskiey", starej, ikonostas tworzyły „Carskie Drzwi Snycerskiey roboty malowane. Po stronach namiestne Obrazy [dwa z mensami] nad temi obrazami różne Obrazy malowane". W dwunastu cerkwiach, czyli w niewielu mniej niż w grupie wyżej wspomnianej, ikonostas był jak można przypuszczać z zapisu wizytatora jednorzędowy: w Naczy (dekanat Borysowski), Czerei (cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego), Obczusze, Chołopieniczach, Łukomlu, Bieszenkowiczach (w obu cerkwiach), Sze- pielewiczach, w cerkwiach chudowickiej, kaleczyńskiej, pawłowickiej i sokolskiej. Zestawienia wrót i ikon namiestnych mogły być tu różne. Najpełniejsze zestawienia to wariant z carskimi wrotami i parą diakońskich oraz czterema ikonami namiestnymi. Tak było jak się wydaje w Szepielewiczach w cerkwi „Protekcji Nayświętszey Panny" - „Ikonostas rznięty od części malowany z carskiemi wiatami [...] Obrazów namiestnych 4. 1 Nayświętszey Panny z dwoma Koronami srebrnemi [...] drugi Pana Jezusa [...] trzeci Uspenia Preswiatyja Bohorodycy 4ty Protekcyi Nayświętszey Panny z koroną Mosiężną"; w nowej cerkwi pawłowickiej śś. Piotra I Pawła - „Ikonostas snycerskiey roboty malowany z carskiemi wratami [...] Obrazów Namiestnych 4.": Matki Boskiej z Dzieciątkiem z dwoma koronami srebrnymi), Chrystusa, św.Mikołaja i śś. Apostołów Piotra i Pawła; zapewne też w cerkwi chudo wieckiej, gdzie były „Przed [...] ołtarzem Carskie wrata stare malowane, przy nich różne Obrazy, Mensy 4.". W cerkwi „S. Ducha" w Drui wśród czterech ikon namiestnych były: św. Mikołaja, „Spasitela", Matki Boskiej i św. Jerzego, czyli nie było ikony patronalnej, a zamiast ikony Deesis było tu umieszczone rzeźbione Ukrzyżowanie. Z opisów wynika, że mógł być też wariant z trzema ikonami namiestnymi, jednymi drzwiami carskimi i jednymi sywiernymi Ciecierzyn - „Św. Mikołaja" - ikona patronalna w ołtarzu bocznym, Ozierany - ikona patronalna wśród obrazów namiestnych). W pozostałych cerkwiach rząd ikon namiestnych był zredukowany o co najmniej parę obrazów skrajnych, np. w Naczy - ,,Ikonosta{s} rznięty malowany i złocony z drzwiami carskiemi pozłacanemi i dwoma Sywernemi, Obrazów niewielkich 2. N Panny i Spasitela"; w Czerei „Ikonostas rznięty malowany z Carskiemi i Sywernemi drzwiami Ołtarzów namiestnych 2. Pana Jezusa i Nayświętszey Panny". W kilku przypadkach ikonostas ograniczony był do carskich wrót i dwu ikon namiestnych (Cerkiew kaleczyńska, Bieszenkowice - śś. Apostołów Piotra i Pawła). Carskie wrota były najczęściej określane jako „rznięte" i pozłacone lub
431 Inne wyposażenie cerkwi - chór Elementem istotnym w przestrzeni wnętrza cerkwi był chór, najczęściej stosowany w cerkwiach dekanatu brasławskiego. Chór usytuowany nad babińcem,
432 nad kruchtą (Ikaźń, Zawierzę ) lub „nad drzwiami" (Borysów - cerkiew ,.Wo- skreseńska", Chudowce). Czasem chór był „prostey roboty" (Brasław, obie cerkwie w Drui, Nowy Pohost, Puciacin), „brusami przewiedziony" (Użmiony), „duży" (Krasnołuki), „drewniany" (cerkiew cerkowicka). Częściej był to jednak chór z balustradą z balasków „toczonych" (Czeressa, Leonpol, Przebrodzie, Szyjka, Szarkowszczyzna Nowa, Szczawry, Turowla, Zamosze, Zaborze, Wesołowo - tu „z balasów rzniętych").
- organy54 Na chórze w Szarkowszczyźnie Nowej stał „organ", w Leonpolu „organik na optykę wyrażony" (?), a w Zawierzy był „Pozytyw stary". Zwraca uwagę całkowity brak kryłosów w opisach cerkwi.
- ambona, konfesjonał55 W kilku cerkwiach znajdowała się ambona: w Czeressie - „malowana snycer- skiey roboty", w cerkwi Spaskiej w Drui - „z Obrazów złożona", w Leonpolu - snycerska, przy zakrystii, w Szarkowszczyźnie Nowej - “drewniana suknem Czerwonym w kwiatu wyszywanym zasłana”, w Dziśnie „stolarskiey roboty malowana", w Wołosewiczach wymieniony jest „Dywanik 1 do Ambony". Bardziej skomplikowana konstrukcja była w Kowalach - „Ambona z Konfessyona- łem Stolarskiey roboty" oraz w Szczawrach - „Ambona z dwoma konfessyona- łami stolarskiey roboty malowane". Konfesjonały „stolarskiey roboty" są notowane ponadto w cerkwi „S. Ducha" w Drui, dwa w Czeressie - „przy kratach" i po dwa w Leonpolu, Jodach, Kozia- nach, a w Zamoszu - jeden; wszystkie wyżej wymienione (poza Kowalami I Szczawrami) w dekanacie brasławskim. …
436 Chudowce, Bóbr, Kosienicze, Słowieny, Ciecierzyn cerkiew Spaska - dwa, Szepielewicze, Krucza, Szarypino, Uświej, Białynicze - dwa), Szepielewicze, Krucza, Szarypino, Uświej, Białynicze - dwa), bądź mosiężne (Plissa, Borysów cerkiew „Św. Trójcy", Wielatycze, Świecza, Zbuszyn), ale I srebrne (Plissa, Nowy Lepel - „z Passyiką pozłacaną", Babcze - „Krzyż Ołtarzowy Srebrny 1", Borysów cerkiew „Zmartwychwstania" – krzyż „z jed- ney strony pozłacany", Łukoml - „Krzyż dęty Srebrny", Ułła - „z Passyiką wyzłocaną"). W Horodyszczu krzyż był „z różnemi wyobrażeniami blaszany roboty moskiewskiey". Interesującym zestawieniem był „Krzyżyk z Passyiką mosiężną lusterko- wy z sedesem" (Ihumenowo); również w cerkwi w miasteczku Ułła (Uła) był krzyż “Lusterkowy”. Szereg krzyży wymienionych jest w opisach wyposażenia cerkwi, bez umiejscowienia ich we wnętrzu świątyni, m. in. w Drui w cerkwi „S~go Spasa" - „Krzyż Srebrny wyzłocany z Figurą", w Ikaźni - „Krzyż duży Srebrny", w Ciapinie - „Krzyż wielki srebrny pozłocany z korala dużą", w Łosznicy - „Krzyżów cynowych 3.”, w Jekimaniu - „Krzyż cynowy z passyiką pozłocaną", w Plissie (dekanat czerejski) - krzyż „ołowiany". - lichtarze Lichtarzy na mensie było zazwyczaj kilka - 2-3 pary, różnej wielkości i z różnych materiałów, np. w Małej Orawie na ołtarzu ... hołubicki) - „Zescianych par 3", ponadto wzmiankowane w Horodyszczu, Łatyholiczach („blaszanych par 4"),Kamieniu i Zaborzu. Były takżelichtarze żelazne (Krasnołuki, Bononie, Hurzec - „Lichtarzyków żelaznych połconych 4"), spiżowe (Puciacin) czy srebrne (Martynowo). Wyjątkowo rzadko spotykamy lichtarze szklane - w Leonpolu zanotowano obecność „maleńkich sklanych granatowych oprawnych w w kompozycyją parą".
437 Lichtarze były różnej wielkości - “maleńkie”, “mierne” i duże. W cerkwi w Kamieniu było „Lichtarzów do Wielkiego Ołtarza na Ziemi stoiących 2.", a w Łukomlu wspomniano „Przed Wielkim Ołtarzem Lichtarz mosiężny duży". Rzadko wizytator wymienia lichtarze o jakiejś ciekawszej formie, np. w Świadzicy na (lub przy) ołtarzu bocznym „S. Antoniego" było „Lichtarzów lustrowych par trzy", zaś w na ołtarzu głównym „Lichtarzów z Aniołkami par 3". Lichtarze „aniołkowe" wymieniane są również w Wołosewiczach, na dwóch z czterechołtarzy bocznych. - relikwiarze Niekiedy na ołtarzu wymieniony jest relikwiarz, ale bywa także wymieniany wśród wotów - przy obrazach w ołtarzach czy Ponadto „relikwiarzyki" wśród wotów wymieniane są w kaplicach w Kurlandii - w Fa- bianowskiej (dwa), i w kaplicy we dworze Sołonczyskim - w ołtarzu bocznym „Nayświętszey Panny" (jeden). - krzyże “do pocalowania” I “Sosudne” W szeregu cercwiach, głównie w części środkowej i południowej diecezji, wśród wyposażenia wymieniano krzyż „do pocałowania" (“do całowania”). Były one cynowe, m. in. w Homlu, Stoupcach, Ozdziatyczach, Borysowie („Przemienienia Pańskiego"), Drucku (dwa), w Szepielewiczach, Sokołach, Uchwałach, Czyhyrynce i Ozieranach. Były też, nieco rzadziej, krzyże srebrne (Czaszniki, Czereja – cerkiew “Uspenia Preswiatyja Bohorodycy”, Ciecierzyn - cerkiew „S. Praxedy" - tu także cynowy, Pawłowicze - tu również cynowy,
438 Bieszenkowicze - cerkiew „ŚŚ Piotra i Pawła"), rzadko krzyż do pocałowania był mosiężny - w Zameczku - „z Passyjką"). Do tego celu były też krzyże drewniane (Kiszczyna Słobodzka, Krupka - „Krzyż drewniany malowany do pocałowania"). Krzyże „do pocałowania" wymieniano także jako wyposażenie ołtarzy głównych, np. w Wielatyczach - „do pocałowania z Passyiką” (tu także „Krzyżów drewnianych 2 do pocałowania ludziom"), w cerkwi nieposzczańskiej, kaleczyń- skiej (cynowy), ihumenowskiej („cynowy nie cały"), w Kruczy (cynowy), w Na- czy (dekanat borysowski) - „do pocałowania drewniany gładki", w Krupce - „Krzyż drewniany malowany do pocałowania", w Horodyszczu (cynowy). Oprócz krzyży do pocałowania wymieniane są czasem też krzyże „sosudne", głównie w dekanatach południowyc - ciecierzyńskim i horodyszczańskim. Krzyże te były cynowe (Ozdziatycze, Butory, Druck, Wielka Orawa, Ciecierzyn – w cerkwiach „Spaskiej", „S. Praxedy" i „S. Mikołaja", w Szepielewiczach („z dzwonkiem"), w cerkwi cerkowickiej, w Sokołach, Zbuszynie, Czyhyrynce i Ozieranach).
- “Poduszki pod Mszał” W Przebrodziu na głównym ołtarzu był „Pulpit pod Mszał".
- inne wyposażenie na ołtarzu Na ołtarzu bocznym w Czeressie zanotowane są „Tablice z katechizmem". Interesującym faktem było umieszczenie na ołtarzu głównym cerkwi w Hurzcu „Flaszeczki z wyobrażeniem męki Zbawiciela z osóbkami maleńkiemi".
- Feretrony Feretrony określane jako „ołtarzyki ponośne", rzadziej „obrazy ponośne", były prawie w każdej cerkwi i kaplicy. Najczęściej były one określane jako „stolarskiey roboty" (np. Pohost Nowy, Zalesie, Niesin), „stolarskiey roboty malowany" (np. Wo- ronicze, Biała, Hryckowicze, Dawidkowicze) lub tylko „malowany" (np. Koziany, Proszyca, Uchwały), „snycerskiey roboty pozłocany" (np. Druja „S. Ducha, Łużki, Ratucice, Hołubicze - „pod poler pozłocony", Białynicze - „Sznycerskiey roboty
439 malowany i pozłocony"), „rznięty pozłocony" (Nacza dekanat borysowski, Bóbr), „złocony" (Nacza dek bobynicki), „Snicerskiey roboty malowany" (np. Pyszno, Szarypino), rznięty malowany"np. Boczejkowo, Wiacior). Rzadszą formą były feretrony „o czterech słupach z Baldahimem malowanym" (Czeressa), czy „Ołtarzyk Ponośny z wierzchem Karmazynowym, słupy materyą różną ozdobione" (Druja „S. Spasa"), „z Baldahim drojetowy Czerwony z Fręzlami jedwabnemi" (nad starym feretronem w Czerei w cerkwi “Uspenia”. W Bobyniczach i w cerkwi “Uspenia” w Czerei były feretrony „prostey roboty" malowane; w Brodówce iPysznie - stare, a m. in. w Strzyżewie I Wia- dreniu - nowe. O części „Ołtarzyków ponośnych" wiemy tylko, że były, np. w Ziabkach - „Ołtarzyk
443 Hołubicze, Świła, Plissa, Kublicze), w dekanacie czerejskim w czterech świątyniach (w dwu w Czerei, Hryckowiczach i Szczawrach), w trzech cerkwiach - w dekanatach: brasławskim (Brasław, Druja - „S. Ducha", Engelsburg), dekanacie lepelskim (Niesin, Woroń, Pyszno) i dekanacie borysowskim (Borysów – cerkiew “Zmartwychwstania Pańskiego”, Wielatycze, Łosznica) oraz w dwóch cerkwiach - w czterech pozostałych dekanatach: bobynickim (Huszczyno, Na- cza), ciecierzyńskim (Szepielewicze, Pawłowicze), bieszenkowickim (Bieszen- kowicze, Strzyżewo) i horodyszczańskim (Uchwały i cerkiew cerkowicka). Najbardziej ozdobną była monstrancja w cerkwi „S. Ducha" w Drui - „Srebrna porządna od większey części złocona z czterema Rubinami dużemi". Monstrancje „z promieniami wyzłocanemi" były w Brasławiu, Świle, Kubliczach i Hurzcu. Połączenie monstrancji z puszką na komunikanty polegało na ogół na związaniu jej z pokrywką puszki. W kaplicy w Engelsburgu była „Puszka cynowa z wierzchem w kształt Monstrancy", w Woroniu - „Puszka srebrna wewnątrz po- złocana z monstrancyą dorobioną pozłocaną", w cerkwi cerkowickiej - „Puszka srebrna wyzłocana z wierzchem monstracyowym" i w Uchwałach - „Puszka Srebrna z Monstrancium". W Plissie (dekanat hołubicki) - były dwie monstrancje - „mosiężna pozłocaną z promieniami i puszką srebrną" i nowa, srebrna „Puszka z monstrancyą". W Hryckowiczach czymś w rodzaju monstrancji była „Puszka srebrna z Pateną i Melchyzedehem pozłocaną". W cerkwi soroczyńskiej (filia Apanaskowicz) odnotowano „Dokumencik na wzięte Fanta Cerkiewne od WJP. Marcina Hercyka Starosty Ładosniańskiego Pod Rokiem 1781. Maja 13. któren zaświadcza iż z Cerkwi Soroczyńskiej wzięto na...
447 mosiężny (np. Dzisna, Boczejkowo, Zaborze, Szczawry, Białynicze) lub „blaszany" (Kamień, Kozanówka, Wołosewicze), „Miseczka do wody Święconej mosiężna" (Czereja -cerkiew „Zmartwychwstania Pańskiego"). Kociołek „dla ognia" żelazny wspomniany był tylko w Czeressie i Dziśnie. Naczynia używane przy robieniu świec były wspomniane w kilku cerkwiach - „Kociołek miedziany do lania świec" (Poczajewice, Borysów - cerkiew „Zmartwychwstania Pańskiego"), „Kociołek do robienia świec z kowszem" miedziany (Druja „S. Ducha"), „Kowsz miedziany do lania świec" (Dzisna), „Patelnia miedziana do robienia świec") (Wołosewicze). W Kopcewiczach w ołtarzu bocznym „Św. Mikołaja" była „blacha żelazna do świec brackich". Szereg naczyń zostało określonych jako naczynia na wodę - „Misa na wodę mosiężna" - w Brasławiu, „Sztofka do wody blaszana" (Białynicze), „dzbanek na wodę" (Leonpol, Dzisna), „Kubek do wody" (Sołony w Kurlandii). Funkcję tę mógł pełnić też „Kociołek mosiężny" (Szarkowszczyzna Stara, Czereja - cerkiew „Zmartwychwstania Pańskiego" Łatyholicze, Poczajewice), „saganik miedziany" (Druja - cerkiew „S. Ducha", Wierzchowie), „Kociołek żelazny" (Wielkie Dolce) czy też „kociołek żeściany" (Nacza, dekanat bobynicki). Z innych naczyń wspomniano, że był „Lawaterz do umywania rąk Cynowy" (Brasław, Wiażyszcze, cerkiew Sołonczyska w Kurlandii - tu „blaszany") oraz „Dzbanuszków do kwiatów cynowych par 4" (Jody). W Szarkowszczyźnie Nowej była "Kropiedlnica cynowa", a w Ciapinie „Kropielniczka cynowa". Z odnotowanych sprzętów warto wspomnieć „Szczepce na pręcie do gaszenia świec" (Dzisna), „Szczypce do świec żelazne 1 ." (Dolce Małe ...
Чаша для Святой воды латунная
"greckokatolicki" - стр. 10, 386, 476 "greckokatolickiego" - стр. 453, 466 годы: 1720-1772; 1778-1833
--- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | |
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
5 мая 2013 0:13 Еще статья любопытная стряслась. Одно небо - два алтаряВ районе Бара, неподалеку от современного городка Сутоморе, сформировалось своеобразное культурное явление, необычное и в архитектурном, и в сакральном отношении. Речь идет о маленьких сельских церквях, которые были покрыты каменными плитками и чаще всего имели по два алтаря – для православных и для католиков. Двуалтарные церкви – специфическое явление в черногорских духовных традициях, они свидетельствуют о высокой степени религиозной толерантности и стабильных межконфессиональных отношениях – во всяком случае, так было когда-то. Из строений такого типа лучше всего сохранились церкви Св. Петки (Св. Пятницы), Св. Теклы и Св. Рока возле Сутоморе, Св. Димитрия в крепости Хай-Нехай, кроме того, церковь в млетском бастионе Гавансоле в Старом Баре, церковь Св. Николы в местечке Вельи Микуличи и еще несколько зданий разной степени сохранности. В Заградже находятся две старинные крепости, одна из которых – знаменитая Хай-Нехай. В этом же поселке стоит и церковь Святой Петки, построенная в XIV в. Эта маленькая церковь имеет два алтаря, в ней проводили службы священники как католической, так и православной ветвей христианства.
Однако после того как в 1990-х гг. на территории бывшей Югославии началась гражданская война, из двуалтарной церкви Св. Петки в Сутоморе был выброшен алтарь, обращенный на запад, – католический алтарь. В качестве аргумента приводился сомнительный довод о том, что католический святой престол был установлен в церкви Святой Петки во времена австро-венгерской оккупации, хотя местные жители проводили здесь ранее совместные службы веками. В документах о недвижимости от 1995 г. написано, что владельцами церкви Св. Петки в Заградже являются католическая церковь Святой Марии и греко-восточная церковь Св. Йована. http://www.montenegro-today.ru...p;id=10217 --- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | |
СНААБУДЗЬМА З МОВАЙ! Беларусь г.Баранавічы Сообщений: 1063 На сайте с 2011 г. Рейтинг: 857 | Наверх ##
7 мая 2013 12:11 Żyskar Józefat. "Nasze kościoły: opis ilustrowany wszystkich kościołów i parafji znajdujących się na obszarach dawnej Polski i ziemiach przyległych". Warszawa-Peterburg. 1913. CZEREJA http://orda.of.by/.lib/zyskar/nk/114 --- Ищу: Беляк, Данилевич, Клышко (д. Голынка, Голевичи, Кобыльники Почаповской вол. Новогрудского у.), Чувак, Гуща (д. Дудичи, Сочевляны Роготновской вол. Слонимского у.), Поведайло, Улас, Кернога, Василевские, Бобко (д. Поленичицы, Уласы, Тюконтовичи | | |
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
7 мая 2013 12:29 7 мая 2013 20:20 Спасибо, Андрей! Эту книгу я знаю. Мучительно пытаюсь перевести нужные три разворота. Я их распознаю, вычищаю от ошибок, потом транслит и снова вычищение от ошибок, теперь уже смыслово-переводческих. Пока одолела только первый разворот. Не ожидала встретить там довольно жесткой этнической нетерпимости. А почему пытаюсь прочесть? На втором развороте указано когда, где и какая информация о черейском костеле была зафиксирована. Суть в том, что за последние пару недель мои представления о черейских храмах кардинально перевернулись. И не предполагала, к примеру, что Черейский Успенский появился и существовал как униатский. На это полета моей фантазии не хватило. Думала, что основан он был в середине 19 века как православный. ______________________________ Уже более чем весомое доказательство того, что Черейская Успенская церковь была униатской, получено из книги Materiały z mie̜dzynarodowej konferencji naukowej Łańcut - Kotań, 17 - 18 kwietnia 2004 roku, Jarosław Giemza, Muzeum Zamek w Łańcucie, 2004Попался вот такой еще любопытный документ. Ю.М. Лаўрык БЕЛАРУСКІЯ КНІЖНЫЯ ІНСКРЫПЦЫІ XVI – XVIII СТ.http://bel-ros-seminar.narod.ru/200404-lavrik.htmНа віленскім Службоўніку 1692 г.[42] прысутнічае інскрыпцыя Сапоцкінскае вуніяцкае царквы, запісаная плябанам Дамінікам Шаркоўскім: “Mszał ten służący cerkwi Sopoćkińskiej x[iądz]. Dominik Szarkowski poddziekan Grodzieński paroch Sopoćkiński” (“Службоўнік гэты, што выкарыстаўваецца ў Сапоцкінскай царкве, кс[ёндз] Дамінік Шаркоўскі, паддзекан гарадзенскі, парах Сапоцкінскі [падпісаў]”). Запіс, як здаецца, недакончаны; быць можа, ён быў да канца не расчытаны ўкладалнікам каталогу альбо ягоная частка страчана). Падобны надпіс: “Теn Mszał należy do Cerkwi Czerejskiej S.Uspienskiey” (“Гэты Службоўнік належыць Чарэйскай Свята-Успенскай Царквe”) — знаходзіцца на супрасльскім Службоўніку 1727-1732 гг. са збораў Нацыянальнай бібліятэкі.[43] ____________________ [43] Киреева Г.В. Белорусская старопечатная кириллическая книга…, с.139 Служба в Черейском Успенском храме велась по Супрасльскому служебнику 1727-1732 гг. издания. Книга хранится в Национальной библиотеке Беларуси. Надпись сделана на польском.
--- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | |
СНААБУДЗЬМА З МОВАЙ! Беларусь г.Баранавічы Сообщений: 1063 На сайте с 2011 г. Рейтинг: 857 | Наверх ##
8 мая 2013 14:53
--- Ищу: Беляк, Данилевич, Клышко (д. Голынка, Голевичи, Кобыльники Почаповской вол. Новогрудского у.), Чувак, Гуща (д. Дудичи, Сочевляны Роготновской вол. Слонимского у.), Поведайло, Улас, Кернога, Василевские, Бобко (д. Поленичицы, Уласы, Тюконтовичи | | |
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
9 мая 2013 0:22 21 июня 2013 16:26 Удалось “вытряхнуть” из Гугла еще одну нужную страничку из книги "Kościół greckokatolicki w zaborze rosyjskim około 1803 roku", Marian Radwan, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 2003, 184 стр.Креплю снова “кашей” как есть (снипетты не открываются, соотнести фамилии священников и названия храмов не вышло, книга оформлена таблицами). Это стр. 35. Выше есть сведения со стр. 36 https://forum.vgd.ru/post/595/31307/p1424433.htm#pp14244337 11 - 33 33 131 - - 33 33 33 33 – 31pow. Siennieński 31 33 - 3 3 - 3 1 1 3 - - 1 1 3 3 - 3 3 3 3 – 3 - 3 (имена священников) Jan Szelepin, a. Piotr Słoniński, a. Antoni Hrehorowicz, p. Jan Hieronim Jarmołowicz, p., Antoni Szelepin, w. Jan Klementowicz, p. Jan Malczewski, a. Jan Możeński, p. Grzegorz Klimentowicz, w. Aleksander Samowicz, a. Jakub Nasurewicz, p. Tymoteusz Skoryna, p., Justyn Klimontowicz, w. - - 4 (владельцы) Jan Tarnowski - Sanguszko Janusz Sanguszko Lubartowicz Marcin Miłosławski - - Wincenty Gzowski Stanisław Przesmycki SerafinRoszkowski Janusz Sanguszko - Helena Zambrzycka Marcin Miłosławski Józef Miłosz - 3 d d d d d d d d d d d d d d d d (все упомянутые на страничке храмы - деревянные) - 5 (названия НП и храмов) Haponowicze (Wniebowz. NMP) Słoboda, f. Hruszki (św. Kośmy i Damiana) Krupka (Przemienienia P.) Obczuha (Przemienienia P.) Obczuha, kapl. za miastem Szamiewo, kapl. Proszyca (św.Piotra i Pawła) Smorodzin (św. Michała Arch.) Szczawry (Opieki NMP) Szyjeki (św. Jerzego) nieokreśl. kapl. Szyrniewicze (św. Jana Ewangelisty) f. par. ad Nacza Chudowo (św. Eliasza Proroka) Czereja (Wniebowz. NMP) Cholniewicze f. 3 3 3 3 3 3 1 3 3 1 3 ; 33 13 13 13 13 13 13 11 31 13 11 3 Jan Jarmołowicz, a ____________________________ Спрашивается, ради чего все эти “телодвижения”? В библиотеках России и Беларуси по каталогам эта книга не значится. (( Но интересующие сведения из нее таки имеем. в 1803 году в Черее было два униатских храма (или как они названы в книге – грекокатолических костела): Успенский - “Wniebowzięcia N. M. P.” [на “российский” лад - „Uspenia Preswiatyia Bohorodycy"] и Воскресенский - „Zmartwychwstania Pańskiego”. Оба они были деревянные! Если не обманывает меня другая "вытряхнутая" из сети книга (утрирую, конечно же, работа писалась на основании архивных данных визитации 1789-1790 гг., Люблинский архив - Paweł Sygowski (Lublin): Unicka archidiecezja „Polskopołocka" w świetle wizytacji z lat 1789-1790; оснований для сомнений нет), Успенский был трехкупольным, Воскресенский двукупольным, в обоих были резные иконостасы, в Успенской еще и золоченый. Оба храма имели по два придела, которые были обустроены не в виде пристроек, а размещением дополнительных алтарей у образов. Если все верно понимаю - и там, и там это были образы Спасителя и Богородицы. Образа в Успенском храме были украшены серебряными коронами. В Успенской был серебряный напрестольный крест. [Судя по этим описаниям - Успенская была более богатой, может поэтому она и осталась в прежнем здании, а в каменное, "сапеговское" "перехала" куда более "скромная" на тот момент Воскресенская? - от г-д ученых ничего подобного не слышала - исключительно мои измышлизмы] Да, и еще важный вывод из работы польского коллеги - эти два униатских храма в 1790 году уже действовали, были вполне обустроенными (про них не всплыли пометы, что, к примеру, не окончен иконостас или что-то в этом роде)
Прикрепленный файл (Radwan.doc, 66048 байт)--- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | |
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
13 мая 2013 13:34 13 мая 2013 13:47 --- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | |
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
17 мая 2013 21:14 18 мая 2013 10:17 СНАА написал: [q] Żyskar Józefat. "Nasze kościoły: opis ilustrowany wszystkich kościołów i parafji znajdujących się na obszarach dawnej Polski i ziemiach przyległych". Warszawa-Peterburg. 1913. CZEREJA http://orda.of.by/.lib/zyskar/nk/114[/q]
Вымучила таки я эту статью. Не сегодня, раньше. Руки не доходили отписаться. Ну что сказать? Практически ВСЕ, что ныне пишут о черейском римско-католическом костеле, передрано у о. Жискара. Можно было не мучиться с польским, а прочесть на белорусском у Кулагина. Кто такой был о. Жискар? Оказывается весьма одиозная фигура. Подробная справка о нем с цитатами из архивных материалов (отсылки на РГИА) есть в книге: Материалы к истории римско-католического прихода во имя Посещения Пресв. Девой Марией св. Елисаветы и к истории католического кладбища Выборгской стороны в Санкт-Петербурге: Сб. / Сост. С.Г. Козлов-Струтинский; ред. И.М. Шейнман. – Гатчина: СЦДБ, 2010. – ... с.: ил. – В кн.: Бывшее Выборгское римско-католическое кладбище в Санкт-Петербурге и церковь во имя Посещения Пресв. Девой Марией св. Елисаветы / Козлов-Струтинский С.Г. Материалы конференции, посвященной 150-летию со дня освящения церкви Посещения Божией Матери на Выборгской стороне (31 мая 2009 г.; Санкт-Петербург) / Сост. С.Г. Козлов-Струтинский. http://www.visitmaria.ru/wp-co...sche_2.pdfПриведу лишь пару коротеньких купюр из этой справки:"Жискар Фридрих-Иосафат Фридрихович. Родился в 1868 г., происходил из семьи личных дворян (статского советника Фридриха и Отилии Жискар), учился в петербургском пансионе Розе, затем в Кадетском корпусе (1879–1886 гг.), в Могилевской архиепархиальной Римско-католической духовной семинарии в Санкт-Петербурге. 02.12.1890 в часовне Императорской Римско-Католической Духовной академии в Санкт-Петербурге был посвящен в 4 низшие степени священства Виленским еп.Антонием Авдзевичем, 20.04.1891 – в субдиаконы – Ковенским суффраганом еп.Антонием Барановским, во диаконы – 25.04.1891, рукоположен во священники 28.04.1891, 08.05.1891 назначен викарием прихода св.Екатерины в Санкт-Петербурге, затем заведовал училищем, ризницей, был законоучителем прихода и – с 1892 г. – капелланом мальчиков немецкой нации в приюте И.Фихтнера; 21.09.1892 переведен викарием в Сеннский приход Могилевской губернии..."http://www.visitmaria.ru/wp-co...sche_2.pdf[И под надзором полиции он состоял (совершал католические обряды над бывшими униатами), и в Италию сбегал... И в Двинский замок, потом в Вологду высылался. Настоятелем был и в Дерпте, и в Иркутске, и в Костроме...]"С 1916 г. был сотрудником Отдела попечения о движимости эвакуированного польского населения и памятниках истории и старины при Польском комитете в Москве, а с 1917 г. – вице-председателем Союза польских организаций попечения о памятниках старины и искусства (Москва, Бол. Златоустьинский пер., 6, кв.2). Эта огранизация была создана для учета перемещенных отступавшей русской армией во время Первой мировой войны из Царства Польского ценностей..." "Свящ.Жискар скончался 08.03.1919 в Москве. Согласно рапорту Московского декана на имя архиепископа от 10.03.1919, свящ.Жискар «денег при жизни никогда не имел, видимо и после смерти не оставил». По некоторым сведениям, причиной смерти свящ.Жискара стал тиф, которым он заразился от больных (он посещал госпитали и дома заболевших для совершения таинств и принятия исповеди). Перу свящ.Жискара принадлежат несколько книг и статей, посвященных жизни католиков в Российской империи." Полностью: http://www.visitmaria.ru/wp-co...sche_2.pdf --- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | |
elena_krdМодератор раздела Сообщений: 6792 На сайте с 2008 г. Рейтинг: 11007 | Наверх ##
29 мая 2013 17:32 29 мая 2013 17:33 На https://forum.vgd.ru/post/595/31307/p1424354.htm#pp1424354Оспоренная паном Леонидом страничка из книги Опыт описания Могилевской Губернии. Книга 1. под редакцией А. С. Дембовецкого, изданной в 1882. В Памятной книжке Могилевской губернии на 1861 год (см. подколотую страничку) пишется несколько иначе, чем у Дембровецкого "... потомок князей Пеструцких... литовский канцлер Лев Сапега, которому досталось Черейское имение по наследству..." Богдан дед Льву. Богдан получил Черею в приданное жены. Вроде никаких противоречий нет. Дальше пошло уж искажение, собственно у г-на Дембровецкого, в данном случае.
--- Спасибо.
С уважением, Елена.
----
Шафрановские (Гомельский уезд Могилевской губ.), Целицо(а) (везде), Цы(и)товичи (Могилевская губ.), Ка(о)ктыш (Зубелевичи/Ляховичи, Слуцкого уезда Минской губ.). | | |
|
Странички о костеле из книги "Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыклапедычны даведнік" Кулагіна А.М. Изд-во: Белорусская Энциклопедия, 2008 г., 466 - 467 стр.
___________________________________
Черея на верстовке - Глобус Беларуси