Левковские

Просьба к Ивану Левковскому информацию по Невмержицким ( очень важная для родословной Невмержицких )передать в Канаду на электронный адрес:grazyna@shaw.ca. Информация с нашего ВГД Левковских стр. 62 Северина Урусского. Прошу только потому, что там по русски не читают, но польский легко.

Я так понял кое-кто не знаком с Гербовниками. Придется просветить.
Dziadulewicz Stanisław. Herbarz rodzin tatarskich w Polsce, стр. 377, Wilno, 1929.http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=77805
Белавские (в понимании Велавские)

Adam Boniecki. Herbarz Polski, Tom XIV, стр. 208-209, Warszawa, 1911.
Левковские из Левковичhttps://dlib.rsl.ru/viewer/01004972942#?page=112
1.

Seweryn Hrabieg Uruskie. Rodzina Herbarz szlachty polskiej. T. IX., стр. 19, Warszawa, 1912.http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=77805
Левковские герба Трабы

Эдвард Руликовский об Овруче.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom VII

Owrucz, w dok. Wruczij, Obruczew, Obruczewo, Howrucz al. Bowtucz, mto pow. niegdyś wwdztwa kijowskiego, dziś gub. wołyńskiej, nad rz. Norynią, leży pod 51° 19' płn. szer. i 46° 28' wsch. dłg., odległe o 126 w. ku płn. od Żytomierza. Najbliższa okolica nita tworzy część otwartej i żyznej przestrzeni, nazywanej potocznie „Równikiem Owruckim". Obecnie O. ma 6410 mk., 97 sklepów, 7 fabryk, zatrudniających 8 robot., produkujących za 3070 rs. rocznie; handel nieznaczny. W 1881 r. było tu 5941 mk. Podług Nowickiego (Wołyń i jego mieszkańcy, 1870) było w O. 5894 mk. płci ob., pomiędzy nimi 842 szlachty, 40 duchowieństwa, 12 obywateli honorowych, 212 kupców (jeden 2-ej gildyi i 20 3-ej), 3662 mieszczan i cechowych, 104 włościan, 487 wojskowych, 341 rzemieślników; w mieście było 100 kramów, 1 traktyernia, 3 rękodzielni; domu murowanego ani jednego, 330 drewnianych, 3 magazyny drewniane, 118 sklepów drewnianych, w ogóle 451 budynków, Miasto posiadało 17,105 dzies, ziemi, ale 13,000 dzies. lasu zakwestyonowanych, jest dziś w posiadaniu skarbu. Znajduje się tu st. poczt, i telegr. oraz szkoła powiatowa.

Zakątek ten poleski był przed wieki starożytną ich dziedziną Drewlan. Ziemia plemienia prawdopodobnie z jednej strony pod Turów granicami swemi sięgała, z drugiej po Słucz i Czortów lies (Puliny), z trzeciej o Dniepr się opierała; z czwartej nareszcie z ziemią Polan u Wyszogrodu się stykała. Kiedy Światosław,w. ks. kijów., dzieląc państwo między synów, oddał ziemię drewlańską Olegowi, ten miejscowość zwaną O. obrał za stolicę. W 977 r. w wojnie między Jaropełkiem I, w. ks. kijów., i bratem jego Olegiem zaszła bitwa pod tern miastem, w której Drewlanie całkiem pobici zostali; Oleg uciekł z niedobitkami do miasta, ale od tłoczącego się wojska z mostu strącony, utonął w nurtach Noryni. Jaropełk wszedłszy do O., gorzkieroi zalał się łzami nad zgonem brata, kazał ciało jego odszukać i nad niem wielką mogiłę usypać (Ipat. let., str. 49), którą i dziś jeszcze widzieć można. Blizko w 60 lat po tym wypadku, ks. Jarosław, syn Włodzimierza W., odkopał* kości Olega i wraz z popiołami drugiego stryja Jaropełka do Kijowa sprowadził; tam jedynym może w ohrze-ściaństwie przykładem, spełniwszy nad nim obrzęd chrztu a., pochował je w Dziesięcinnej cerkwi. Włodzimierz W. wymurował około 1000 r. z wielkim przepychem w O. cerkiew ś. Bazylego, umieszczając w wewnętrznych ścianach garnki, zapewne dla powiększenia odgłosu w świątyni. Wspaniałe mury tej cerkwi, mszyste, popękane, zarosłe trawą, do dziś dnia stoją. Wśród gruzów, na tern miejscu wystawiła pobożność cerkiew drewnianą, ale przed laty zniszczył ją ogień. Legenda miejscowa, przywiązana do tej starożytnej świątyni, opowiada, że ,,kiedy Włodzimierz nowowybudowaną cerkiew poświęcał, sprosił, dla większej okazałości, na tę uroczystość kilka tysięcy okolicznych Drewlan. Zadziwił; ich przepych wschodniego kościoła, a osobliwie śpiew rozlegający się po sklepieniu. Poj odbytej uroczystości udali się Owruczanie do starszego księdza i prosili aby cerkiew odemknął i pozwolił im także „huknąć" w niej ze i trzy razy przynajmniej: obiecywali za to od, siebie i potomków swoich w rok po kadzi mio- du dla cerkwi dawać. Ksiądz łatwo się zgodził, i mówią że przy końcu zeszłego wieku; jeszcze trwał ten podatek „bukowym" zwany (Przeździecki, Podole, Wołyń i Ukr., t II, str. 110). Następnie rządził O. Rnryk Rościsła-wicz, tak zwany Owrucki, lecz na żądanie Andrzeja (panującego wówczas w teraźniejszych gub. jarosławskiej, kostromskiej, wło-dzimirskiej i moskiewskiej) przelał on dzielnicę wołyńską na brata Dawida, a sam został księciem na Nowogrodzie, na miejscu zmarłego brata Światosława. Pomiędzy 1222 a 1234 r. apostołował w O. ś. Jacek Odrowąż, dominikanin (Barącz, str. 76). Atoli w 1240 r. najazd mongolski nie tylko Ruś kijowską, ale i krainę Drewlan ze szczętem wyludnił; jednakże jeszcze przed 1333 r. O. musiał się znów zasiedlić, albowiem w tymże 1333 r. Giedymin, wedłag kroniki, miał go zdobyć i ludem swoim osadzić (Meżyhorski rkpsm u Stadnickiego i Kronikarz wyd. przez Daniłowicza). Z kolei O. należał też do ks. Włodzimierza Olgierdowicza, którego Witold wypędził i posadził na lennem księstwie kijów. Skir-giełłę. Atoli po śmierci Skirgiełły Witold znosi znowu ową lennośó kijowską, do której i O. należał, i oddaje ją Iwanowi Holszań-skiemu. Po klęsce Witolda nad Worskłą 1399 r. i spustoszeniu Kijowa i okolic przez Timur Kutłuka, zamki kijowskie (Kijów, Czernichów, Mohylów, Putywl, Owrucz) wpadły w ręce Swidrygajły (Daniłowicz, Skarbiec, t. I, str. 331). Jednakże potem w 1442 r. Olelko Wło-dzimierzowicz zasiada w Kijowie a dawna lennośó kijowska znów ponownie swój byt odzyskuje. Mamy ślad że ks. Olelko w 1443 r. w O. chwilowo przebywał (Arch. J. Z. R,, t. I, cz. 4, str. 3). Po śmierci Oielka w 1455 r. rządzi Kijowem i zamkami do niego należącymi (w tej liczbie i Owruczem) syn tegoż Szymon Ólelkowicz. W 1467 r. Tatarzy za-wołgscy cały kraj plondrują (Stryjkowski, t. II, str. 271). Tak zwana Złota Orda odda-wna zagrażała tym stronom. Od tego czasu cała troska i dążność władców Litwy zwróconą była ku skutecznej obronie tych krain od napaści tatarskiej. W tym więc celu, oprócz wzniesienia licznych zamków, któreby strzegły zagrożonej ziemi, utworzyli oni cały sy-stemat bojarszczyzn czyli gniazd rycerskich, rozsypanych wzdłuż wschodnich rubieży państwa swego, a zostających wciąż w pogotowiu wojennem. Wówczas i O. stał się punktem środkowym takiej bojarszczyzny. Witold, Włodzimierz Olgierdowicz, Swidrygajło, Olelko Włodzimierzowicz i syn tegoż Szymon Olelkowicz szczodrą ręką porozdawali w tej stronie szeroką przestrzeń gruntów pustych na własność różnym osadnikom, pod koniecznym warunkiem stróżowania i obrony kraju. To rozdawanie gruntów leśnych, podług podania miejscowego tak było hojne, iż każdy osadnik otrzymał tyle gruntu, ile zdołał konno objechać przez cały dzień od świtu do zmierzchu. Tym trybem powstali miejscowi osadnicy, zwani „bojarami zauszskiemi", t. j. za rzeką Uszą osiadli, którzy nowo założonym wsiom i osadom nazwiska nadali. Tak np. od Tatarów: Synhaj, Sarnaj, Bolzun, Hajcza, Paszyn powstały wsie: Synhaj o, Sarniki, Bolzuny, Hajcza, Paszyny; od Litwinów: Didaj, Mazaj, Minaj, wsie: Didkowicze, Mazary, Minaje; od Rusinów: Tołkaj, Waśko Lewko, wsie: Tołkacze, Waśkowicze, Lewkowicze; od Polaków: Kruk; Gaj, Husar, Chodak, wsie: Kruki, Gajewicźe, Eusary, Chodaki i t. p.