На сайте ВГД собираются люди, увлеченные генеалогией, историей, геральдикой и т.д. Здесь вы найдете собеседников, экспертов, умелых помощников в поисках предков и родственников. Вам подскажут где искать документы о павших в боях и пропавших без вести, в какой архив обратиться при исследовании родословной своей семьи, помогут определить по старой фотографии принадлежность к воинским частям, ведомствам и чину. ВГД - поиск людей в прошлом, настоящем и будущем!
Тема для новостей по генеалогии, истории и архивам Беларуси. Обсуждения и вопросы, если они не содержат полезной информации, будут через некоторое время удаляться, чтобы тема была читабельной
Что дало Минску Магдебургское право, где в былые времена располагалась городская ратуша, и о чем могут поведать старинные судебные дела, рассказал главный архивист ГУ «Национальный исторический архив Беларуси» Владимир Денисов
У рамках супрацоўніцтва паміж Нацыянальным гістарычным архівам Беларусі і Нацыянальным гістарычным музеем Рэспублікі Беларусь быў рэалізаваны першы этап праекта па сумесным выкарыстанні дакументальнай спадчыны. У выніку работнікамі НГА Беларусі быў апрацаваны і алічбаваны комплекс дакументаў Слуцкага Трайчанскага Свята-Траецкага манастыра са збораў музея. У XVII–XIX стст. Слуцкі Трайчанскі Свята-Траецкі манастыр з’яўляўся надзвычай важным адміністрацыйным цэнтрам праваслаўнай царквы. Пэўны час ён выконваў функцыі рэзідэнцыі слуцкіх архімандрытаў, юрысдыкцыі якіх падлягалі праваслаўныя цэрквы ўсяго Слуцкага княства, а таксама храмы на працяглай тэрыторыі – ад Лідскага да Мазырскага паветаў. У сувязі з гэтым пры манастыры зберагаўся багацейшы архіў. Пасля закрыцця манастыра ў 1920-я гг. яго архіў быў расцярушаны па многіх сховішчах. Вялікая частка трапіла ў Дзяржаўны архіў Мінскай вобласці ў аддзел дарэвалюцыйных фондаў. У 1963 г. пасля пераводу Цэнтральнага дзяржаўнага гістарычнага архіва БССР з Магілёва ў Мінск і перадачы сюды дакументаў дарэвалюцыйных фондаў Дзяржархіва Мінскай вобласці быў сфарміраваны асобны фонд пад назвай «Слуцкі Траецкі мужчынскі манастыр». На цяперашні момант фонд 95 «Слуцкі Траецкі мужчынскі манастыр» захоўваецца ў НГА Беларусі і складаецца са 169 спраў за 1747–1914 гг. У Нацыянальным гістарычным музеі Рэспублікі Беларусь захавалася найбольш старажытная частка манастырскіх дакументаў. На сённяшні дзень агульны аб’ём часткі архіва, якая захоўваецца ў музеі, налічвае 525 дакументаў за 1517–1837 гг. Сярод найбольш цікавых дакументаў арыгіналы прывілеяў каралёў польскіх і вялікіх князёў літоўскіх Жыгімонта ІІІ і Уладзіслава IV Вазаў праваслаўным цэрквам на тэрыторыі Мазырскага, Мінскага, Навагрудскага, Пінскага і Рэчыцкага паветаў, дэкрэты духоўнага суда Слуцкай архімандрыі па розных справах, прыватная перапіска настаяцеляў Слуцкага Трайчанскага манастыра і іншыя. Вялікую мастацкую каштоўнасць мае пергаментны арыгінал фундушовага ліста жыхара г. Слуцка Іаана Скачкевіча Слуцкай саборнай царкве Праабражэння Гасподняга, слуцкаму пратапопу Іаану Бакачычу і ўсяму брацтву на 1000 злотых і царкоўнаму шпіталю на 60 злотых штогод, напісаны ў Слуцку 5 ліпеня 1649 г. Лічбавыя копіі дакументаў у хуткім часе будуць даступныя карыстальнікам у чытальнай зале архіва.
НГАБ. 1783 г. Інвентар замкавых юрыдык і Замкавай Слабады ў горадзе Мінску. Цікавасць уяўляюць дадатковыя арыенціры, якія суправаджаюць спіс жыхароў юрыдык: Віленская і Замкавая вуліцы, Барысаўскі тракт, Стары Рынак, Траецкая Гара, Бальцараўская камяніца, Татарскі канец, крамка з пірагамі, поле Камароўка, рэчка Пярэспа, млыны над Свіслаччу.....
В апреле сг еду в д. Блонь. ( Игуменский у. Пуховичская в.)Собираюсь съездить на старую часть кладбища, в Блонскую церковь, краеведческий музей. По мере возможности могу уточнить интересующие вопросы, сделать фото и тп.
--- Ищу сведения о Жук, Крез/с (Игуменский у.), Зинькевич, Сосновский (Брянск)
В Могилеве создали каталог уцелевших древних памятников Успенского кладбища Читать полностью: news.[ресурс заблокирован]/society/500877.html
Каталог уцелевших древних памятников Успенского кладбища Могилева создали участники проекта «Узел жизни». Это инициатива еврейской общины города. Помогали ей представители нескольких общественных организаций.
Могилевское Успенское кладбище известно еще с 16−17-го веков. Формально оно закрыто с начала 70-х годов прошлого века, однако захоронения продолжаются. И часто тем самым разрушаются рядом расположенные надгробные плиты и склепы, которые вполне могли бы претендовать на памятники скульптуры и архитектуры.
«Есть версия, что здесь находится самое старое захоронение в Могилеве, датируемое 16−17-м веками, которое, предположительно, принадлежит роду магнатов Воловичей. Еще лет 5 назад обнаруженная расколотая плита с гербом, похожим на фамильный герб канцлера Великого княжества Литовского Астафия Богдановича Воловича, магната и известного государственного деятеля, занимавшего пост могилевского старосты в период с 1554 по 1556 годы, была огорожена и взята под охрану. Однако, сейчас найти ее не удалось», — рассказала участник проекта Ида Шендерович.
Не обнаружили волонтеры и надгробий с датами старше второй половины XIX века. На самой старой части кладбища много опрокинутых, разбитых надгробий, безымянных крестов и могил, лишенных идентификационных обозначений. Встречаются старинные памятники со стертыми надписями и новыми табличками.
«На Успенском сохранилось фамильное захоронение самых известных могилевских шляхтичей — Гартынских. Один из них нашел и перевел «Могилевскую хронику», другой провел в городе водопровод. Богато украшенный склеп семьи Клепце сохранил остатки сложного механизма подъемника ворот, изящную лепнину в стиле классицизма, старинную кованую решетку с ажурными воротами. На стенах усыпальницы хорошо читается самая романтичная и трогательная эпитафия Успенского из обнаруженных, посвященная некоему Жоржику, умершему в 1909 году: «Дни твоей жизни падали в вечность, как розовые лепестки, чистые и благоуханные», — поделилась результатами исследований Ида Шендерович.
Поручик и коллежский асессор, статские и надворные советники, священник и протоирей, барон и Могилевский губернский почтмейстер, штаб-лекарь и пятеро молодых летчиков, разбившихся в 1948 году: не исключено, что имена этих людей, в свое время игравших важную роль в жизни нашего города, сохранились только на надгробиях.
В ближайшем будущем подготовленный участниками проекта каталог уцелевших древних памятников Успенского кладбища с фотографиями, именами и текстами эпитафий будет размещен в свободном доступе в интернете.
"Чтобы веска не умирала". Экс-чиновник из Минска хочет возродить родную полесскую деревню
«Надо вернуть историю этой деревне, а от этого и люди вернутся к истокам. Хочу, чтобы веска не умирала, чтобы изменилось вот это отношение наплевательское у людей: зарастало — пускай зарастает», — говорит минчанин Петр Шпаковский. Несколько лет назад он узнал, что является потомком старинного шляхетского рода, который веками жил на белорусском Полесье, в окрестностях деревни Ольпень. Сейчас он загорелся идеей найти единомышленников и вернуть селу былое величие. Читать полностью: news.[ресурс заблокирован]/society/541950.html ...
В Сети появилась база для поиска предков: 47 тысяч населенных пунктов и более 300 тысяч фамилий Читать полностью: news.[ресурс заблокирован]/culture/544427.html
Пошукавая сістэма “Дапаможнік” разлічана на тых, хто збіраецца распачаць пошук продкаў, якія жылі на тэрыторыі сучаснай Беларусі. Для таго, каб пошук у архівах быў эфектыўным, трэба ведаць пэўную пачатковую інфармацыю. Пошукавая сістэма дапаможа такую інфармацыю знайсці ці ўдакладніць.
У самым горшым выпадку чалавек можа ведаць толькі прозвішча сваіх продкаў, не ўяўляючы, у якой мясцовасці яны жылі. Праз “Дапаможнік” можна высветліць, у якіх населеных пунктах існавалі пэўныя прозвішчы ў канцы ХІХ – першай палове ХХ стагоддзя. Асноўнай крыніцай паслужылі спісы, надрукаваныя ў гісторыка-дакументальных хроніках гарадоў і раёнаў Беларусі серыі “Памяць”. У пошукавай сістэме ёсць звесткі са спісаў удзельнікаў Вялікай Айчыннай вайны і загінуўшых пад час яе мірных жыхароў, а таксама са спісаў ахвяраў палітычных рэпрэсій 1930-х – 1950-х гадоў. У гэтых спісах пазначаны не ўсе, але пераважная большасць прозвішчаў, якія існавалі ў той час, з прывязкай да населенага пункта (спісы загінуўшых яўрэяў не апрацоўваліся, бо яны маюцца на сайце Yad Vashem: www.yadvashem.org). Усе прозвішчы прыведзены ў беларускай арфаграфіі.
Каб атрымаць спіс паселішчаў, у якіх зафіксавана пэўнае прозвішча, трэба на стартавай старонцы ўвесці ў пошукавае акенца ўсё прозвішча ці яго частку на беларускай мове, а на панелі пад акенцам выбраць опцыю “Прозвішчы”.
Увага: рэгістр мае значэнне! Калі ўведзеная частка пачынаецца з вялікай літары, супадзенні будуць шукацца з пачатку прозвішчаў, калі з маленькай літары – у любым месцы, акрамя пачатку. Калі прозвішча рэдкае, пошук пакажа ўсе паселішчы, у якіх яно сустракалася, з пазначэннем сучаснай прыналежнасці да раёна, а па дадатковым кліку – прыналежнасці да сельсавета ў час, калі стваралася хроніка “Памяць” адпаведнага раёна (у большасці выпадкаў гэта 1980-я ці 1990-я гады). Калі паселішча лакалізавана на сучасных ці старых картах, можна ўбачыць і яго месцазнаходжанне.
Для пашыраных прозвішчаў, якія зафіксаваны больш чым у 12 розных паселішчах, будзе прапанавана ўдакладніць вынікі пошуку па дадатковых параметрах. Дзеля гэтага трэба перайсці ў рэжым пашыранага пошуку, перасунуўшы ўправа тумблер пад пошукавым акенцам. Можна будзе адабраць паселішчы ў межах сучаснага раёна Рэспублікі Беларусь, раёна БССР у межах 1953 г. (да пачатку масавых перапарадкаванняў і ўзбуйненняў раёнаў) ці павета (уезда) Расійскай імперыі да 1917 г. Адпаведную адміністрацыйную адзінку трэба выбраць са спісу ў выпадаючым акенцы.
Тым, каго цікавіць пэўнае паселішча, “Дапаможнік” дазволіць хутка вызначць яго сучасную і былую прыналежнасць і ўбачыць яго на карце. Дзя гэтага дастаткова абраць опцыю “Паселішчы (бел. мова)” ці “Паселічшы (рус. мова)” і ўвесці назву на адпаведнай мове. Пры ўвядзенні часткі назвы можна атрымаць спіс усіх паселішчаў, дзе такая частка прысутнічае, а калі ён атрымаўся занадта вялікім – звузіць пошук такім жа чынам, які і для прозвішчаў.
Увага: для большасці не існуючых зараз паселішчаў, якія зніклі раней за 1970-я гады, беларускія назвы ў базе дадзеных адсутнічаюць. Іх можна знайсці толькі па рускай назве. Калі клікнуць на назву аднаго з адшуканых паселішчаў, можна атрымаць дадатковыя звесткі пра яго. Яны прыводзяцца на той мове, на якой былі ўнесены ў базу дадзеных: звесткі пра сучасны стан паселішча і прыналежнасць у часы Рэчы Паспалітай прыводзяцца на беларускай мове, звесткі з часоў Расійскай імперыі і прыналежнасць да сельскага ці пасялковага савета (на пачатак 1981 г. і пачатак 2011 г.) – на рускай мове.
Звесткі пра паселішчы Беларусі на пачатку ХХ стагоддзя паходзяць з апублікаваных спісаў населеных месцаў па губернях Расійскай імперыі, з удакладненнем, па магчымасці, прыналежнасці да царкоўных прыходаў па архіўных крыніцах. Звесткі пра прыналежнасць у ХІХ стагоддзі ўзяты з апублікаваных спісаў населеных месцаў 1870-х гадоў па Віленскай, Гродненскай і Мінскай губернях. Па Віцебскай і Магілёўскай губернях, для якіх гэтыя спісы не друкаваліся, прыводзяцца звесткі пра прыналежнасць да маёнткаў і пра іх уласнікаў з інвентароў 1840-х гадоў, якія, на жаль, захаваліся толькі часткова ў Нацыянальным гістарычны архіве Беларусі.
Звестки пра XVIII ст. з невялікімі ўдакладненнямі паходзяць з базы дадзеных, што была распрацавана пры стварэнні гісторыка-геграфічнага паказальніка да генеральнай карты “Беларускія землі ў канцы XVIII ст.”, апублікаванага ў выданні: “Вялікі гістарычны атлас Беларусі у 4-х тамах”. Т.2. Мінск: Белкартаграфія, 2013. С. 169–348. Яны адлюстроўваюць прыналежнасць паселішчаў да паветаў Рэчы Паспалітай, каталіцкіх парафій і маёнткаў напярэдадні пераходу беларускіх земляў пад расійскую ўладу. У заходняй і цэнтральнай Беларусі звесткі адпавядаюць стану на 1780-я гг., на усходзе (у межах першага падзелу Рэчы Паспалітай) – на 1772 г.
На тэрыторыі, якая з 1920 па 1939 г. уваходзіла ў склад Польшчы, тагачасную прыналежнасць да паветаў, гмін і парафій можна дадаткова высветліць на сайце Baza Miejscowości Kresowych: http://www.kami.net.pl/kresy
Игральная карта с изображением Минской губернии. 1800-1830 гг. Художник Грибанов К. М.
Минская губерния
Игральная карта начала 19-го века входит в набор из 60 карт, посвященных различным губерниям и территориям Российской Империи, в состав которой в то время входили Княжество Финляндское, Царство Польское и Русская Америка. На одной стороне каждой карты изображены традиционная одежда местных жителей и герб губернии, на другой стороне изображена географическая карта. На этой карте представлена Минская губерния, находившаяся в западной части империи. На карте показано, что расстояние от Минска до Санкт-Петербурга составляло 909¾ верст, а от Минска до Москвы – 691¼ верст.
