На сайте ВГД собираются люди, увлеченные генеалогией, историей, геральдикой и т.д. Здесь вы найдете собеседников, экспертов, умелых помощников в поисках предков и родственников. Вам подскажут где искать документы о павших в боях и пропавших без вести, в какой архив обратиться при исследовании родословной своей семьи, помогут определить по старой фотографии принадлежность к воинским частям, ведомствам и чину. ВГД - поиск людей в прошлом, настоящем и будущем!
Родилась 30 ноября 1957 г. в Лельчицком районе Гомельской области (БССР). Окончила Белорусский государственный университет культуры и искусств в 1981 г. Библиотекарь-библиограф. С 1981 г. - сотрудник Государственной библиотеки БССР им. В.И. Ленина. Заведующая сектором обслуживания специализированными коллекциями. Автор публикаций по библиотечно-информационному обслуживанию пользователей, а также воспоминаний о Ватаци Н. Б.
Публикации
Іосіф Бенцыянавіч Сіманоўскі: ля вытокаў фарміравання фонду беларускага нацыянальнага дакумента / Я. В. Галіеўская // Бібліятэчны веснік [зборнік артыкулаў] / Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі; [рэдкалегія Р.С. Матульскі (старшыня) і інш.] – Мінск, 2012. – Вып. 4. – С. 134–142. — (Іосіф Бенцыянавіч Сіманоўскі: чалавек-эпоха. Да 120-годдзя з дня нараджэння).
Коллекции диссертаций и авторефератов диссертаций в обеспечении информационных потребностей ученых / Е. В. Галиевская, Л. П. Климова // Организация обслуживания пользователей: из опыта Национальной библиотеки Беларуси: сборник статей/ Национальная библиотека Беларуси; [составитель Е.Е. Долгополова ; редколлегия: Л.Г. Кирюхина (ответственный редактор) и др.] — Минск, 2009. - С. 47-54.
«Беларусы»: да гісторыі аддзела беларускай літаратуры Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі // Здабыткі: дакументальныя помнікі на Беларусі / Нацыянальная бібліятэка Беларусі; складальнікі: Т.І. Рошчына, Т.А. Сапега. – Мінск, 2012. – Вып. 14. – С.14–33.
«Беларусы»: да гісторыі аддзела беларускай літаратуры Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі : частка ІІ. 1944–2006 гг. / Я. В. Галіеўская // Здабыткі : дакументальныя помнікі на Беларусі / Нацыянальная бібліятэка Беларусі; складальнікі: Т.А. Сапега, А.А. Суша. – Мінск, 2013. – Вып. 16. – С. 88–108. — (Гістарычныя кнігазборы). http://content.nlb.by/content/...15_200.jpg
«Беларусы»: да гісторыі аддзела беларускай літаратуры Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. Частка III. Супрацоўнікі / Я. Галіеўская // Здабыткі: дакументальныя помнікі на Беларусі / Нацыянальная бібліятэка Беларусі; складальнікі: Т.А. Сапега, А.А. Суша. – Мінск, 2014. – Вып. 17. – С. 7–27. — (Гісторыя бібліятэк). http://content.nlb.by/content/...15_500.jpg
Каштоўнейшым багаццем беларускага аддзела былі яго супрацоўнікі, гэта іх намаганнямі ствараліся фонды і інфармацыйна-пошукавы апарат, абслугоўваліся чытачы, складаліся бібліяграфічныя паказальнікі, аказвалася метадычная дапамога бібліятэкам па пытаннях краязнаўства ў розных кутках рэспублікі. Таму, безумоўна, гісторыя аддзела – гэта яго супрацоўнікі, гэта вынікі іх працы. Імёны многіх з іх добра вядомы ў бібліятэчным свеце. Загадчыкамі беларускага аддзела (у храналагічным парадку) былі Юлія Іосіфаўна Бібіла, Лізавета Давідаўна Івестфель (?), Ніна Барысаўна Ватацы, Адам Антонавіч Сакольчык, Мікалай Сямёнавіч Васілеўскі, Лізавета Ігнацьеўна Апацкая, Рыма Міхайлаўна Чыгірова, Людміла Мікалаеўна Рабок.
За дапамогу ў напісанні гісторыі беларускага аддзела аўтар вельмі ўдзячны Таццяне Іванаўне Рошчынай, Людміле Мікалаеўне Рабок, Святлане Іванаўне Сянькоўскай, Ларысе Мікалаеўне Навіцкай. Першая і другая часткі артыкула надрукаваны ў 14-м і 16-м выпусках зборніка «Здабыткі: дакументальныя помнікі на Беларусі».
Юлія Іосіфаўна Бібіла (1887 або 1897 – 1974) – першая загадчыца беларускага аддзела. Яна ўзначальвала аддзел з 1922 па 1937 г. Пра яе дзейнасць падрабязна расказваецца ў першай частцы артыкула. Яе імя ў гісторыі беларускай бібліяграфіі займае асобае месца. Гэта быў чалавек са складаным лёсам. «Яна была з кагорты змагароў, тых, якія працягвалі будаваць тады, калі, здавалася, увесь свет памешаны на разбурэннях» [1]. Нягледзячы на ўсе выпрабаванні, якія былі на яе жыццёвым шляху, Ю.І. Бібіла не змяніла сваім поглядам і прынцыпам, да апошніх дзён жыцця думала пра людзей і будучае беларускай культуры. Пры яе спрыянні была складзена першая ў рэспубліцы краязнаўчая картатэка. Асабіста ёй былі складзены персанальныя картатэкі, прысвечаныя Я. Купалу, Я. Коласу, Ц. Гартнаму, З. Бядулі, Цётцы, а таксама картатэка па гісторыі беларускага тэатра. У час яе кіраўніцтва аддзелам бібліятэка набыла багатыя кнігазборы Я. Карскага, М. Янчука, Я. Коласа, Я. Дылы. На захаванне ў аддзел перадалі свае рукапісы Я. Купала, Я. Дыла, М. Грамыка, Я. Лёсік, К. Каганец. Юлія Бібіла мела ў беларускамоўным літаратурным асяроддзі аўтарытэт падзвіжніцы. Яна была выдатным спецыялістам у галіне беларусазнаўчай бібліяграфіі, прымала ўдзел у шматлікіх краязнаўчых канферэнцыях і выставах як на рэспубліканскім, так і на саюзным узроўні, супрацоўнічала з дзеячамі беларускай навукі і культуры. У 1924 г. на ІІ Усесаюзнай канферэнцыі па краязнаўстве, што праходзіла ў Маскве, Ю.І. Бібіла прадстаўляла беларускую кнігу, выстава якой атрымала вялікі рэзананс [2].
З ёй звязана станаўленне і развіццё бібліяграфічнай службы бібліятэкі і ўзнікненне ў краіне бягучай і рэтраспектыўнай дзяржаўнай бібліяграфіі; ёй асабіста здзейснены рэтраспектыўны ўлік беларускай друкаванай прадукцыі з пачатку кнігадрукавання і да 1924 г. (гэта значыць да пачатку бягучай дзяржаўнай рэгістрацыі). За кароткі час, з 1927 па 1929 г., яна падрыхтавала чатыры выпускі «Летапісу беларускага друку», якія ў сукупнасці адлюстроўвалі беларускую друкаваную прадукцыю за дарэвалюцыйны час і першае дзесяцігоддзе савецкай улады [3]. Ю.І. Бібіла разам з А.А. Сакольчыкам склалі бібліяграфічны паказальнік «Асвета ў Беларускай ССР за 50 гадоў Савецкай улады» (Мінск, 1973); пры яе актыўным удзеле была падрыхтавана «Бібліяграфія па гісторыі Беларусі: феадалізм і капіталізм» (Мінск, 1969; складальнікі М.Г. Крэканэ і А.А. Сакольчык). Займалася яна і літаратурнай працай, пісала артыкулы і ўспаміны пра станаўленне аддзела беларускай літаратуры [4]. Абазначаныя ёй разам з І.Б. Сіманоўскім кірункі дзейнасці беларускага аддзела перадаваліся як эстафета – ад аднаго пакалення да другога. Пошукі таго, хто ўзначальваў беларускі аддзел пасля Ю.І. Бібілы, прывялі мяне ў архіў бібліятэкі, дзе захоўваецца «Дело № 04-05. Книга учета личного состава библиотеки за 1938 г.». На с. 36 знаходзяцца звесткі пра склад супрацоўнікаў краязнаўчага (беларускага) аддзела, дзе адзначана, што загадчыца аддзела Лізавета Давідаўна Івестфель (?) (не ўпэўнена ў правільнасці напісання прозвішча – неразборлівы почырк). Яна нарадзілася ў 1902 г. у Оршы, мела вышэйшую адукацыю. Спачатку займалася педагагічнай дзейнасцю ў Асіповічах, з 01.01.1935 г. працавала ў бібліятэцы. На жаль, матэрыялы пра яе дзейнасць як загадчыцы аддзела пасля Ю.І. Бібілы не знойдзены. Далей была вайна...
Адразу пасля вайны ў перыяд з 1945 па 1948 г. функцыі і абавязкі загадчыцы беларускага аддзела былі ўскладзены на Ніну Барысаўну Ватацы (1908–1997), якая згодна з загадам ад 18.08.1945 г. № 60 была залічана ў бібліятэку галоўным бібліятэкарам з 22.08.1945 г. Ніна Барысаўна – вядомы бібліёграф і літаратуразнавец, адна з пачынальнікаў беларускай нацыянальнай бібліяграфіі, даследчык літаратурнай спадчыны М. Багдановіча, Я. Купалы, Я. Коласа і інш. Сябра Саюза пісьменнікаў СССР, заслужаны дзеяч культуры БССР (1963), была ўзнагароджана медалямі «За доблестный труд в Великой Отечественной войне», «За трудовую доблесть» [5]. Ніна Барысаўна нарадзілася ў 1908 г. у Латвіі. У 1930 г. скончыла літаратурна-лінгвістычнае аддзяленне педагагічнага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (БДУ) і прыйшла на працу ў Дзяржаўную бібліятэку БССР імя У.І. Леніна, дзе прайшла шлях ад памочніцы бібліятэкара да галоўнага бібліёграфа. Пасля арышту мужа была саслана ў Кіраў (Вятку), з 1936 па 1945 г. працавала ў бібліятэках Архангельска, Ульянаўска. З 1942 па 1945 г. Ніна Барысаўна была загадчыцай бібліятэкі эвакуацыйнага шпіталя № 1701. У жніўні 1945 г. па вызаве Саўнаркама БССР вярнулася ў Дзяржаўную бібліятэку БССР імя У.І. Леніна, дзе ўзначаліла аддзел беларускай літаратуры і бібліяграфіі, займалася збіраннем і аднаўленнем яго фондаў. У 1952 г. перайшла на бібліяграфічную работу на пасадзе галоўнага бібліёграфа. З 1952 г. пачала складаць бібліяграфічныя паказальнікі, прысвечаныя Я. Коласу, Я. Купалу, К. Чорнаму, К. Крапіве, М. Лынькову, П. Глебку і інш. Яна з’яўлялася складальнікам бібліяграфічнага паказальніка «Белорусская литература», які выйшаў з друку ў Маскве ў 1957 г. У 1962 г. быў выдадзены першы том бібліяграфічнага паказальніка «Мастацкая літаратура Савецкай Беларусі (1917–1960)», у 1970 г. – яго другі том (за 1961–1968 гг.), у 1964 г. – «Беларускае літарату разнаўства і крытыка (1945–1963)», у 1966 г. – «Беларуская савецкая драматургія» (1917–1965), у 1993 г. – працяг «Беларускай савецкай драматургіі (1966–1986)». Ніна Барысаўна Ватацы марыла пра той час, калі ў Беларусі будзе створана цэлая серыя бібліяграфічных паказальнікаў, якія асвятляюць увесь шлях развіцця беларускай літаратуры ўвогуле і па асобных жанрах, а таксама пра зводны каталог беларускай краязнаўчай літаратуры. Ніна Барысаўна займалася навуковай працай: з 1957 г. яна вяла пошукі матэрыялаў пра М. Багдановіча, надрукавала шэраг паэтычных і літаратуразнаўчых твораў паэта, якія раней не былі вядомы літаратуразнаўцам. Яна знайшла аўтограф зборніка вершаў паэта «Зеленя» на рускай мове, сабрала шмат сямейных фотаздымкаў М. Багдановіча, пазнаёмілася з яго сваякамі. У 1975 г. выйшаў зборнік успамінаў і біяграфічных матэрыялаў пра М. Багдановіча «Шлях паэта», у які ўвайшла таксама яго эпісталярная спадчына. Асобным раздзелам у ім змешчаны артыкулы, у якіх дадзены новыя, раней невядомыя звесткі пра жыццё і дзейнасць М. Багдановіча. Ніна Барысаўна шмат гадоў працавала над яго складаннем, вяла пошукі ў архівах, перыядычным друку. У 1986 г. выйшла яе кніга артыкулаў «Шляхі». Яна была адным з ініцыятараў стварэння музея паэта. Сабраныя матэрыялы, аўтографы і фотаздымкі Ніна Ватацы перадала ў дырэкцыю літаратурнага музея М. Багдановіча, якая была створана ў 1981 г. Гэты збор стаў першым укладам у фонды музея і яго асновай. Ніна Барысаўна працавала да 1990 г. – больш за 50 гадоў аддала бібліятэцы. Мне, як і многім маім калегам, пашанцавала працаваць з ёй. Яна была вельмі інтэлігентным чалавекам, сапраўдным прыкладам служэння сваёй прафесіі. Да яе часта звярталіся чытачы, калегі па працы, беларускія пісьменнікі за кнігай, парадай, даведкай аб сваёй першай публікацыі. Мы жартавалі, што ні адзін пісьменнік без Ніны Барысаўны не можа пайсці на пенсію. Больш падрабязныя ўспаміны пра яе надрукаваны ў часопісе «Бібліятэчны свет» [6]. «Засталася памяць. Памяць пра незабыўную Ніну Барысаўну – галоўнага бібліёграфа аддзела беларускай літаратуры. Памяць пра яе ўнікальныя энцыклапедычныя веды, мужнасць і прыгажосць, апантанасць бібліяграфіяй і спагадлівае станаўленне да чытачоў – многія з якіх, прайшоўшы праз беларускі аддзел былой “Ленінкі” (цяпер Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі), у сваім даробку абавязаны менавіта Ніне Барысаўне. Свой куточак у аддзеле, куточак утульны і нейкі незвычайны, мабыць сваёй святасцю, яна пакідала позна вечарам з апошнімі чытачамі» [7] – так напісаў пра яе адзін з чытачоў беларускага аддзела вядомы гісторык В.У. Скалабан.
Адам Антонавіч Сакольчык (1896–1983) узначальваў аддзел з 1948 па 1961 г. У 1915 г. скончыў Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю, у 1925 г. – едагагічны факультэт БДУ, дзе атрымаў адукацыю выкладчыка геаграфіі. Ваяваў на франтах Першай сусветнай, грамадзянскай, Вялікай Айчыннай войнаў, быў узнагароджаны медалямі «За боевые заслуги», «За победу над Германией». Выкладаў у сярэдніх школах Мінска, на рабфаку БДУ і Мінскага медыцынскага інстытута. У Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У.І. Леніна А.А. Сакольчык працаваў да 1965 г.: з 1946 па 1948 г. загадчыкам Кніжнай палаты, з 1948 па 1961 г. загадчыкам аддзела беларускай літаратуры і бібліяграфіі [8]. Ва ўспамінах тых, хто асабіста быў знаёмы з Адамам Антонавічам, мы бачым выдатнага прафесіянала ў сваёй справе, чалавека вельмі добрай душы, з цудоўным пачуццём гумару. Г.Ф. Грышына ў сваіх успамінах пісала: «Удивительный человек! В начале своей трудовой деятельности встретить такого человека – большое счастье. Когда Сакольчик уходил на пенсию, я очень горевала. Для всех нас это был наставник с большой буквы» [9]. Аб ім у першую чаргу гавораць працы, якія ён пакінуў пасля сябе. Адам Антонавіч вядомы ў бібліятэчным і навуковым свеце як складальнік такіх значных бібліяграфічных прац, як «Русская дореволюционная книга о Белоруссии, 1802–1916 гг.» (Мінск, 1964) і дапоўненага і перапрацаванага выдання «Дооктябрьская книга на русском языке о Белоруссии, 1768–1917 гг.» (Мінск, 1976), «Бібліяграфія па гісторыі Беларусі: феадалізм і капіталізм» (Мінск, 1969), «Асвета ў Беларускай ССР за 50 гадоў Савецкай улады» (Мінск, 1973) і інш. Без створаных ім бібліяграфічных паказальнікаў цяжка ўявіць сабе абслугоўванне ў беларускім аддзеле – не было таго дня, калі б мы не звярталіся да яго «Дооктябрьской книги…». Яны, без перабольшвання, былі, ёсць і будуць настольнымі кнігамі для бібліятэкараў і чытачоў.
Мікалай Сямёнавіч Васілеўскі (1928–1989) быў загадчыкам аддзела з 1961 па 1968 г. Доктар філалагічных навук, прафесар, вядомы беларускі мовазнавец. У 1954 г. ён скончыў Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя А.М. Горкага, настаўнічаў на Случчыне. Прага да ведаў, да новага, непазнанага прывяла М.С. Васілеўскага ў Дзяржаўную бібліятэку БССР імя У.І. Леніна, дзе ён працаваў загадчыкам аддзела беларускай літаратуры і бібліяграфіі. За час яго працы было зроблена нямала. Ён з’яўляецца складальнікам бібліяграфічных даведнікаў «Маладыя пісьменнікі Беларусі» (Мінск, 1964), «Пятрусь Броўка: да 60-годдзя з дня нараджэння» (Мінск, 1965) і кнігі «Краязнаўчая работа абласных бібліятэк БССР у 1964 г.» (Мінск, 1965). Любоў да Бацькаўшчыны выявілася ў яго краязнаўчай дзейнасці – Мікалай Сямёнавіч займаўся аналізам краязнаўчай работы ў рэспубліцы. Ён пакінуў пасля сябе добрыя ўспаміны ў тых, хто ведаў яго асабіста. Гэта быў выдатны навуковец, шчыры працаўнік, сціплы, добразычлівы, неймавернай працаздольнасці чалавек. «Памяць пра Міколу Васілеўскага – выдатнага навукоўцу, шчырага працаўніка, сціплага чалавека, адданага і добразычлівага калегу заўсёды жыве ў сэрцах і душах усіх, хто працаваў зім, вучыўся ў яго, проста некалі зім сустракаўся» [10].
Лізавета Ігнацьеўна Апацкая (1920–2001) узначальвала аддзел з 1968 па 1976 г. У гады вайны – сувязная партызанскага атрада «Разгром» у Мінскай вобласці, была ўзнагароджана медалём «Партызану Вялікай Айчыннай вайны ІІ ступені» (1947). У 1946 г. скончыла БДУ і прыйшла на працу ў бібліятэку. Лізавета Ігнацьеўна як загадчыца аддзела паспяхова працягвала дзейнасць сваіх папярэднікаў: вяла раздзел «Летапісу друку БССР» – «БССР у друку СССР і замежных сацыялістычных краін», рабіла агляды краязнаўчай работы абласных бібліятэк, аналізавала стан гэтай работы, давала метадычныя рэкамендацыі. Яна з’яўляецца складальнікам паказальніка «Савецкая кніга пра Беларусь, 1946–1963» (ч. 2, Мінск, 1965). Гэта быў чалавек з актыўнай жыццёвай пазіцыяй, якая ў поўным аб’ёме раскрывалася не толькі на пасадзе загадчыцы аддзела, але і ў дзейнасці старшыні мясцовага камітэта прафсаюза бібліятэкі – былыя калегі ў сваіх успамінах адзначаюць увагу Лізаветы Ігнацьеўны да новых супрацоўнікаў – членаў прафсаюза, канкрэтную дапамогу ў праблемных сітуацыях і г. д. [11]. Яна была неабыякавай да людзей, і ў той жа час вельмі далікатнай, інтэлігентнай. За актыўную работу ў галіне бібліятэказнаўства і бібліяграфіі і як прафсаюзны работнік Л.І. Апацкая была ўзнагароджана Ганаровай граматай Вярхоўнага Савета БССР.
Рыма Міхайлаўна Чыгірова ўзначальвала аддзел з 1976 па 1987 г. Яна нарадзілася ў Маскве ў 1934 г. у сям’і чыгуначнікаў. У 1957 г. скончыла геаграфічны факультэт БДУ. На працу ў Дзяржаўную бібліятэку БССР імя У.І. Леніна прыйшла ў 1961 г. Дырэктар бібліятэкі І.Б. Сіманоўскі хацеў запрасіць у аддзел беларускай літаратуры і бібліяграфіі менавіта географа-краязнаўца. Іосіф Бенцыянавіч разглядзеў у Рыме Міхайлаўне здольнасці да навуковай дзейнасці, хацеў, каб яна займалася бібліяграфазнаўствам, знаёміў яе з вядомымі бібліёграфамі СССР. Працуючы ў бібліятэцы, Р.М. Чыгірова скончыла вышэйшыя бібліятэчныя курсы, самастойна вывучала гісторыю і тэорыю бібліяграфіі, што ў далейшым прывяло яе ў аспірантуру пры Маскоўскім інстытуце культуры ў Хімках, якую яна таксама паспяхова скончыла [12]. У сваіх успамінах Рыма Міхайлаўна піша, што праца ў бібліятэцы з першых дзён захапіла яе: пастаянныя кантакты з людзьмі, дух творчасці, сяброўства, добразычлівасць, узаемадапамога панавалі ў тыя гады (ды і заўсёды) у беларускім аддзеле. Работа была цікавай, творчай, прыносіла радасць. Побач працавалі цудоўныя людзі, адданыя сваёй прафесіі. Рыме Міхайлаўне даручылі працаваць над тапаграфічнай картатэкай, і ў яе руках аказалася ўся Беларусь, дыферэнцыраваная па асобных мясцовасцях: абласцях, раёнах, гарадах, прыродных аб’ектах. Працуючы з картатэкай, яна ўнесла шэраг прапаноў па яе вядзенні і пашырэнні крыніц папаўнення. Работа з картатэкай, выкананне шматлікіх даведак садзейнічалі захапленню беларусазнаўствам і краязнаўствам і паслужылі пачаткам метадычнай і навукова-даследчай дзейнасці [13]. Добрае веданне краязнаўчай літаратуры і шырокая эрудыцыя паспяхова прымяняліся Р.М. Чыгіровай і ў стварэнні бібліяграфічных даведнікаў. Высокую ацэнку бібліятэчнай грамадскасці атрымаў бібліяграфічны паказальнік «На прасторах Беларусі» (Мінск, 1968), адным з аўтараў якога была Рыма Міхайлаўна. Пазней яна прыняла ўдзел у падрыхтоўцы шэрагу бібліяграфічных паказальнікаў, сярод якіх – «Беларуская ССР у Вялікай Айчыннай вайне Савецкага Саюза (1941–1945)» (Мінск, 1980), «Мікалай Мікалаевіч Улашчык» (Мінск, 1996) і інш. Свае навуковыя інтарэсы Р.М. Чыгірова звязвала ў першую чаргу з вывучэннем беларускага бібліяграфазнаўства і краязнаўчай дзейнасці айчынных бібліятэк. Яна аўтар навуковых работ па беларускай бібліяграфіі, краязнаўчай дзейнасці бібліятэк, каардынацыі і кааперацыі ў гэтай галіне. Рыма Міхайлаўна займалася праблемамі фарміравання краязнаўчых фондаў і іх дэпазітарнага захоўвання, вывучэннем бібліяграфічнай забяспечанасці розных галін ведаў і сфер дзейнасці, у тым ліку беларусазнаўства і краязнаўства, распрацоўвала тэарэтычныя пытанні беларускай бібліяграфіі, беларусазнаўчага і краязнаўчага бібліяграфазнаўства, методыку краязнаўчай работы бібліятэк. Рыма Міхайлаўна прымала актыўны ўдзел у навукова-метадычнай дзейнасці Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі (НББ). Ёй падрыхтаваны методыка-бібліяграфічныя рэкамендацыі «Краязнаўчая работа гарадскіх бібліятэк» (Мінск, 1972), «Краязнаўчая дзейнасць бібліятэк» (Мінск, 1994). На працягу многіх гадоў яна ўдзельнічала ў павышэнні кваліфікацыі розных катэгорый бібліятэчных работнікаў краіны. За 41 год працы ў НББ Р.М. Чыгірова прайшла шлях ад бібліятэкара да загадчыцы аддзела. Яна праводзіла ў бібліятэцы вялікую грамадскую работу, узначальвала мастацкую самадзейнасць. Працы Р.М. Чыгіровай па-ранейшаму запатрабаваны спецыялістамі. Падтрымліваючы пераемнасць пакаленняў, яе прафесійную дзейнасць даследуюць у курсавых і дыпломных работах студэнты адпаведных факультэтаў вучэбных устаноў краіны.
Людміла Мікалаеўна Рабок узначальвала беларускі аддзел у апошні перыяд яго дзейнасці – з 1987 па 2006 г. Яна нарадзілася ў 1949 г. У 1970 г. скончыла Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя А.М. Горкага па спецыяльнасці «бібліятэказнаўства і бібліяграфія» і ў гэтым жа годзе прыйшла на работу ў Дзяржаўную бібліятэку БССР імя У.І. Леніна. Працавала на пасадах вучонага сакратара, галоўнага бібліёграфа, загадчыцы аддзела. Сёння Л.М. Рабок на пенсіі, але працягвае працаваць у НББ. Яна ўзнагароджана Ганаровым знакам Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь. Быць апошняй, як і быць першай, заўсёды нялёгка. Перыяд кіравання аддзелам супаў з часам шматлікіх перамен, звязаных з аўтаматызацыяй усіх працэсаў бібліятэчнай дзейнасці – яны пачаліся ў бібліятэках у 1990-я гг. Адным з этапаў комплекснай аўтаматызацыі бібліятэчных працэсаў стала рэкаталагізацыя беларускага фонду НББ. Было прынята рашэнне аб рэтраканверсіі традыцыйнага карткавага алфавітнага каталога, які адлюстроўваў кніжны фонд беларускага аддзела. Для яе рэалізацыі ў аддзеле была створана спецыяльная група супрацоўнікаў. Вопыту стварэння электронных каталогаў у краіне не было, таму можна ўявіць, якая вялікая адказнасць па арганізацыі гэтай працы ў аддзеле была ўскладзена на Л.М. Рабок. Значнай падзеяй у 1990-я гг. з’явілася прыняцце закона аб мовах, наданне беларускай мове статусу дзяржаўнай, а бібліятэцы статусу нацыянальнай, што садзейнічала павелічэнню прытоку літаратуры на беларускай мове ў фонды беларускага аддзела (як і ў самым пачатку існавання беларускага аддзела ў 1920-я гг. у перыяд беларусізацыі – гісторыя паўтараецца), вяртанню са спецсховаў у аддзел літаратуры абмежаванага доступу, якая становіцца агульнадаступнай, наладжванню сувязей з суайчыннікамі за мяжой праз Згуртаванне беларусаў свету «Бацькаўшчына» і г. д. Людміла Мікалаеўна шмат рабіла для таго, каб фонды НББ папоўніліся выданнямі беларускага замежжа: устанаўліваліся асабістыя кантакты з найбольш вядомымі дзеячамі, такімі як Вітаўт і Зора Кіпелі, якія сабралі і перадалі НББ калекцыю выданняў беларускага замежжа – каля 700 адзінак кніг і часопісаў. Фарміраванню фондаў аддзела, рабоце з імі былі прысвечаны наступныя навуковыя публікацыі Л.М. Рабок: «Рэкаталагізацыя беларускага фонду НББ» (2004) [14], «Праблемы фарміравання калекцыі нацыянальных дакументаў і фондаў беларусікі» (1993) [15], «Праблема фарміравання базы даных і фонду “беларусіка”» (1992) [16], «Выданні беларускага замежжа ў фондах Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі» (1995) [17] і г. д. У сувязі з пераездам бібліятэкі ў новы будынак на плечы кіраўніка аддзела лягло шмат задач і пытанняў па яго далейшым лёсе – у новай структуры НББ існаванне комплекснага беларускага аддзела не было прадугледжана. Разам з рэарганізацыяй працы Л.М. Рабок трэба было вырашыць пытанне па працаўладкаванні супрацоўнікаў. У гэты хвалюючы момант яна падтрымлівала супрацоўнікаў, старалася ўладкаваць кожнага (адпаведна яго здольнасцям) там, дзе для бібліятэкі будзе больш карысці ад кожнага з нас. Апошняе дзесяцігоддзе існавання беларускага аддзела было асабліва напружаным. Прафесіяналізм, пачуццё гумару і аптымізм, асабісты прыклад загадчыка мелі вялікае значэнне для выканання задач, пастаўленых перад аддзелам і яго супрацоўнікамі. І цяпер, нягледзячы на тое, што былыя супрацоўнікі беларускага аддзела працуюць у розных структурных падраздзяленнях бібліятэкі, мы працягваем сустракацца, успамінаць аддзел, дзе нам было ўтульна і цікава працаваць. Мае асабістыя ўспаміны і ўражанні аб аддзеле пачынаюцца з таго моманту, калі я прыйшла працаваць у «Ленінку» (так называлі бібліятэку ў той час) пасля заканчэння Мінскага інстытута культуры ў 1981 г. Я была ўпэўнена, што калі працаваць у «Ленінцы», то толькі ў беларускім аддзеле. Яго называлі «бібліятэка ў бібліятэцы». Вузкі, цемнаваты калідор аддзела, дзе заўсёды было шмат чытачоў, якія размаўлялі, абмяркоўвалі, нават чыталі, хаця чытаць часам не было дзе: залы амаль заўсёды былі поўныя. Там жа знаходзілася так званая выставачная зала, дзе рабіліся змястоўныя выстаўкі. І працавалі там «беларусы». Гэтыя людзі, поўныя энергіі і сіл, рабілі сваю работу не толькі старанна, але і з пачуццём гонару за тое, што ўсё гэта сваё, роднае, беларускае, блізкае да сэрца. Розныя працэсы дзейнасці, цікавыя чытачы, работа з якімі прыносіла пачуццё запатрабаванасці.
У тыя гады ў аддзеле працавалі людзі, у якіх быў вялікі вопыт работы, яны былі сапраўднымі прафесіяналамі сваёй справы: Людміла Міхайлаўна Бабкова, Валянціна Усцінаўна Баханькова, Ася Анатольеўна Фрайман, Марыя Васільеўна Ганчарова, Раіса Фёдараўна Сіпакова, Ларыса Мікалаеўна Навіцкая, Тамара Васільеўна Непарожная, Валянціна Міхайлаўна Вялічка, Валянціна Аляксандраўна Лявонава, Надзея Фёдараўна Доўнар і г. д. Там працавалі і выраслі да загадчыкаў іншых аддзелаў Валянціна Карнееўна Жак, Таццяна Іванаўна Рошчына, Наталля Пятроўна Зелянеўская, Святлана Аляксандраўна Пугачова, Тамара Канстанцінаўна Радзевіч, Людміла Георгіеўна Стружэцкая. Школу беларускага аддзела прайшлі Алена Іванаўна Касінская, Раіса Сяргееўна Собаль, Таццяна Рыгораўна Рабушка, Святлана Іванаўна Сянькоўская, Дзмітрый Мікалаевіч Давідоўскі, Галіна Іванаўна Антонава, Раіса Канстанцінаўна Казючыц, Ларыса Іванаўна Турбан, Таццяна Мікалаеўна Кунда, Вольга Аляксандраўна Шугаева, Людміла Данілаўна Сільнова, Святлана Арнольдаўна Коцік, Наталля Міхайлаўна Баркун, Лідзія Паўлаўна Слыхоўская, Галіна Антонаўна Ганчар і інш. Пра кожнага з гэтага няпоўнага пераліку супрацоўнікаў, якім давялося працаваць у беларускім аддзеле, ёсць што сказаць, кожны з іх на сваім працоўным месцы старанна выконваў свае службовыя абавязкі. У пацвярджэнне гэтай думкі хочацца прывесці некалькі прыкладаў. Дзмітрый Мікалаевіч Давідоўскі, шмат гадоў працуючы ў кнігасховішчы аддзела, настолькі добра ведаў яго фонд, што памятаў шыфры кніг: пакуль чытач запаўняў патрабаванне, ён выносіў неабходную кнігу. Заслужыў аўтарытэт і павагу як у чытачоў аддзела, так і ў супрацоўнікаў бібліятэкі, якія звярталіся да яго асабіста са сваімі пытаннямі. Валянціна Аляксандраўна Лявонава і Святлана Іванаўна Сянькоўская як загадчыкі сектара кнігасховішча шмат рабілі для арганізацыі і захавання фонду нацыянальных дакументаў, нават у няпростых умовах старога будынка. Фонд неаднаразова прыходзілася перамяшчаць, перавозіць у іншыя памяшканні, абяспыльваць, рыхтаваць да пераезду ў новы будынак бібліятэкі і г. д. Лідзія Паўлаўна Слыхоўская і Галіна Антонаўна Ганчар узначальвалі групу супрацоўнікаў па ўводзе беларускай рэтраспекцыі ў электронны каталог – вопыту такой работы яшчэ не было. Больш падрабязна трэба расказаць пра супрацоўнікаў аддзела, якія пакінулі пасля сябе канкрэтныя вынікі працы, якімі мы працягваем карыстацца і цяпер.
Шмат гадоў працавала ў аддзеле Людміла Міхайлаўна Бабкова (1923–2000). Яна нарадзілася ў Мінску, у 1943 г. скончыла Казанскі авіяцыйны тэхнікум па спецыяльнасці «тэхнолаг», у 1955 г. – Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут замежных моў, атрымала спецыяльнасць «настаўнік англійскай мовы сярэдняй школы», у 1958 г. – бібліятэчныя курсы пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У.І. Леніна. З 1955 г. працавала ў бібліятэцы на розных пасадах – ад бібліятэкара да галоўнага бібліёграфа. Яна ўнесла вялікі ўклад у справу станаўлення і арганізацыі даведачна-бібліяграфічнага апарату аддзела беларускай літаратуры і бібліяграфіі. У прафесійнай дзейнасці паспяхова выкарыстоўвала веданне замежных моў – англійскай, нямецкай, польскай. Людміла Міхайлаўна Бабкова працавала над складаннем раздзела «Летапісу друку БССР» – «БССР у друку СССР і замежных сацыялістычных краін», з’яўлялася складальнікам бібліяграфічных паказальнікаў «Замежная літаратура ў перакладзе на беларускую мову, 1917–1963» (Мінск, 1965), «Замежная літаратура на беларускай мове, 1964–1974» (Мінск, 1980). Людміла Міхайлаўна прымала вельмі актыўны ўдзел у грамадскай рабоце калектыву. Прыемны і ўважлівы чалавек, яна ніколі не павышала голасу, з усімі ў калектыве ладзіла, многія бралі з яе прыклад. Яна мела вялікі аўтарытэт у аддзеле, сярод супрацоўнікаў і чытачоў бібліятэкі.
Валянціна Усцінаўна Баханькова (1925–2007) скончыла Магілёўскі педагагічны інстытут у 1949 г. і атрымала спецыяльнасць «настаўнік геаграфіі сярэдняй школы». Працавала ў беларускім аддзеле Дзяржаўнай бібліятэкі БССР імя У.І. Леніна з 1965 г. бібліёграфам, рэдактарам, загадчыцай сектара кнігасховішча. На работу прыходзіла раней за ўсіх – у 8 гадзін раніцы, хаця праца пачыналася ў 8.30. Валянціна Усцінаўна была сапраўднай гаспадыняй, за ёй цяжка было ўгнацца нават маладым, столькі ў яе было сіл і энергіі. Вельмі сціплы чалавек, з прыгожымі вачыма і прыгожым почыркам. Як многія неабыякавыя людзі, валодала неспакойным характарам у лепшым сэнсе гэтага слова, пачуццём калектывізму, шмат дапамагала маладым супрацоўнікам. Выключна працавітая, адказная, Валянціна Усцінаўна прафесійна абслугоўвала чытачоў, вяла картатэку персаналій, арганізоўвала выстаўкі, аказвала дапамогу музеям у падборы неабходных матэрыялаў, кваліфікавана выконвала складаныя даведкі і заяўкі па міжбібліятэчным абанеменце. Яе фразу: «Захочаш – знойдзеш», – памятаюць усе «беларусы», якія з ёй працавалі. «Раз чытач напісаў, значыць ён аднекуль гэта ўзяў, і наш абавязак – знайсці», – заўсёды казала В.У. Баханькова. Яна ўдзельнічала ў складанні бібліяграфічнага штоквартальнага паказальніка «Беларуская ССР у гады Вялікай Айчыннай вайны Савецкага Саюза (1941–1945)», у той час адзінага ў СССР па гэтай тэматыцы, разам з іншымі супрацоўнікамі працавала над сумесным з Інстытутам гісторыі Акадэміі навук БССР рэтраспектыўным паказальнікам «Беларуская ССР у Вялікай Айчыннай вайне Савецкага Саюза» (вып. 2). Як загадчыца сектара шмат увагі ўдзяляла рабоце кнігасховішча: В.У. Баханькова валодала прыроднай гаспадарлівасцю, што дапамагала ёй у працы з фондам. Валянцінай Усцінаўнай шмат было зроблена па арганізацыі працы кнігасховішча, паляпшэнні яго дзейнасці.
Марыя Васільеўна Ганчарова (1940–1996) у 1962 г. скончыла Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя А.М. Горкага па спецыяльнасці «бібліятэказнаўства і бібліяграфазнаўства». Працавала ў беларускім аддзеле Дзяржаўнай бібліятэкі БССР імя У.І. Леніна з 1968 г. загадчыцай сектара арганізацыі даведачна-бібліяграфічнага апарату, галоўным бібліёграфам. Яна вяла картатэку «БССР у друку СССР і замежных сацыялістычных краін», удзельнічала ў падрыхтоўцы і ажыццяўляла поўную рэдакцыю раздзела «Летапісу друку БССР» – «БССР у друку СССР і замежных сацыялістычных краін». Марыя Васільеўна валодала ўсімі бібліяграфічнымі працэсамі, паспяхова вучыла маладых супрацоўнікаў гэтай справе. Яна з’яўлялася высокакваліфікаваным спецыялістам у галіне беларускай бібліяграфіі, вяла метадычную работу па краязнаўстве [18]. Марыя Васільеўна прымала актыўны ўдзел у грамадскім жыцці калектыву бібліятэкі. Адметным для М.В. Ганчаровай было яе добрае стаўленне да людзей, да тых, хто працаваў з ёй даўно, і да тых, у каго толькі пачыналася працоўнае жыццё: па-мацярынску цёпла яна сустракала ўсіх, хто рабіў першыя крокі ў сваёй працоўнай дзейнасці.
Раіса Фёдараўна Сіпакова нарадзілася ў 1935 г. У 1959 г. скончыла беларускае аддзяленне філалагічнага факультэта БДУ. У 1967 г. прыйшла ў бібліятэку, дзе працавала ў беларускім аддзеле на розных пасадах – ад бібліятэкара да загадчыцы сектара. Раіса Фёдараўна – працавіты, сціплы, вельмі адказны чалавек. Сваімі асабістымі адносінамі да работы паказвала прыклад астатнім, на ўсе падзеі адклікалася адна з першых. Як загадчыца сектара па абслугоўванні Р.Ф. Сіпакова адказвала за арганізацыю яго работы ў аддзеле, падтрымлівала добрую традыцыю – не пакідаць без увагі ні адзін нявысветлены запыт чытачоў. Раіса Фёдараўна кваліфікавана выконвала складаныя пісьмовыя даведкі, рабіла агляды беларускай мастацкай літаратуры. Яна з’яўлялася членам рэдакцыйнага савета выдавецтва «Літаратура і мастацтва». Разам з Н.Б. Ватацы і М.А. Каваленка падрыхтавала рэкамендацыйны бібліяграфічны даведнік «Белорусская литература» (Москва, 1988).Раіса Фёдараўна з’яўлялася настаўнікам моладзі, карысталася заслужанай павагай чытачоў і супрацоўнікаў.
З асаблівым пачуццём удзячнасці хочацца адзначыць Ларысу Мікалаеўну Навіцкую за яе адносіны да працы, да людзей, за дапамогу мне і ўсім, хто да яе звяртаўся. Ларыса Мікалаеўна нарадзілася ў 1946 г., у 1968 г скончыла Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя А.М. Горкага па спецыяльнасці «бібліятэказнаўства і бібліяграфазнаўства». Працавала ў беларускім аддзеле Дзяржаўнай бібліятэкі БССР імя У.І. Леніна з 1968 г. і прайшла шлях ад бібліятэкара да галоўнага бібліёграфа. Яна валодала асаблівым талентам работы з чытачамі, выканання самых складаных даведак, дасканала валодала методыкай бібліяграфічнага пошуку – пісьмовыя даведкі для спецыялізаванай юрыдычнай кансультацыі «Белінюркалегія» выконвала толькі Л.М. Навіцкая. Веданне фондаў, сістэмы пошуку, уменне выкарыстаць патрэбныя крыніцы заўсёды давалі плённыя вынікі. Вельмі сціплы, адказны чалавек, мой настаўнік, аўтарытэт, чалавек выключнай памяці. Яе называлі «хадзячай энцыклапедыяй», сапраўдным «бібліятэчным Шэрлакам Холмсам». Ларыса Мікалаеўна – высокапрафесійны бібліёграф. Яна ўдзельнічала ў падрыхтоўцы раздзела «Летапісу друку БССР» – «БССР у друку СССР і замежных сацыялістычных краін», марыла пра тое, каб ён вырас да самастойнага, добра аформленага выдання. Ларыса Мікалаеўна з’яўляецца складальнікам бібліяграфічных паказальнікаў «Библиотечное дело в Белоруссии, ХVI в. – 1917 г.» (Мінск, 1982), «Докторские и кандидатские диссертации по историческим наукам БССР, 1944–1987» (Мінск, 1988; у суаўтарстве з У.М. Міхнюком). Разам з Н.Б. Ватацы працавала над складаннем навукова-дапаможнага паказальніка «Беларуская савецкая драматургія, 1966–1986» (Мінск, 1993) і г. д. Як спецыяліст вышэйшай кваліфікацыі Л.М. Навіцкая аказвала метадычную і кансультацыйную дапамогу бібліятэкам краіны па пытаннях краязнаўства. Яна дагэтуль карыстаецца заслужаным аўтарытэтам у супрацоўнікаў і чытачоў НББ. Тамара Васільеўна Непарожная нарадзілася ў 1945 г., у 1970 г. скончыла Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя А.М. Горкага па спецыяльнасці «бібліятэказнаўства і бібліяграфазнаўства». У гэтым жа годзе прыйшла на работу ў Дзяржаўную бібліятэку БССР імя У.І. Леніна. Працоўная дзейнасць Т.В. Непарожнай пачалася з аддзела апрацоўкі і каталогаў. У 1976 г. яе перавялі ў сектар зводнага каталога аддзела беларускай літаратуры, дзе яна разам з Т.К. Радзевіч працавала над раздзеламі «Выданні на беларускай мове, ХІХ – пачатак ХХ ст.», «Выданні на рускай мове, ХІХ – пачатак ХХ ст.» зводнага каталога «Кніга Беларусі (1517–1917)». Гэта была вельмі адказная дзейнасць – бібліяграфаванне нацыянальнай літаратуры для першага ў Беларусі зводнага друкаванага каталога, складанне рэпертуару нацыянальнай кнігі рэспублікі. Стварэнне зводнага каталога з’явілася значным укладам у развіццё беларускай культуры. Гэта выданне – гордасць бібліятэкі. Тамара Васільеўна была загадчыцай сектара каталогаў і картатэк беларускага аддзела, з’яўлялася членам каталожнай камісіі, выконвала даведкі, якія былі звязаны з выяўленнем дарэвалюцыйных беларускіх выданняў. Яна вывучала праблемы арганізацыі і вядзення даведачнага апарату, па-дзелавому, прынцыпова вырашала вытворчыя пытанні, заўсёды была гатова дапамагчы. Тамара Васільеўна – чалавек з пачуццём гумару, з ёй было цікава і лёгка працаваць, яна ўмела наладзіць добрыя кантакты з супрацоўнікамі і чытачамі, карысталася аўтарытэтам як сярод калег па рабоце, так і сярод чытачоў.
Раіса Канстанцінаўна Казючыц нарадзілася ў 1950 г. Пачаткам яе працоўнай дзейнасці была работа загадчыцай Даўгінаўскай сельскай бібліятэкі Уздзенскага раёна. У 1972 г. яна скончыла Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя А.М. Горкага па спецыяльнасці «бібліятэказнаўства і бібліяграфазнаўства» і была накіравана на працу ў бібліятэку № 4 г. Мінска, а са снежня 1978 г. перайшла ў Дзяржаўную бібліятэку БССР імя У.І. Леніна старшым бібліятэкарам у навуковую залу аддзела абслугоўвання. З 1981 па 1989 г. Р.К. Казючыц працавала на пасадзе загадчыцы сектара масавай работы гэтага аддзела. Маючы вялікі вопыт такой работы, паспяхова прымяняла яго ў далейшым у аддзеле беларускай літаратуры, дзе працягвалася яе працоўная дзейнасць. Раіса Канстанцінаўна як галоўны бібліятэкар на высокім прафесійным узроўні займалася арганізацыяй кніжных выставак у аддзеле, іх рэкламай на беларускім радыё і тэлебачанні. Вывучала пытанні краязнаўчай работы бібліятэк рэспублікі, аказвала ім метадычную дапамогу, чытала лекцыі па гісторыі развіцця краязнаўства краіны і краязнаўчай рабоце бібліятэк на курсах павышэння кваліфікацыі бібліятэчных работнікаў у Беларускім дзяржаўным інстытуце праблем культуры. Праводзіла аналіз краязнаўчай дзейнасці абласных бібліятэк, пісала агляды і артыкулы па краязнаўчай рабоце [19], перапрацавала Тыпавую схему класіфікацыі дакументаў для краязнаўчых каталогаў (картатэк) бібліятэк Рэспублікі Беларусь [20]. Раіса Канстанцінаўна працягвае і цяпер працаваць у НББ у зале беларускай літаратуры аддзела абслугоўвання спецыялізаванымі фондамі. Яна з’яўляецца настаўнікам моладзі, вучыць арганізацыі выставак, перадае свой вопыт. Вынікі гэтай дзейнасці заўважаны і ацэнены нашымі чытачамі. Усе супрацоўнікі, каго я не ўпамянула, працавалі ў аддзеле вельмі нядоўга ці прыйшлі ў апошнія гады яго існавання. Маладыя спецыялісты набіраюцца вопыту ў больш сталага пакалення, з павагай і адказнасцю адносяцца да сваіх абавязкаў, падтрымліваюць традыцыі беларускага аддзела. З 1981 па 2006 г. быў цікавы перыяд у маёй прафесійнай дзейнасці, які я буду ўспамінаць заўсёды. Ніколі не шкадавала, што працоўны лёс мой быў звязаны з беларускім аддзелам, – ёсць пачуццё гордасці, што мне пашчаслівілася быць у сваім родным асяроддзі, працаваць з такімі цудоўнымі людзьмі, ад якіх я многаму навучылася – не толькі прафесійным навыкам, але і жыццёвай мудрасці.
Беларускаму аддзелу на працягу ўсёй яго гісторыі існавання было наканавана лёсам быць асноўным, дамінуючым аддзелам у структуры НББ. Інакш не магло і быць: задачы і функцыі, якія былі нададзены яму ў пачатку існавання, вызначылі ў далейшым яго місію і ролю як для самой бібліятэкі, так і для краіны наогул. Да канца свайго існавання беларускі аддзел заставаўся цэнтрам краязнаўчай дзейнасці ў рэспубліцы, месцам, дзе фарміраваўся і збіраўся нацыянальны фонд і арганізоўваўся даведачны апарат, дзе ствараліся фундаментальныя бібліяграфічныя паказальнікі, якія былі для карыстальнікаў бібліятэкі важнай крыніцай пошуку неабходнай інфармацыі, куды прыходзілі і звярталіся за дапамогай самыя розныя чытачы – ад студэнтаў да вядомых дзеячаў беларускай навукі і культуры – і атрымлівалі звесткі па розных пытаннях беларусазнаўчай тэматыкі. І выконвалі ўсю гэтую работу супрацоўнікі беларускага аддзела – «беларусы», сапраўдныя прафесіяналы ў сваёй справе, якую любілі і якой былі адданы.
ЛІТАРАТУРА 1. Зачараваная кнігай // Женский журнал. 2011. № 12. С. 60. 2. Там жа. С. 61. 3. Зіміна, Р. Юлія Іосіфаўна Бібіла : бібліятэчна-бібліяграфічная дзейнасць / Р. Зіміна // Бібліятэчны свет. 2009. № 2. С. 30. 4. Там жа. С. 31. 5. Из отчета библиотеки за 1951 г. // С любовью о библиотеке : история библиотеки в воспоминаниях : к 80-летию Национальной библиотеки Беларуси / авт.-сост.: Л. М. Михальчук, Л. И. Курилина. Минск, 2002. С. 37. 6. Галіеўская, Я. Светлай памяці Ніны Барысаўны Ватацы : (да 100-годдзя з дня нараджэння) / Я. Галіеўская // Бібліятэчны свет. 2008. № 2. С. 30–31. 7. Скалабан, В. У. Засталіся Памяць, Кнігі і Музей / Віталь Скалабан // Бібліятэчны свет. 1997. № 4. С. 29. 8. Гришина, Г. Ф. «Вы просили рассказать о…» / Г. Ф. Гришина // С любовью о библиотеке : история библиотеки в воспоминаниях : к 80-летию Национальной библиотеки Беларуси / авт.-сост.: Л. М. Михальчук, Л. И. Курилина. Минск, 2002. С. 59. 9. Там жа. 10. Міхайлаў, П. Навуковец і педагог : да 75-годдзя з дня нараджэння Міколы Васілеўскага / П. Міхайлаў // Роднае слова. 2003. № 12. С. 23. 11. Бикашова, И. И. Как я узнала, что такое профсоюзы / И. И. Бикашова // С любовью о библиотеке : история библиотеки в воспоминаниях : к 80-летию Национальной библиотеки Беларуси / авт.-сост.: Л. М. Михальчук, Л. И. Курилина. Минск, 2002. С. 110. 12. Чигирева, Р. М. Это было… / Р. М. Чигирева // С любовью о библиотеке : история библиотеки в воспоминаниях : к 80-летию Национальной библиотеки Беларуси / авт.-сост.: Л. М. Михальчук, Л. И. Курилина. Минск, 2002. С. 108. 13. Там жа. С. 106–108. 14. Рабок, Л. М. Рэкаталагізацыя беларускага фонду НББ / Л. М. Рабок // Сучасныя інфармацыйныя тэхналогіі і сацыяльная значнасць бібліятэк : матэрыялы Міжнар. навук.-практ. канф., Мінск, 29–30 кастр. 2003 г. / склад. Л. Г. Кірухіна ; рэдкал.: Р. С. Матульскі [і інш.]. Мінск, 2004. С. 141–143. 15. Рабок, Л. М. Праблемы фарміравання калекцыі нацыянальных дакументаў і фондаў беларусікі / Л. М. Рабок, Л. М. Навіцкая // Біблія- тэка і грамадства : матэрыялы навук.-практ. канф., прысвеч. 70-годдзю Нац. б-кі Беларусі / склад.: Р. С. Матульскі [і інш.]. Мінск, 1993. С. 39–46. 16. Рабок, Л. М. Праблема фарміравання базы даных і фонду «беларусіка» / Л. М. Рабок // Бібліятэка і нацыянальная праграма «Спадчына» : матэрыялы навук.-практ. канф. / склад.: І. А. Прылішч [і інш.]. Мінск, 1992. С. 35–38. 17. Прылішч, І. А. Выданні беларускага замежжа ў фондах Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі / І. А. Прылішч, Л. М. Рабок // Здабыткі : дакум. помнікі на Беларусі / Нац. б-ка Беларусі ; [рэд.: І. А. Прылішч, Т. І. Рошчына]. Мінск, 1995. С. 36–41. 18. Ганчарова, М. В. Краязнаўчая работа абласных бібліятэк / М. В. Ганчарова // Анализ деятельности и методические рекомендации универсальным и отраслевым научным библиотекам Белоруссии, 1986–1990 гг. / М-во культуры Респ. Беларусь, Гос. б-ка Респ. Беларусь ; [сост.: З. А. Макеенко и др. ; ред. И. А. Прилищ]. Минск, 1992. С. 43–50. 19. Казючыц, Р. К. Асноўныя напрамкі краязнаўчай работы абласных бібліятэк / Р. К. Казючыц // Абласныя бібліятэкі : актуальныя аспекты дзейнасці / Нац. б-ка Беларусі ; [склад.: Л. Г. Кірухіна ; рэдкал.: В. А. Сабалеўская і інш.]. Мінск, 2004. С. 28–37 ; Казючыц, Р. К. Асноўныя напрамкі краязнаўчай работы / Р. К. Казючыц // Абласныя бібліятэкі Беларусі (1991–1995 гг.) : агляд дзейнасці / Нац. б-ка Беларусі ; [склад.: Т. У. Котава і інш.]. Мінск, 1998. С. 41–49. 20. Тыпавая схема класіфікацыі дакументаў для краязнаўчых каталогаў (картатэк) бібліятэк Рэспублікі Беларусь // Краязнаўчая дзейнасць бібліятэк : метад. рэкамендацыі / Нац. б-ка Беларусі ; [склад.: Р. М. Чыгірова, М. У. Сокал]. Мінск, 1994. С. 90–101.
Светлай памяці Ніны Барысаўны Ватацы : (да 100-годдзя з дня нараджэння) / Я. Галіеўская // Бібліятэчны свет : навукова-папулярны, даведачны, нарматыўны вытворча-практычны часопіс / заснавальнікі: Дзяржаўная ўстанова "Нацыянальная бібліятэка Беларусі", Грамадскае аб'яднанне "Беларуская бібліятэчная асацыяцыя". — 2008. ― № 2. ― С. 30―31.
Запомним ее такой: памяти коллеги / Е. Галиевская // Бібліятэчны свет . - 2010. - N 4. - С. 32. Статья посвящена памяти Тамары Францевны Зайцевой, сотрудника Национальной библиотеки Беларуси.
О ней
Галиевская, Евгения Вячеславовна (библиотекарь ; род. 1957): справка // сводный электронный каталог библиотек Беларуси. – Режим доступа: http://unicat.nlb.by/opac/pls/...q=l_siz=20 . – Дата доступа: 16.08.2016. Справка Галиевская, Евгения Вячеславовна (библиотекарь ; род. 1957) Место рождения: Лельчицкий район Гомельской области. Библиотекарь. С 1981 г. – сотрудник Национальной библиотеки Беларуси. Автор публикаций по библиотечно-информационному обслуживанию пользователей, а также воспоминаний о Ватаци Н. Б. См. также Галіеўская, Яўгенія Вячаславаўна (бібліятэкар ; нар. 1957) (на другом языке) Источники информации Сведения биографического и профессионального характера получены из разговора с автором (14.10.2009).
Отдел обслуживания специализированными фондами: структура библиотеки // Национальная библиотека Беларуси. – Режим доступа: https://nlb.by/content/o-bibli...i-fondami/ Сектор обслуживания специализированными коллекциями Зав. сектором: Галиевская Евгения Вячеславовна
Видеомост Минск – Мурманск к 70-летию Победы. 2015-05-20 http://www.nlb.by/portal/page/...bricId=424 От Национальной библиотеки Беларуси с рассказом о современной белорусской литературе военной тематики выступила ведущий библиотекарь отдела обслуживания специализированными фондами Татьяна Анатольевна Тихон. Заведующая сектором обслуживания специализированными коллекциями Евгения Вячеславовна Галиевская представила обзор произведений белорусских писателей-классиков о Великой Отечественной войне. Главный библиотекарь отдела сопровождения интернет-портала Ольга Сергеевна Лукьянова познакомила участников конференции с новым виртуальным проектом библиотеки «Память пылающих лет», благодаря которому можно прикоснуться к истории Великой войны через книги и периодику того времени, листовки и рукописные материалы, служебные и личные документы, плакаты и стенгазеты, фотографии и песни.
Семинар-тренинг для авторов научных публикаций: Новости Национальной библиотеки Беларуси // Национальная библиотека Беларуси.- 2011 14 Сен . – Режим доступа: https://www.nlb.by/content/new...siy_15212/ Мероприятие организовано Национальной библиотекой Беларуси совместно с ЗАО «КОНЭК» и компанией Emerald Group Publishing Ltd. В работе семинара-тренинга приняли участие более 50 человек: аспиранты и магистранты, ученые научно-исследовательских учреждений, преподаватели высших учебных заведений, специалисты библиотек.
C сообщениями на семинаре выступили региональный представитель компании Emerald Group Publishing Ltd в странах Восточной Европы, России и СНГ Мартин Дембовский, руководитель отдела электронных ресурсов ЗАО «КОНЭК» Елена Еронина, заведующая сектором Национальной библиотеки Беларуси Евгения Галиевская.
Слушатели семинара были ознакомлены с информацией для авторов научных статей, размещенной на сайтах мировых издательств; получили разъяснения по стандартам и требованиям, предъявляемым к научным публикациям, порядку приема научных работ к публикации.
В рамках семинара также состоялась презентация электронных ресурсов Национальной библиотеки Беларуси в области научной информации.
В День библиотек поздравили лучших по профессии (+видео) : Новости Национальной библиотеки Беларуси / Материал подготовлен отделом связей с общественностью // Национальная библиотека Беларуси. – 2020. – 17 сентября. – Режим доступа: https://nlb.by/content/news/na...professii/ 15 сентября в круглом зале Национальной библиотеки Беларуси прошла торжественная церемония награждения в честь профессионального праздника. Сотрудники Национальной библиотеки сегодня получили почетные грамоты, грамоты и благодарности Министерства культуры Республики Беларусь из рук заместителя министра культуры Республики Беларусь Валерия Громады. ... С профессиональным праздником коллектив поздравил генеральный директор Национальной библиотеки Беларуси Роман Мотульский и вручил диплом в номинации «За верность и преданность профессии» Галиевской Евгении, которая работает в библиотеке с 1981 года, и все 39 лет её трудовой деятельности посвящены исследованию и популяризации белорусской культуры.
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
Родилась 09.09.1955 г. в Минске. Окончила Белорусский государственный университет им. В. И. Ленина (специальность "Русский язык и литература", 1979). С 1972 г. работала в Государственной библиотеке БССР им. В.И. Ленина (в 1972–1988 гг. – в отделе белорусской литературы и библиографии, с 1988 г. – в научно-исследовательском отделе библиографии). Главный библиограф НИО библиографии Национальной библиотеки Беларуси. Составитель научно-библиографического указателя «Чарнобыль», электронного ресурса «Паклонімся вялікім тым гадам : 65-годдзю Вялікай Перамогі прысвячаецца». Тематика публикаций: информационные ресурсы Национальной библиотеки Беларуси о чернобыльской катастрофе; краеведческая библиография; краеведческая информационная продукция областных библиотек; национальная библиография Беларуси.
Публикации
Абласныя бібліятэкі ў сістэме нацыянальнай бібліяграфіі : (метадычныя падыходы да выяўлення краязнаўчых, мясцовых і нацыянальных дакументаў для адлюстравання ў электронным інфармацыйным рэсурсе нацыянальнай бібліяграфіі Беларусі) / Касінская Алена Іванаўна // Бібліятэчны веснік : [зборнік артыкулаў] / Нацыянальная бібліятэка Беларусі. — Мінск. — 2015. — Вып. 7. — С. 130―135. - (Арганізацыйныя, метадычныя, тэхналагічныя аспекты развіцця бібліятэчнай справы).
Агляд краязнаўчай інфармацыйнай прадукцыі абласных бібліятэк у 2001―2005 гг. [Электронны рэсурс] / Касінская А. І. // Публічныя бібліятэкі на пачатку XXI ст. : [зборнік артыкулаў] / Нацыянальная бібліятэка Беларусі. — Мінск, 2008. — 9 с.
Агляд краязнаўчай бібліяграфічнай прадукцыі абласных бібліятэк Беларусі / Ліхімовіч В. У., Касінская А. І. // Агляд дзейнасці бібліятэк сістэмы Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь (2006―2010) / Нацыянальная бібліятэка Беларусі. — Мінск, 2012. — 21 с.
Библиографическое моделирование ресурсов экологической тематики в Национальной библиотеке Беларуси / Косинская Елена Ивановна, главный библиограф НИО библиографии; (скачать презентацию Microsoft Office PowerPoint*.ppt - 21,1 МБ) http://rlst.org.by/event/941.html
Забеспячэнне даступнасці краязнаўчых бібліяграфічных інфармацыйных рэсурсаў абласных бібліятэк Беларусі / Касінская А.І., Струц Н.В. // Бібліятэчнае краязнаўства: прастора вялікіх магчымасцей і перспектыў : зборнік навуковых артыкулаў / Нацыянальная бібліятэка Беларусі ; [складальнік і навуковы рэдактар Т.В. Кузьмініч ; адказны за выпуск В.У. Ліхімовіч]. – Мінск, 2013. – С. 272–280.
Інфармацыйныя рэсурсы Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі аб чарнобыльскай катастрофе: да 25-годдзя з дня аварыі на Чарнобыльскай АЭС / Алена Касінская // Бібліятэчны свет. — 2011. — № 2. — С. 11-13. — (Інфармацыйныя цэнтры).
Краязнаўчая бібліяграфія ва ўмовах інфармацыйных тэхналогій: традыцыі і навацыі / А. І. Касінская // Абласныя бібліятэкі: актуальныя аспекты дзейнасці / Нацыянальная бібліятэка Беларусі. – Мінск, 2004. – С. 38–45.
Краязнаўчая інфармацыйная прадукцыя абласных бібліятэк / А.І. Касінская // Миссия библиотеки в формировании интеллектуального потенциала общества. — Минск, 2007. — 1 электрон. опт. Диск.
Краязнаўчая інфармацыйная прадукцыя абласных бібліятэк : (па матэрыялах даследавання за 2001―2005 гг.) [Электронны рэсурс] / Касінская Алена Іванаўна // Международная научно-практическая конференция "Миссия библиотеки в формировании интеллектуального потенциала общества", 4―6 декабря 2006 г., Минск : [материалы конференции] / составитель А. А. Капырина. — Минск, 2007. — 6 с.
Национальная библиография Беларуси: по материалам Программы развития национальной библиографии Беларуси на 2011―2015 гг. / Предеина А. В., Шереметьева А. А., Косинская Е. И. // Материалы VI Международных книговедческих чтений "Библиотеки в формировании инновационной среды для развития науки, образования и бизнеса", Минск, 27―29 октября 2010 г. ― Минск, 2010. ― C. 335―341.
Нацыянальная бібліяграфія Беларусі: методыка стварэння і выкарыстання электронных інфармацыйных рэсурсаў : навукова-метадычнае выданне / Нацыянальная бібліятэка Беларусі ; [аўтары-складальнікі: І. У. Градоўкіна і інш.] ; пад навуковай рэдакцыяй Т. В. Кузьмініч. — Мінск : Нацыянальная бібліятэка Беларусі, 2016. — 190, [1] с. : іл., табл. — (Серыя "БібліяКансультант" ; вып. 5). — Частка тэксту на рускай мове. — Бібліяграфія:. с. 103―106 (29 назв.), 138 (7 назв.). — У дапаможніку раскрываюцца асноўныя аб’екты ўліку нацыянальнай бібліяграфіі, крытэрыі выяўлення і адбору нацыянальных і краязнаўчых дакументаў, асаблівасці іх бібліяграфічнай характарыстыкі; даюцца метадычныя рэкамендацыі па пошуку інфармацыі ў зводным ЭІР нацыянальнай бібліяграфіі Беларусі, па індэксаванні беларусазнаўчых і краязнаўчых дакументаў. У дадатках прыводзяцца спіс тэрытарыяльных дзяленняў у класіфікацыйных табліцах УДК, якія маюць дачыненне да Беларусі, інфармацыя пра змены ў адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле Беларусі ў розныя гістарычныя перыяды; спіс фізіка-геаграфічных рэгіёнаў краіны. — 100 экз. — ISBN 978-985-7125-05-0 Ответственные лица: Градоўкіна, Ірына Уладзіміраўна (бібліёграф ; нар. 1964) (составитель) Ганчарова, Анжаліка Віктараўна (бібліёграф ; нар. 1967) (составитель) Кузьмініч, Таццяна Васільеўна (кандыдат педагагічных навук, бібліяграфазнавец ; нар. 1960) (составитель, редактор) Касінская, Алена Іванаўна (бібліёграф ; нар. 1955) (составитель) Пугачова, Святлана Аляксандраўна (бібліёграф ; нар. 1959) (составитель) Пятроўская, Зоя Анатольеўна (бібліятэкар ; нар. 1974) (составитель) Твердахлебава, Юлія Барысаўна (бібліятэкар ; нар. 1965) (составитель)
Паклонімся вялікім тым гадам: 65-годдзю Вялікай Перамогі прысвячаецца [Электронны рэсурс] : бібліяграфічныя дапаможнікі, падпольны партызанскі друк, плакаты, песні аб вайне / Нацыянальная бібліятэка Беларусі ; складальнікі: І. Ф. Андрушчанка [і інш.] ; пад агульнай рэдакцыяй А. В. Прадзеінай, Л. І. Дранец. — Электронныя даныя і праграма (1,6 Гб). — Мінск : НББ, 2010. — 1 электронны аптычны дыск (DVD-ROM) : гук, каляр. ; 12 см. — Загаловак з тытульнага экрана. — Сістэмныя патрабаванні: Pentium 300; 64 RAM; Windows 98; SVGA. — ISBN 978-985-6879-32-9 Ответственные лица: Андрушчанка, Ірына Фёдараўна (бібліёграф ; нар. 1979) (составитель, редактор) Белы, Андрэй Васільевіч (гісторык ; нар. 1981) (составитель) Дранец, Людміла Іванаўна (бібліёграф ; нар. 1961) (составитель, редактор) Каспарэвіч, Аксана Казіміраўна (бібліёграф ; нар. 1976) (составитель) Кухта, Л. В. (составитель) Струц, Н. В. (составитель) Янчанюк, В. І. (составитель) Якімцова, Вольга Васільеўна (составитель) Прадзеіна, Анжэліка Вадзімаўна (кандыдат педагагічных навук, бібліяграфазнавец ; нар. 1971) (редактор) Градоўкіна, І. У. (редактор) Касінская, Алена Іванаўна (бібліёграф ; нар. 1955) (редактор)
Рэха Чарнобыля: інфармацыя аб катастрофе стагоддзя ў базе даных Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі / А.Касінская, З.Пятроўская // Бібліятэчны свет. — 2003. — N 2. - С. 13-15.
Чарнобыль : Бібліягр.паказ. / Нац.б-ка Беларусі і інш. ; Склад.:Г.І.Антонава і інш. — Мн. : Нац.б-ка Беларусі, 1990-2001. — Зал.вокл.парал.:беларус.,укр.,рус. — У надзаг.таксама: Цэнтр.навук.б-ка АН Беларусі,Урадавая б-ка Беларусі,Навук.галіновыя б-кі Беларусі. — 1998 - 2000 / Склад.: А.І.Касінская і інш. — 292, [1] с., уключ. вокл. — Дапам. паказ.: с. 236-293. — Змест. і прадм. парал.: беларус., англ.
Чарнобыль : (Бібліягр.паказ.), 1995-1997 / Нац.б-ка Беларусі і інш.;Склад.А.І.Касінская і інш. — Мінск: Нац. б-ка Беларусі, 2002. — 348 с. — Дапам.паказ.: с.332-348.
Чарнобыль : Бібліягр.паказ. / Нац.б-ка Беларусі і інш. ; Склад.:Г.І.Антонава і інш. — Мн. : Нац.б-ка Беларусі, 1990-2001. — Зал.вокл.парал.:беларус.,укр.,рус. — У надзаг.таксама: Цэнтр.навук.б-ка АН Беларусі,Урадавая б-ка Беларусі,Навук.галіновыя б-кі Беларусі. — 1995-1997 / Склад.: А.І.Касінская і інш. — 348 с. — Дапам. паказ.: с. 279-348. — змест парал.: бел., англ.
Чарнобыль : Бібліягр.паказ. / Нац.б-ка Беларусі і інш. ; Склад.:Г.І.Антонава і інш. — Мн. : Нац.б-ка Беларусі, 1990-2001. — Зал.вокл.парал.:беларус.,укр.,рус. — У надзаг.таксама: Цэнтр.навук.б-ка АН Беларусі,Урадавая б-ка Беларусі,Навук.галіновыя б-кі Беларусі. — 1994. / Склад.: А.І.Касінская. — 371 с. — Дапам. паказ.: с. 292-371.
Чарнобыль [Электронны рэсурс] : інфарм.-бібліягр. выд. / Нац. б-ка Беларусі ; склад.: А. І. Касінская, З. А. Пятроўская. — Электрон. дан. і прагр. (230 Мб). — Мінск : НББ, 2006. — 1 электрон. апт. дыск (CD-R). — Назва з этыкеткі відэадыска. — Сістэмныя патрабаванні: Pentium 300/RAM ; 64/SVGA ; Windows 98
Косинская Е.И. Библиографическое моделирование информационных ресурсов экологической тематики в Национальной библиотеке Беларуси http://programma.x-pdf.ru/16be...-infor.php
О ней
Косинская, Елена Ивановна (библиограф ; род. 1955 ): справка // Сводный электронный каталог библиотек Беларуси. – Режим доступа: http://unicat.nlb.by/opac/pls/...q=l_siz=50 . – Дата доступа: 22.05.2018. Справка Косинская, Елена Ивановна (библиограф ; род. 1955 ) Место рождения: г. Минск. Библиограф. Окончила Белорусский государственный университет им. В. И. Ленина (специальность "Русский язык и литература", 1979). С 1972 г. работает в Национальной библиотеке Беларуси (в 1972–1988 гг. – в отделе белорусской литературы и библиографии, с 1988 г. – в научно-исследовательском отделе библиографии). Составитель научно-библиографического указателя «Чарнобыль», электронного ресурса «Паклонімся вялікім тым гадам : 65-годдзю Вялікай Перамогі прысвячаецца». Тематика публикаций: информационные ресурсы Национальной библиотеки Беларуси о чернобыльской катастрофе; краеведческая библиография; краеведческая информационная продукция областных библиотек; национальная библиография Беларуси. См. также Касінская, Алена Іванаўна (бібліёграф ; нар. 1955) (на другом языке) Источники информации Национальная библиография Беларуси: по материалам Программы развития национальной библиографии Беларуси на 2011―2015 гг. / Предеина А. В., Шереметьева А. А., Косинская Е. И. // Материалы VI Международных книговедческих чтений "Библиотеки в формировании инновационной среды для развития науки, образования и бизнеса", Минск, 27―29 октября 2010 г. ― Минск, 2010. ― C. 335―341. Анкета. http://rntbcat.org.by/opac/pls...q=l_siz=20
Галіеўская, Я. В. «Беларусы». Да гісторыі аддзела беларускай літаратуры Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі : частка ІІ. 1944–2006 гг. / Я. В. Галіеўская // Здабыткі : дакументальныя помнікі на Беларусі / Нацыянальная бібліятэка Беларусі. – Мінск, 2013. – Вып. 16. – С. 88–108. Упоминание. ... Школу беларускага аддзела прайшлі Алена Іванаўна Касінская , Раіса Сяргееўна Собаль, Таццяна Рыгораўна Рабушка, Святлана Іванаўна Сянькоўская, Дзмітрый Мікалаевіч Давідоўскі, Галіна Іванаўна Антонава, Раіса Канстанцінаўна Казючыц, Ларыса Іванаўна Турбан, Таццяна Мікалаеўна Кунда, Вольга Аляксандраўна Шугаева, Людміла Данілаўна Сільнова, Святлана Арнольдаўна Коцік, Наталля Міхайлаўна Баркун, Лідзія Паўлаўна Слыхоўская, Галіна Антонаўна Ганчар і інш. Пра кожнага з гэтага няпоўнага пераліку супрацоўнікаў, якім давялося працаваць у беларускім аддзеле, ёсць што сказаць, кожны з іх на сваім працоўным месцы старанна выконваў свае службовыя абавязкі.
Родилась в 1955 г. Окончила Белорусский государственный университет культуры и искусств в 1981 г. Библиотекарь-библиограф.
Сотрудник отдела справочно-информационного обслуживания Национальной библиотеки Беларуси с 1995 г.
«Современному библиографу необходимы мобильность системного и ассоциативного мышления, широкий кругозор, хорошая память на документы, имена авторов и деятелей, явления и факты истории и современности, привычка видеть мир отраженным в документах. Знания библиографа должны быть основательными, широкими, постоянно обновляться.
Причем библиографу нужны не только базовые профессиональные знания, но и знания многих областей, поскольку он профессионально связан с другими сферами деятельности через постоянно изменяющийся документальный поток . Для этого требуется высшее и послевузовское (непрерывное) образование, постоянное профессиональное общение.
Профессия библиографа - одна из тех, в которой невозможно достичь профессионализма без активной самостоятельной работы над собой, без постоянного расширения профессионального кругозора и повышения уровня информированности. Библиографы ощущают потребность в постоянном информировании.
При самоинформировании специалисты пользуются как исходной (непосредственно первичные документы) информацией, так и переработанной (вторичные документы: аннотации, рефераты, рецензии, обзоры) информацией». Источник: http://studbooks.net/1601879/p...ibliografa
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
«Что такое библиография? Зачем она нужна? Какую помощь она может оказать? Душа библиографии – поиск, непременный спутник и инструмент человеческой любознательности, вечного стремления к познанию». Занимательная библиография / И.Г. Моргенштейн, Б.Т. Уткин. – М., 1978.
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
Родилась 28 ноября 1963 г. Окончила Белорусский государственный университет культуры и искусств в 1988 г. Библиотекарь-библиограф. Сотрудник Национальной библиотеки Беларуси с 1992 г. Зав. сектором хранения журналов и продолжающихся изданий отдела хранения специализированных фондов.
Публикации
Коломоец, Светлана «Можно будет показать своим детям, как выглядели видеокассеты» // // The-village Беларусь. – Режим доступа: http://www.the-village.me/vill...83-library . – Дата доступа: 6.06.2018.
Светлана Коломоец, заведующая сектором хранения журналов и продолжающихся изданий отдела хранения специализированных фондов
Фонд журналов располагается на мобильных и стационарных стеллажах. На мобильных хранятся документы, изданные до 1981 года, фонд за этот период практически не пополняется. Журналы, изданные после 1981 года, в том числе текущие поступления, хранятся на стационарных стеллажах. И так как этот фонд растущий (мы пополняем его каждый месяц), то после каждого издания оставляем место на полке.
Бесплатные приложения к журналам — компакт-диски, видеокассеты с лицензионными фильмами — хранятся отдельно в специальных шкафах с выдвижными ящиками, что обеспечивает их сохранность. Так что можно будет через много лет привести своих детей в библиотеку и показать, как выглядели видеокассеты.
Говорят так: «Если вам нужна информация, зайдите в интернет, а если вам нужна достоверная информация, зайдите в библиотеку». Даже в эпоху интернета печатные издания имеют своего читателя. Выдача журналов из фондохранилища составляет до 500 экземпляров в день. Я ничего не имею против интернета, но очень люблю печатные издания и потому работаю здесь.
По зарплате… Знаете, как говорят: у кого-то жемчуг мелкий, а у кого-то щи пустые. На самом деле денег никогда не хватает, как известно — чем больше зарабатываешь, тем больше тратишь…
О ней
Светлана Ананьева (Коломоец) в Одноклассниках // Одноклассники: социальная сеть. – Режим доступа: https://ok.ru/profile/19631482...riend_Main . – Дата доступа: 7.06.2018. Родилась 28 ноября 1963 (54 года) Окончила школу 27 школа с 1971 по 1981 Минск.
Отдел хранения специализированных фондов // Национальная библиотека Беларуси. – Режим доступа: https://nlb.by/content/o-bibli...kh-fondov/ Сектор хранения журналов и продолжающихся изданий Зав. сектором: Коломоец Светлана Владимировна
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
Окончила Белорусский государственный университет культуры и искусств в 1992 г. Библиотекарь-библиограф. Сотрудник Национальной библиотеки Беларуси с 1990 г. Зав. сектором организации фондов в отделе хранения специализированных фондов.
Публикации
Смоляго, Галина. «Даже не было вопроса, кем я могу стать» // // The-village Беларусь. – Режим доступа: http://www.the-village.me/vill...83-library . – Дата доступа: 6.06.2018.
Галина Смоляго, заведующая сектором организации фондов
Фонд журналов и продолжающихся изданий начал формироваться в 1922 году на базе университетской библиотеки и сейчас насчитывает более 3 миллионов экземпляров.
Здесь имеются уникальные образцы документов из Императорской библиотеки семьи Романовых, библиотеки Ливадии, библиотеки села Петровского рода Михалковых и другие.
Также в фонде есть экземпляры из частных коллекций известных людей: писателя Ивана Тургенева, ученых-славяноведов Ефимия Карского, Николая Янчука, Якова Грота, историка Митрофана Довнар-Запольского, беларуского библиофила, преподавателя Минской гимназии Сергея Зубакина и других.
Особую ценность представляет коллекция национальных журналов — около 330 тысяч экземпляров. Мы с вами находимся в сегменте, где хранится фонд дореволюционных изданий, включающий более 200 тысяч экземпляров. Одним из самых ранних изданий, хранящихся здесь, является журнал «Сын отечества», выходивший с 1815-го по 1840 год.
Фонд иностранных журналов и продолжающихся изданий занимает два сегмента на 13-м этаже и насчитывает более миллиона экземпляров. Это научные, популярные и другие документы по различным отраслям знаний практически на всех европейских языках. Вот здесь представлены одни из наиболее старых. Видите, переплет немного потрепался, поэтому журнал обновлен, а корешок остался старый.
В фонде имеются дореволюционные иностранные издания в кожаном переплете. Интересный факт: в ХІХ веке книги ставили наружу не корешком, а страницами, и потому обрез украшали позолотой и узорами.
Работы много, но мы ее любим, иначе не проработали бы здесь столько лет. Я сюда попала так: провела семь лет по распределению в сельской библиотеке, вышла замуж, переехала в Минск. Хожу и думаю: «Куда бы устроиться в библиотеку?». Зашла в Пушкинскую — нет мест, еще в одну библиотеку — тоже, зашла в «Ленинку» — есть места (улыбается). А вообще, я любила читать книги в детстве, и для меня даже не было вопроса, кем я могу стать.
О ней
Отдел хранения специализированных фондов // Национальная библиотека Беларуси. – Режим доступа: https://nlb.by/content/o-bibli...kh-fondov/ Сектор организации фондов Зав. сектором: Смоляго Галина Григорьевна
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
Окончила Белорусский государственный университет культуры и искусств в 1993 г. Библиотекарь-библиограф. Сотрудник Национальной библиотеки Беларуси с 1995 г. Зав сектором хранения специализированных коллекций в отделе хранения специализированных фондов.
Публикации
Ноты как структурная часть коллекций отдела хранения специализированных фондов Национальной библиотеки Беларуси [Электронный ресурс] / Ивашко Татьяна Викторовна // Международная научно-практическая конференция "Миссия библиотеки в формировании интеллектуального потенциала общества", 4―6 декабря 2006 г., Минск : [материалы конференции] / составитель А. А. Капырина. — Минск, 2007. — 3 с.
Ноты как структурная часть коллекций отдела хранения специализированных фондов НББ / Ивашко Т. В. // Інфармацыйныя рэсурсы Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі : праблемы фарміравання і выкарыстання : зборнік артыкулаў / Нацыянальная бібліятэка Беларусі. — Мінск, 2008. — С. 78―81.
«Никогда прослушивание цифровой записи не даст всей полноты впечатлений от винила» / Татьяна Ивашко // The-village Беларусь. – 2017. - Режим доступа: http://www.the-village.me/vill...83-library . – Дата доступа: 6.06.2018. Татьяна Ивашко, заведующая сектором хранения специализированных коллекций
Наш сектор расположен на 6-м этаже фондохранилища, в самом начале. Поэтому сегменты более компактные по сравнению с высотными этажами, а из окна открывается не такой красивый вид, как с обзорной площадки.
В нашем фонде хранятся документы по изобразительному искусству, нотные издания, аудио-, видеодокументы и электронные ресурсы. Так как фонд специализированный, документы лежат в особых ящиках-пеналах, то есть горизонтально, на развороте.
В фонде есть открытки, изданные не только на нашей территории, но и в России, Польше, Германии и других странах; имеются иностранные и отечественные репродукции, плакаты, афиши, календари, фотохроника ТАСС, эстампы, экслибрисы. Также в наличии видеокассеты, слайды, представлена замечательная коллекция нотных изданий, отражающая довоенный, советский и современный периоды. Сейчас многие издательства восполняют то, что не выпускалось в Советском Союзе, например ноты по духовной музыке.
Есть коллекция рукописных нот, которая в основном состоит из подарков отечественных композиторов, прижизненные издания Шуберта и Шумана, ноты, изданные в Германии, Италии, Франции. Порой встречаются очень интересные экземпляры с золотистым теснением, кожаным переплетом и гравюрами.
Также у нас имеется небольшая, но очень ценная коллекция нотных изданий конца XIX–начала XX веков. В ней есть конволютные издания. Проще говоря, конволют — это собранные в один переплет различные ноты по определенной теме, например романсы.
Фонд аудиодокументов представлен коллекцией архивных виниловых пластинок. У нас есть дублетные экземпляры, которые никогда не прослушивались посетителями, а в зале нотных и аудиовизуальных документов хранится весь фонд грампластинок, которые можно прослушать на проигрывателе либо в оцифрованном виде. Пользователи, знающие толк в грампластинках, считают, что никогда прослушивание цифровой записи не даст всей полноты впечатлений от записи на виниле.
Новая библиотека изнутри / Павел Добровольский ; Фото: Александр Васюкович // [ресурс заблокирован] . – 2016. - Режим доступа: realty.[ресурс заблокирован]/news/expertise/512718.html Упоминание. … Заведующая сектором хранения специализированных коллекций Татьяна Ивашко говорит, что у читателей есть выбор: заказывать экземпляры в печатном или электронном виде. Экземпляры, которые не помещаются в телелифт без складывания, в читательский зал приносятся сотрудниками.
Особая ценность библиотеки — фонд рукописей, старопечатных и редких изданий. Он насчитывает более 70 тысяч единиц. Среди них — «Книга хроник» Шеделя (1493 год), «Божественная комедия» Данте (1481), прижизненные издания основоположника протестантизма Мартина Лютера. Есть здесь и оригиналы книг Скорины — единственные в Беларуси.
Очень много газет: почти 5 тысяч названий на 25 языках. Журналов — более 3 миллионов экземпляров (иностранных среди них — примерно треть). Нотных — более 84 тысяч («наибольшую ценность имеют иностранные ноты конца ХVIII века, прижизненные издания Шуберта»). Фонд карт состоит из более 20 тысяч единиц, аудиовизуальных документов — более 26.
Ивашко уточняет, что фонды библиотеки постоянно пополняются. В основном — за счет обязательного экземпляра всей документальной продукции, издаваемой в Беларуси, а также путем обмена, закупок, подарков. Прибавляются они примерно на 250 тысяч единиц в год.
Все это хранится в высотной части библиотеки, куда вход посетителям закрыт. Читать полностью: realty.[ресурс заблокирован]/news/expertise/512718.html
Участие в конференциях, семинарах, круглых столах
Ивашко Т.В. Ноты как объект хранения специализированных фондов в НББ: доклад к республиканскому семинару «Изодокументы и ноты как объект библиографического отражения». – Минск, 4 ноября 2008 г.
Ивашко Т.В. Ноты как структурная часть сектора специализированных коллекций: доклад к конференции. – Минск, 2006 г.
Ивашко, Т.В. Сохранность спецфондов в новых условиях НББ: доклад к семинару-практикуму «Учет и сохранность фондов в публичных библиотеках». – Минск, 17 декабря 2008 г.
Ивашко Татьяна Викторовна в списке участников Международной научно-практической конференции "Миссия библиотеки в формировании интеллектуального потенциала общества" 4 — 6 декабря 2006 г.
О ней
Отдел хранения специализированных фондов // Национальная библиотека Беларуси. – Режим доступа: https://nlb.by/content/o-bibli...kh-fondov/ Сектор хранения специализированных коллекций Зав. сектором: Ивашко Татьяна Викторовна
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
Главный библиотекарь сектора хранения газетного фонда. Отдел хранения специализированных фондов Национальной библиотеки Беларуси.
Соискатель ученой степени кандидата наук учреждения образования «Белорусский государственный университет культуры и искусств» (информация 2018 г.).
Главный библиограф отдела библиотечно-информационных технологий Национальной библиотеки Беларуси (информация 2020 г.).
Публикации
Комлева, Т. Г. Воплощение образа книги в европейской художественной культуре эпохи Средневековья / Т. Г. Комлева / Матэрыялы XV Міжнародныхкнігазнаўчыхчытанняў, Мінск, 4–5 красавіка 2019 г. / НацыянальнаябібліятэкаБеларусі; [складальнікі: Т. А. Сапега, А. А. Суша; К. В. Суша]. – Мінск, 2019. – С. 158–160.
Комлева, Т. Воплощение художественного образа книги в творчестве белорусских живописцев / Татьяна Комлева // Аўтэнтычны фальклор: праблемы захавання, вывучэння, успрымання : (памяці антраполага Зінаіды Мажэйкі) : зборнік навуковых прац / Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў. – Мінск : ИВЦ Мінфіна, 2020. – [Вып. 14]. – С. 110–111.
Комлева, Т. Г. Искусство книги и книга как искусство: компаративный анализ / Т. Г. Комлева / Матэрыялы XVI Міжнародных кнігазнаўчых чытанняў, Мінск, 15 мая 2020 г. / Нацыянальная бібліятэка Беларусі; [складальнікі: Т. А. Сапега, А. А. Суша, К. В. Суша]. – Мінск, 2020. – С. 288–291.
Комлева, Т. Г. Историко-философский аспект презентации книги в искусстве / Т. Г. Комлева // Культура. Наука. Творчество = Культура. Навука. Творчасць = Culture. Science. Arts : сборник научных статей : XII Международная научно-практическая конференция (Минск, 3 мая 2018 г.) / Белорусский государственный университет культуры и искусств [и др.]. – Минск, 2018. - [Вып. 12]. – С. 322-327. – Библиогр.: 12 назв.
Комлева, Т. Г. Книга и искусство: как инновационный подход в деятельности библиотек / Т. Г. Комлева // Материалы VII Международного конгресса «Библиотека как феномен культуры» : Краеведение и страноведение в сохранении культурного разнообразия, Минск, 21-22 октября 2020 г. / Национальная библиотека Беларуси ; [сост.: Т. В. Кузьминич, А. А. Суша]. – Минск, 2020. – С. 192-196. – Библиогр.: 2 назв.
Комлева, Т. Г. Образ книги в искусстве: к трактовке понятия / Т. Г. Комлева / Искусство и личность = Мастацтва і асоба = Art and Person : материалы VІ Междунар. науч.-практ. конф., г. Минск, 12–13 ноября 2019 г. / Бел. гос. пед. ун-т им. Максима Танка; редкол. И. И. Рыжикова (отв. ред.) [и др.]. – Минск : БГПУ, 2019. – С. 124–126.
Комлева, Т. Г. Отражение образа «малой Родины» в творчестве художника Эдуарда Матюшонка / Т. Г. Комлева // Культура Беларуси: реалии современности : VII Международная научно-практическая конференция, посвященная Году малой родины в Республике Беларусь (Минск, 4 октября 2018 г.) : сборник научных статей / Белорусский государственный университет культуры и искусств. – Минск, 2018. – С. 115-119.
Комлева, Т.Г. Развитие сервисов СЭК библиотек Беларуси / Т.Г. Комлева, Ж.С. Рысева // Библиотека в XXI веке. Вектор развития: рецессия, стагнация или положительная динамика? : материалы XI Междунар. науч.-практ. конф. молодых ученых и специалистов, Минск, 29 окт. 2019 г. [Электронный ресурс] / Нац. акад. наук Беларуси, Центр. науч. б-ка им. Якуба Коласа ; [редкол.: Л.А. Авгуль (отв. ред.) и др. ; библиогр. ред.: О.В. Пирогова, А.В. Липницкая]. – Электрон. дан. – Минск : Ковчег, 2020. – 1 электрон. опт. диск (CD-ROM) ; 12 см. – Систем. требования : IBM-совместимый PC ; 256 Мб RAM ; VGA ; Windows 2000 / xp / Vista ; CD-ROM дисковод ; мышь. – Загл. с экрана. – С. 79–82.
Комлева, Т. Г. Репрезентация книги в искусстве: как форма социокультурной деятельности библиотек [Электронный ресурс] / Т. Г. Комлева // Библиотека в XXI веке: молодежь в науке : материалы IX Междунар. науч.-практ. конф. молодых ученых и специалистов, Минск, 26–27 окт. 2017 г. [Электронный ресурс] / НАН Беларуси, Центр. науч. б-ка ; редкол.: Л. А. Авгуль [и др.]. – Минск, 2018. – 1 электрон. опт. диск (CD-ROM).
Комлева, Т. Г. Роль и значение книги в творчестве Павла Татарникова / Т. Г. Комлева // Культура Беларуси: реалии современности : VIII Международная научно-практическая конференция, посвященная Году малой родины в Республике Беларусь (Минск, 10 октября 2019 г.) : сборник научных статей / Белорусский государственный университет культуры и искусств. – Минск, 2019. – С. 234–239. – Библиогр.: 2 назв.
Комлева, Т. Роль книги в театральном искусстве: к постановке проблемы / Т. Комлева // Аўтэнтычны фальклор: праблемы захавання, вывучэння, успрымання :[XII] зборнік навуковых прац : (памяці антраполага Зінаіды Мажэйкі) / М-ва культуры Рэсп. Беларусь ; рэдкал.: В. Р. Языковіч (старшыня) [і інш.]. – Мінск: БДУКМ, 2018. – С. 115–117. – Бібліягр.: с. 115.
Комлева, Т. Г. Роль и значение книги в творчестве Павла Татарникова / Т. Г. Комлева // Культура Беларуси: реалии современности : VIII Международная научно-практическая конференция, посвященная Году малой родины в Республике Беларусь (Минск, 10 октября 2019 г.) : сборник научных статей / Белорусский государственный университет культуры и искусств. - Минск, 2019. - С. 234-239. - Библиогр.: 2 назв.
Комлева, Т.Г. «Театр и книга» как инновационный проект социокультурной деятельности библиотек / Т.Г. Комлева // Библиотека в XXI веке. Вектор развития: рецессия, стагнация или положительная динамика? : материалы XI Междунар. науч.-практ. конф. молодых ученых и специалистов, Минск, 29 окт. 2019 г. [Электронный ресурс] / Нац. акад. наук Беларуси, Центр. науч. б-ка им. Якуба Коласа ; [редкол.: Л.А. Авгуль (отв. ред.) и др. ; библиогр. ред.: О.В. Пирогова, А.В. Липницкая]. – Электрон. дан. – Минск : Ковчег, 2020. – 1 электрон. опт. диск (CD-ROM) ; 12 см. – Систем. требования : IBM-совместимый PC ; 256 Мб RAM ; VGA ; Windows 2000 / xp / Vista ; CD-ROM дисковод ; мышь. – Загл. с экрана. – С. 76–79.
«Из-за фильма люди стали заказывать газету «Правда» / Татьяна Комлева // The-village Беларусь. – Режим доступа: http://www.the-village.me/vill...83-library . – Дата доступа: 6.06.2018. Татьяна Комлева, главный библиотекарь сектора хранения газетного фонда
Наша библиотека хранит самый большой фонд газет в Беларуси. Он включает национальные документы, документы стран СНГ, постсоветского пространства и иностранные издания (хронологический охват с конца ХIХ века по настоящее время). Самая старая газета, хранящаяся на этом этаже, Gazeta Warszawska 1837 года издания. Пополняем фонд по подписке, по обязательному бесплатному экземпляру, через дары, по обмену. Каждый экземпляр проходит регистрацию и отображен в электронном каталоге.
Газеты размещены по типам: центральные, областные, городские, районные и так далее — в алфавитно-хронологическом порядке. Издания дореволюционного и довоенного периода представляют особую ценность и вызывают интерес, как у исследователей, историков, ученых, так и у обычных пользователей. Самые редкие экземпляры, с 1866 года, оцифрованы и представлены в электронной библиотеке НББ.
Конечно, газеты пользуются спросом. Нельзя сказать, какие востребованы больше, какие меньше. Для каждого человека конкретный документ важен в определенный момент, это человеческий фактор. Например, после выхода на экран фильма «Время первых» о выходе человека в космос люди чаще стали заказывать газету «Правда» за 1965 год, чтобы почитать и узнать, как освещалось это событие в прессе того времени.
Комлева, Татьяна Григорьевна. Искусство книги и книга как искусство: компаративный анализ // Видео . – 2020. – 21 мая. – Режим доступа: https://youtu.be/9srl-j0ErWk . – Дата доступа: 8.09.2021. Рассмотрены отличительные черты искусства книги и книги как произведения искусства. Проведен компаративный анализ данных понятий в историко-культурном контексте. Выступает Татьяна Григорьевна Комлева, главный библиограф отдела библиотечно-информационных технологий Национальной библиотеки Беларуси, соискатель Белорусского государственного университета культуры и искусств
Разгледжаны адметныя рысы мастацтва кнігі і кнігі як твора мастацтва. Праведзены кампаратыўны аналіз дадзеных паняццяў у гісторыка-культурным кантэксце. Выступае Таццяна Грыгор’еўна Комлева, галоўны бібліёграф аддзела бібліятэчна-інфармацыйных тэхналогій Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі, саіскальнік Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў
Author discusses the distinctive features of the art of books and books as works of art. A comparative analysis of these concepts in the historical and cultural context is carried out.
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
Я здесь уже 12 лет, с тех пор как пришел сюда в 2005 году. Как пришел? Искал работу и нашел. Застал время, когда еще все это строилось и даже не было остекления, принимал непосредственное участие в приемке здания. Это была напряженная работа: мы фиксировали все недоделки и добивались от подрядчиков, чтобы их устраняли.
Сейчас работа полегче. Диспетчерский отдел относится к техническим службам обслуживания здания. Вот в этом помещении организован круглосуточный контроль и управление за микроклиматом помещения и инженерными системами, такими как отопление, горячая вода, вентиляция, кондиционирование здания. Можно сказать, что отдел держит руку на пульсе инженерных систем здания.
Второе рабочее место — это пульт дежурного оператора, контроль автоматики пожарной сигнализации. При возгорании сюда первым поступает сигнал, дежурный его принимает, сообщает в ближайший пожарный пункт и нашу службу безопасности. Те выдвигаются, обследуют предполагаемый очаг возгорания на месте, так как бывало, что задымление случалось без огня. Часто сигнал провоцирует попавшее в датчик насекомое. Но настоящих пожаров еще не было и, думаю, не будет, потому что все организовано таким образом, чтобы пресекать на корню.
Здесь три рабочих места. Первое — архитектурно-декоративная подсветка здания. За этим компьютером наш дежурный формирует сценарий подсветки: время, продолжительность, очередность прохождения. Мы ведь размещаем не только всевозможные эффекты, но и рекламу. На каждый день есть свой утвержденный сценарий, и на мониторе мы видим все, что происходит на нашем «шарике». Если какая-либо лампочка перегорает, то узнаем об этом первыми. Передаем электрикам, те поднимаются на нужный этаж и устраняют неисправность на любой высоте, будь то 16-й или 22-й этаж. Нет, это не страшно: лампочки размещены между стеклами, и там есть настилы.
Третье место — пульт оператора лифтов. Всего их 19 штук, включая обзорный панорамный лифт. Если лифт застрянет, сигнал поступит сюда, и дежурные отправятся вызволять людей.
Работаем по 12 часов, первая-вторая смена, ни на минуту не оставляем здание. Заявки поступают по-разному, бывает, за весь день ни одной, а иногда по пять сразу. Техника имеет свойство повреждаться, для этого мы и нужны. Если бы ничего не ломалось, технические службы были бы бесполезны.
Также мы контролируем микроклимат во всем здании. В основном он поддерживается в автоматическом режиме: влажность должна равняться 50–60 %, температура 18–21 градусу. Но при необходимости берем управление в свои руки.
Благодаря тому, что библиотека остеклена, создается «эффект термоса»: потоки теплого воздуха идут снизу до самой обзорной площадки, и таким образом уменьшаются теплопотери здания.
Новая библиотека изнутри В здании Национальной библиотеки нас встретил Николай Галушко, заведующий диспетчерским отделом. Читать полностью: realty.[ресурс заблокирован]/news/expertise/512718.html
Из диспетчерской управляют знаменитой ночной подсветкой здания — с обычного компьютера. Всего здесь три комнаты: две рабочие и одна для приема пищи. Центральное помещение примерно 3 на 10 метров. При нас здесь находятся шесть человек. Они следят за системами поддержания здания в рабочем состоянии.
На стене расположено большое изображение здания — адресная система пожарной сигнализации. Наверху шкафа лежат красивые поделки из бумаги.
— От бывшего коллеги осталось, — объясняет Галушко.
Диспетчерская. Отсюда происходит управление системами, в том числе ночной подсветкой Читать полностью: realty.[ресурс заблокирован]/news/expertise/512718.html
Фото Александр Васюкович
При любой внештатной ситуации в диспетчерской происходит сигнал. Крупных пожаров не было, но периодически срабатывает человеческий фактор: задымление микроволновой печи и т.д.
Здесь же работает диспетчер по лифтам. Всего в здании их 19, 12 — пассажирские.
Из диспетчерской идет управление теплоснабжением, микроклиматом в книгохранилищах. Отдельная система следит за управлением президентского центра. Когда запускалась библиотека, это было основное место встреч на высшем уровне. Решение о его строительстве было принято уже во время возведения здания — там должен был располагаться один из читательских залов.
Ведущий инженер Игорь Якутович показывает систему теплоснабжения.
— Все воды тепла дублированы из не менее двух источников. От города два резерва, плюс своя котельная. Все полностью автоматизировано, но минимум два раза в день происходит осмотр, — объясняет он.
Любая нестандартная ситуация отображается на экранах диспетчерской.
Теплоснабжение круглогодично. В книгохранилище должно быть 18−22 градуса и определенная влажность. Сезонных отключений горячей воды нет. Платежи у библиотеки большие: доходит и до полутора миллиардов неденоминированных рублей в месяц только за тепло.
— Много потребляет система вентиляции. Мы не можем подать холодный воздух и должны сперва прогреть его. На это идет больше, чем на отопление, — заключает Якутович.
Вглубь помещения библиотеки уходят всего на два этажа. В подвалах находятся тепловой пункт, холодильные установки, вентиляционное оборудование и остальные системы. Ниже располагается воздухозаборная шахта. Туда рабочие не спускаются.
Гордость библиотеки — телелифт. Это система автоматической доставки книг из хранилища к читателю. Процесс занимает примерно 20 минут — один из самых быстрых показателей среди библиотек мира. Например, ожидание заказа в Национальной библиотеке Франции — более часа.
Заведующий отделом АСУ ТП Владимир Славнов вспоминает, что первым заведующим его отделом был Галушко, с которым мы общались в диспетчерской. Систему создали немцы, и несколько раз они приезжали в библиотеку.
— В день у нас более тысячи отправок. Заявка формируется в электронном виде и поступает на пятый этаж — на приемо-отправочную станцию, — объясняет Славнов. В ней мы и находимся.
Протяженность монорельсовой трассы — 980 метров. У нее пять ответвлений, которые сходятся на этой станции. Контейнер («мы его называем тележкой»), в котором находится заказ, подвижен и наклоняется в движении так, чтобы содержимое ни в коем случае не выпало.
По всей трассе расположено 17 противопожарных дверей. При необходимости они закрываются, чтобы предотвратить распространение пожара. Читать полностью: realty.[ресурс заблокирован]/news/expertise/512718.html
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
Людмила Комаровская, заведующая отделом экскурсионно-методической работы.
Я пришла в Национальную библиотеку в 2005 году, в отдел библиотечной рекламы. Текст экскурсии для нового здания мы готовили еще до его открытия. Ведь было понятно, что «Националка», которая сегодня входит в топ–50 необычных зданий мира, неминуемо вызовет интерес у посетителей. И действительно, 16 июня 2006 года, во время торжественного открытия, люди стояли в очереди.
До 2007 года экскурсии проводились только по библиотеке, без подъема на обзорную площадку. Как экскурсоводы, мы не только составляем текст, но также определяем целевые аудитории и пытаемся определить, что будет интересно конкретной категории посетителей. Например, поначалу мы принимали на экскурсии детей лишь с 12 лет — наших потенциальных читателей. Но затем постепенно начали проводить и для ребят помладше, например, «В гостях у книжной сокровищницы», а с 2012 года организовываем совместно с детской комнатой «День рождения в библиотеке» для малышей с 5–6 лет. Стараемся быть в какой-то степени аниматорами: проводим экскурсию по библиотеке, приглашаем в музей книги, где виновник торжества и его гости оставляют запись в «Книге именинника», после чего поднимаемся на обзорную площадку.
Детям обычно очень нравятся фонтаны, стеклянный пол, лифт, сам подъем и осмотр окрестностей через бинокль. Тем более что мы не сопровождаем их молча: на обзорной площадке рассказываем про четыре дома с мозаикой Александра Кищенко, так называемые «восточные врата», Слепянскую водную систему и так далее.
Мне больше всего нравятся группы, которые не просто слушают, а еще и спрашивают. Так понятно, что люди действительно заинтересованы. Вопросы бывают разные, зависит от категории посетителей. Если экскурсанты, например, боятся идти по стеклянному полу, значит, начинаешь успокаивать и говорить, что квадратный метр пола выдерживает полторы тонны. Интересуются, какая самая древняя книга хранится в библиотеке. Ответ — восточная рукопись XIV века, но она не экспонируется. Хотят знать, сколько времени надо, чтобы прочитать весь наш фонд (1 200 лет без сна и отдыха), либо какова протяженность стеллажей (90 километров), но это бывает не так часто, ведь мы не водим экскурсии в книгохранилище.
О самой библиотеке спрашивают реже, так как в самом начале экскурсии я озвучиваю, что общая площадь — 113 669 квадратных метров, здание весит 140 тысяч тонн, высота 73,6 метра, стилобат (основание) в диаметре 200 метров и 17,5 метра высотой. Диаметр фондохранилища, ромбокубооктаэдра, 60 метров. Но если что-то забуду сказать, то слушатели в любом случае напомнят.
Бывает, что люди чего-то не знают, но стесняются спросить, например, что такое гравюры. А вообще, в отделе есть журнал сложных вопросов и ответов на них, который ведем все вместе. Мы любим обсудить между собой, что у кого спросили.
Для студентов с 2011 года проводим экскурсии с презентацией наших информационных ресурсов. Обычно преподаватели приводят новых учащихся или дипломников осенью, до декабря, чтобы ознакомить с возможностями библиотеки. После Нового года студенты приходят на экскурсии реже.
Наиболее популярные экскурсии — с подъемом на обзорную площадку, например «Минск на ладони». Также сейчас проводятся обзоры с посещением выставки «Франциск Скорина и его эпоха».
Стоит отметить, что с каждым годом количество учащихся в составе экскурсионных групп увеличивается — сейчас они составляют 67 % от общего числа. В связи с этим мы начали разрабатывать и предлагать учебно-познавательную экскурсию «Славутыя імёны Бацькаўшчыны», которая ориентирована именно на эту аудиторию. Такой вид работы имеет большую перспективу.
Стандартный маршрут экскурсии сейчас пролегает по первым трем этажам — люди очень любят пройти по стеклянному мостику в художественную галерею. В библиотеке на втором этаже есть галерея «Ракурс», на третьем — галереи «Мобильная», «Лабиринт», «Атриум», и на 22-м этаже расположена художественная галерея «Панорама». Плюс на 1-м этаже открылся «Выставочный комплекс». Там с начала года проходила выставка восковых фигур, а теперь — экспозиция «Франциск Скорина и его эпоха», посвященная 500-летию беларуского книгопечатания. Это очень интересный проект, на котором представлены книги из семи стран. Практически все группы, которые записываются к нам, хотят посетить и эту выставку. Она будет экспонироваться только до конца года.
Кроме того, в прошлом году мы ввели экскурсию с посещением Круглого зала Президент-центра — когда библиотека только открылась, мы не могли о таком даже мечтать. Единственное, что списки формируются заранее, и каждый должен иметь при себе паспорт.
Из иностранных туристов в праздники приходит много россиян. Мы в своей работе даже ориентируемся на российский календарь, и если приближаются длительные выходные, уже знаем — нужно усилить нашу работу, так как у нас не только группы по предварительной записи, но и сборные, когда на одно время приходят разные люди. И вот такие сборные группы мы с коллегами любим больше всего, поскольку люди приходят по зову души. Это самая благодарная публика: они слушают, задают вопросы и им все интересно.
Для иностранных туристов я стараюсь делать акцент, что наша библиотека — беларуский проект. Ее проектировали и строили беларусы, и при возведении использовали по возможности отечественные материалы. Упоминаю, что фонды были перемещены на новое место всего за полгода — это огромная титаническая работа. И для меня очень важно вызвать своим рассказом восхищение у иностранного гражданина, чтобы он посмотрел по-другому на библиотеку, а через нее — на Беларусь как на современную, высокотехнологическую страну с богатым потенциалом.
Камароўская, Л.В. Асоба Якуба Коласа ў кантэксце мастацкага афармлення будынка Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі / Л.В. Камароўская, Т.У. Рацько // Каласавіны: матэрыялы XXIV навуковай канферэнцыі, 3 лістапада 2009 г., Мінск / [складальнікі: З.М. Камароўская, Г.І. Зайцава]. – Мінск : Выдавецкі цэнтр БДУ, 2010. – С. 108–113.
Камароўская, Л.В. Выстаўка да 125-годдзя з дня нараджэння Якуба Коласа ў кантэксце агляднай экскурсіі па Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі / Л.В. Камароўская // Каласавіны: матэрыялы навуковай канферэнцыі, 3 лістапада 2008 г., Мінск / [складальнікі: З.М. Камароўская, Г.І. Зайцава]. – Мінск : РУП "Выдавецкі цэнтр БДУ", 2009. – С. 152–156.
Комаровская, Л.В. Новые формы работы в экскурсионном обслуживании как фактор влияния на информационную культуру посетителей Национальной библиотеки Беларуси / Л.В. Комаровская // Материалы IV Международного конгресса "Библиотека как феномен культуры" : информационные ресурсы библиотек в образовательной, научной и социокультурной среде, Минск, 4–6 октября 2016 г. / Национальная библиотека Беларуси ; [составитель А.А. Суша] – Минск, 2016. – С. 324–329.
Камароўская Л.В. Сацыяльна-культурныя акцыі як сродак фарміравання пазітыўнага іміджу Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі [тэкст] / Л.В. Камароўская, К.І. Паўлюкевіч // Библиотеки в информационном пространстве: синтез традиций и инноваций: сб. научных статей / Нац. акад. наук Бел.; Центр. науч. библ. им. Я. Коласа; Бел. биб. ассоц. – Мн.: Красико-Принт, 2007. – С. 25–28.
Камароўская, Л.В. Творчае асэнсаванне фальклорнай спадчыны ў дакастрычніцкіх апавяданнях Якуба Коласа / Л.В. Камароўская // Шэдэўры літаратурнай спадчыны Беларусі [Электронны рэсурс] / склад. І.І. Зайцаў, В.П. Русак, А.А. Суша; НББ; Ін-т мовазн. імя Я. Коласа НАНБ. – Электрон. тэкставыя, граф., аўдыёдан. і прагр. (256 Мб). – Мінск: Нацыянальная бібліятэка Беларусі, 2007.
Камароўская, Л.В. Экскурсія па Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі як метад атрымання дадатковых ведаў аб творчасці беларускіх песняроў Янкі Купалы і Якуба Коласа / Л.В. Камароўская // Каласавіны: матэрыялы XXV навуковай канферэнцыі, 3 лістапада 2010 г., Мінск / [складальнікі: З.М. Камароўская, Г.І. Зайцава]. – Мінск : Выдавецкі цэнтр БДУ, 2011. – С. 108–114.
Камароўская, Л.В. Экскурсія па Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі як спосаб фарміравання інфармацыйнай культуры навучэнцаў / Л.В. Камароўская // Материалы III Международного конгресса "Библиотека как феномен культуры" : Чтение и информационная культура в современном обществе, Минск, 21–22 октября 2015 г. / Национальная библиотека Беларуси ; [составитель А. А. Суша]. – Минск, 2015. – С. 253–258.
Камароўская, Л.В. Экскурсія па Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі як спосаб фарміравання інфармацыйнай культуры навучэнцаў (на прыкладзе мастацкіх вобразаў "Сымона-музыкі" Якуба Коласа і "Гусляра" Янкі Купалы / Л.В. Камароўская // Каласавіны: матэрыялы XXІX навуковай канферэнцыі, прысвечанай 70-годдзю Перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне і 90-годдзю паэмы Якуба Коласа "Сымон-музыка" / Дзяржаўны літаратурна-мемарыяльны музей Якуба Коласа ; [складальнікі: З.М. Камароўская, І.М. Казловіч]. – Мінск, 2016. – С. 84–89.
--- Каспийское высшее военно-морское Краснознаменном училище им. С.М. Кирова (история, персоны);
Зых и зыхчане
